Tesisat Dergisi 26. Sayı (Mart-Nisan 1997)

Teknik Gezi Technical Tr_lp . Yakacık Valf, GG-25 kalite lamel grafitli dökme demir, GS-C25 kalite çelik döküm, 1.4086 kalite paslanmaz çelik, 1.4408 kalite paslanmaz çelik dökümü yapmaktadır. Burada en önemli konu; dökülecek malzemenin standartlarda belirlenmiş olan analiz değerlerini sağlamasıdır. Bu nedenle ocal, şarjları, dökümü yapılacak malzemenin cinsine ve kullandığım ız hammaddeye göre, istenilen analizleri sağlayacak şarj reçetelerine göre hazırlanır. Ocakta döküme hazır hale gelen eriyikten alınan kimyasal analiz, istenilen değerler içinde değilse, gerekli müdahale yapılır ve tekrar analizi kontrol edilir. Bu işlem istenilen analiz değerlerini elde edinceye kadar tekrarlanır. Kimyasal analiz için "Spektro Analiz Cihazı" kullanılır. Bu cihaz; soy gaz atmosferi altında, yüzeyi çok temiz olarak taşlanmış olan numune parçası ile prob elektrodu arasında bir ark oluşturarak meydana getirilen ark ışığını, vakum altındaki odacık içinde yansıtarak çeşitli dalga boylarını tespit edip, analiz sonucunu bir PC'ye aktarır. Ayrıca sipariş esnasında bildirilmesi halinde analiz sonuçları müşteriye bir sertifika ile verilebilir. M. TEKMAN : Dökümhanenin % 100'e yakın manuel olarak çalıştığını gözlüyorum, geniş çaplı bir otomasyon göremedim. Bunun özel bir nedeni var mı? Ü. GÖKALP : Bizim için otomatik bir kalıplama hattı parçalarımızı n çok çeşitli olmasından dolayı pek uygun değil. Dökümhanemizde 100 grdan 200 kg ağırlığa kadar parça dökülüyor. Dolayısı ile tek bir otomatik kalıplama hattı alarak bütün parçalarımızın l,alıplarını bu hatta hazırlamamız güç. Yeni bir dökümhane kurarken, mevcut olan hattın daha modernini almayı planlıyoruz. Bu planlarımızı uygulamaya yavaş yavaş geçirmeye başladık bile. Örneğin; reçineli kum hazırlamak için, otomatik olarak çalışan bir kum hazırlama sisteminin siparişini bir İngiliz firmasına vermiş bulunuyoruz. Bu sayede ka l ı plama sistemini hızlandırmış olacağız. S. BULAK: Bize mevcut kalıplama sistemleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz? Ü. GÖKALP : Tabii, en uygun kalıplama yönteminin seçimini; dökümü yapılacak parçanın malzemesi, büyüklüğü ve adedi göz önünde bulundurularak yapıyoruz. Dökümhanemizde; kabuk kalıplama (Shell Moulding), Sarsma-Basma Preslerle kalıplama ve el ile kalıplama yapıyoruz Size ilk olarak kabul kalıplama kısmını gezdireyim. Kabul, kalıplama; prensip olarak, reçine ile kaplanmış kumun ısıtılan metal model üzerinde belirli bir sertliğe ulaşıncaya kadar pişirilerek, model üzerindeki parça formundan döküm kalıbının elde edilmesidir. Kalıp içerisine gerekli ise maçalar yerleştirilip, özel bir madde ile yapıştırılarak döküme hazır olarak depoluyoruz. Bu kalıpları, içlerine toz ve pislik girmesini önlediğimiz ve kuru bir yerde muhafaza etmemiz halinde uzun süre depolama imkanımız var. Bünyesinde özel bağlayıcı reçineler içeren shell kumu piyasadan temin edilir. Kalitesiz shell kumu kullanımı, parça yüzeylerinin kötü olmasına ve parçada gaz boşluklarının oluşmasına neden olacağından, shell kumunu temin ettiğimiz tedarikçileri çok dikkatle seçiyoruz. Diğer kullandığımız kalıplama yöntemi ise kum kalıplamadır. Prensip olarak, özel hazırlanmış kalıplama kumunun derece adını verdiğimiz kasalar içerisindeki ağaç veya metal bir model üzerinde sıkıştırılarak, model üzerindeki parça formundan döküm kalıbının elde edilmesidir. Kum kalıp hazırlama işlemi yoğun olarak sarsma-basma ka l ıplama preslerinde yapılır, ancak bazı çok özel parçalar elle kalıplanır. Kalıp içerisine gerekli ise maçalar yerleştirilip, dereceler kapatılarak döküm hattına yollanır. Kum kalıplamada, iki çeşit kalıplama kumu kullanıyoruz. GG-25 döküm için Si-kumu, bentonit, l,ömür tozu ve sudan oluşan kalıplama kumunu fabrika bünyemizde bulunan karıştır ı cı l arda belirli bir nem oranına, mukavemete ve gaz geçi rgenliğine sahip olacak şekilde TESİSAT DERGİSİ SAY\ 26 ~ MART-NİSAN'97 253 ~

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=