Tesisat Dergisi 248. Sayı (Ağustos 2016)

MAKALE 94 Tesisat Dergisi Sayı 248 - Ağustos 2016 YapŦlan ÇalŦƔmalar Salyangoz tasarŦmŦnda önemli birkaç geometrik pa- rametre bulunmaktadŦr. Bunlara örnek olarak spiral gövde kesiƟnin Ɣekli, gövdenin dizayn metodu, dil bölgesi ile kanat arasŦndaki radyal uzaklŦk verilebilir. Literatüre bakŦldŦŒŦnda dairesel kesitli salyangoz gövdesinin diŒerlerine göre daha verimli olduŒu gö- rülmüƔtür [1]. Bu nedenle tasarlanan üç salyangoz geometrisi de dairesel kesitlidir. Spiral gövde dizayn metodu olarak birçok yöntem kul- lanŦlmaktadŦr. Bunlara örnek olarak spiral gövde içinden geçen akŦmhŦzŦnŦnmomenƟni sabit tutmak, çapŦn spiral salyangoz boyunca lineer olarak arƴrŦlmasŦ, sabit dönüƔ (swirl) gösterilebilir. Literatürdeki çalŦƔmalarabakŦldŦŒŦnda spiral gövde içinden geçen akŦm hŦzŦnŦn momenƟ sabit kabul edilerek yapŦlan tasarŦmlarŦn daha verimli olduŒu görülmüƔtür [1]. Bu çalŦƔmada tasarlanan üç salyangoz geometrisi de Vista CPD programŦ kullanŦlarak akŦm hŦ- zŦnŦn momenƟ sabit tutulacak Ɣekilde oluƔturulmuƔtur. Döner çark ile salyangoz dili arasŦndaki uzaklŦk da sal- yangoz tasarŦmŦnda önemli parametrelerden biridir. Kanat ile salyangoz dili arasŦndaki mesafe çok küçük ise pompa gürültülü çalŦƔŦr ve kavitasyon oluƔur. Bu mesafe çok büyük ise de pompadaki volumetrik ve- rim düƔer ve pompa gereŒinden fazla enerji harcar. Bu çalŦƔmada üç farklŦ radyal açŦklŦŒa sahip salyangoz tasarlanmŦƔ ve sonuçlarŦ karƔŦlaƔƨrŦlmŦƔƨr. Kanat ve Salyangoz Geometrisi HAD analizi yapŦlŦrken ilk aƔamada akŦƔŦn inceleneceŒi bölge seçilir ve akŦƔ alanŦnŦn geometrisi oluƔturulur. bekil 1 ’de analizi yapŦlan radyal pompanŦn akŦƔ alanŦ görülmektedir. AkŦƔ alanŦ oluƔturulurken giriƔ ve çŦkŦƔ kŦsŦmlarŦnda geometri uzaƨlŦr. Bunun sebebi akŦƔŦn inceleneceŒi böl- gede daimi hale gelmesini saŒlamakƨr. Bu çalŦƔmada da giriƔ ve çŦkŦƔ bölgesi uzaƨlarak incelenen bölgedeki akŦƔŦn geliƔmiƔ akŦƔ olmasŦ saŒlanmŦƔƨr. Salyangoz geometrisi Ansys Vista CPD programŦ kul- lanŦlarak tasarlanmŦƔ ve daha sonra üzerinde çeƔitli deŒiƔiklikler yapŦlarak çark geometrisine uygun hale geƟrilmiƔƟr. Salyangoz geometrisinin basma yüksekliŒi üzerindeki etkisini görmek için 3 farklŦ geometri tasar- lanmŦƔƨr. Bu geometrilerdeki fark, kanat ve salyangoz dil bölgesi arasŦndaki uzaklŦklardŦr. Bu uzaklŦklar 8, 9 ve 10,5 mm olarak belirlenmiƔƟr. SayŦsal AŒ HesaplamalŦ akŦƔkanlar dinamiŒinde bir bölgedeki akŦƔ inceleneceŒi zaman üç aƔamada iƔlemler gerçekleƔƟ- rilmektedir. Birinci aƔama analiz hazŦrlŦk aƔamasŦdŦr. SayŦsal aŒŦn oluƔturulmasŦ da bu aƔamada gerçekleƔƟ- rilmektedir. Bu çalŦƔmada bekil 2 ’de gösterilen sayŦsal aŒ Ansys Meshing programŦ kullanŦlarak oluƔturulmuƔ- tur. SayŦsal aŒ oluƔturulurken belirli kurallara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bunlardan en önemlisi sŦnŦr tabakanŦn oluƔturulmasŦ- dŦr. Bunun yanŦnda oluƔturulan her bir elemanŦn sayŦsal aŒ kalite kriterlerini saŒlamasŦ gerekmektedir. bekil 1. AkŦƔ alanŦ geometrisi bekil 2. SayŦsal aŒ Bu çalŦƔmada oluƔturulan sayŦsal aŒ yaklaƔŦk 5e6 ele- mandan oluƔmaktadŦr. Çark kŦsmŦndaki akŦƔ hŦzŦ ve deŒiƔim yüksek olduŒundan bu bölgedeki eleman sayŦsŦ diŒer kŦsŦmlara göre daha fazladŦr. Çark kŦsmŦ yaklaƔŦk 3e6 elemandan oluƔmaktadŦr.