Tesisat Dergisi 248. Sayı (Ağustos 2016)

GÖRÜNÜM 18 Tesisat Dergisi Sayı 248 - Ağustos 2016 yiyecek-içecek birimlerinin kokularŦnŦn aƨlmasŦ, so- runsuz bir sŦhhi tesisat sisteminin kurulmasŦ büyük güçlükleri ortaya koymaktadŦr. Bu bakŦmdan yapŦda hijyen, saŒlŦk ve enfeksiyon önlemleri önem kazanŦr. Bir dizgi halinde bu sorunlar, çevre, enerji, iç hava ka- litesi, koku, gürültü alanlarŦ ile ilgili Įltrasyon yalŦƨm ve ses treatmanlarŦnŦ gündeme geƟrir. Yüksek yapŦlarŦn dŦƔ cephelerinde kirlenme ve temiz- lik sorunlarŦ, iç peyzaj, bahçe ve havuz sorunlarŦ, kimi zaman çaƨya konan soŒutma kuleleri ve baŒlandŦklarŦ soŒutma gruplarŦnŦn yerine montajŦ, bakŦm problem- leri staƟk ve hareketli yük önlemlerini gündeme farklŦ çözümleri ile geƟrmektedir. Yüksek yapŦlarŦn yaŒmur sularŦnŦn toplanmasŦ, pis su deƔarjlarŦ, pis su hava- lŦklarŦ, muƞak çözümleri ile mimari ve staƟk uygula- malarda sorunlar çŦkarŦr, dolayŦsŦyla ortak çözümler gerekƟrir. Yüksek yapŦlarda, genellikle tek servis amacŦna yöne- lik yapŦ yerine, ihƟyaç programŦnda belirƟlen deŒiƔik maksatlŦ çok fonksiyonlu birimleri içerir. ÖrneŒin iƔ merkezi, oĮs, otel, çarƔŦ gibi ana birimler bünyesin- de; yiyecek, içecek, saŒlŦk merkezi, apart otel, konut, garaj, sinema ve küçük buƟkler, banka ve benzeri müstakil birimler yapŦnŦn genel giderleri ve iƔletme masraŇarŦna kaƨlŦmda yasalar çerçevesinde belirli bir kural içinde kaƨlmak isterler. Bu veri enerji giderleri- ni, debi kontrollarŦnŦ, sayaç ve benzeri ayrŦmlar çer- çevesinde iƔletme zonlarŦnŦ zorunlu kŦlar. Bu yaklaƔŦm kollektör ayrŦmlarŦndan iƟbaren pompa ve borulama sistemlerini zonlamak sureƟyle otomaƟk kontrol ve sayaçlama / gider takip yöntemlerini komplike haline sokar. Mekanik tesisat yönünden yüksek yapŦlarŦn karak- terisƟk özelliklerinden biri, geometrik yükseklikten dolayŦ basŦnç zonlama gereksinimleridir. Geleneksel 30-40 m civarŦ hidrolik zonlama yaklaƔŦmlarŦ, son se- nelerde binalarŦn yükseklikleri arƴkça geliƔen tekno- lojiye paralel, basŦnç düƔürücü kullanŦmlarŦ, yüksek basŦnçlŦ ŦsŦtma ve soŒutma sistemlerinin uygulanabil- mesi, gerekli dayanŦmda terminal ünitelerin kullanŦ- mŦ ve yüksek hŦzlŦ kanal sistemleri ile eskiye kŦyasla daha esnek zonlama imkanlarŦyla kŦyaslanabilmekte ve daha farklŦ ele alŦnabilmektedir. PN 10 dayanŦmŦn- da malzeme ile eskiden yapŦlan imalatlar bu tür bina- larda PN 16, PN 25 kimi zaman daha yüksek basŦnç dayanŦmŦndaki daŒŦƨm sistemi ve son nokta aksamla- rŦ ile karƔŦmŦza çŦkmaktadŦr. Ana teknik merkezlerin yerleƔiminde, çaƨ, bodrum katlar, ara katlar gibi yerlerin opƟmal deŒerlendir- mesinin dŦƔŦnda, özellikle havalandŦrma sistemleri- nin merkezi, yarŦ merkezi veya kat bazŦnda çözümü bir çok açŦdan, yapŦnŦn mimari ve staƟk tasarŦmŦnŦ doŒrudan etkileyen unsurlar olmaktadŦr. Tabi meka- nik sistem çözümleri de bir yandan mimari ve staƟk imkanlara ve tercihlere baŒlŦ olduŒundan, bu klasik ‘yumurta-tavuk’ durumu esasŦnda yüksek yapŦlarŦn tasarŦmŦnda son derece ön planda karƔŦmŦza çŦkƨ- ŒŦndan, bu tür binalarda daha önce görev almŦƔ ve uzmanlaƔmŦƔ kimselerin tasarŦm ve planlama ekiple- rinde görev almasŦ, iƔin ilerleyebilmesi ve doŒru plan- lanabilmesi için vazgeçilmez olmaktadŦr. Teknik merkezlerden teknik hacimlere direk ulaƔŦm için geniƔ tesisat ƔaŌlarŦ gerekir. AyrŦca bunlara servis Ana teknik merkezlerin yerleƔimin- de, çaƨ, bodrum katlar, ara katlar gibi yerlerin opƟmal deŒerlendir- mesinin dŦƔŦnda, özellikle havalan- dŦrma sistemlerinin merkezi, yarŦ merkezi veya kat bazŦnda çözümü bir çok açŦdan, yapŦnŦn mimari ve staƟk tasarŦmŦnŦ doŒrudan etkile- yen unsurlar olmaktadŦr. Tabi me- kanik sistem çözümleri de bir yan- dan mimari ve staƟk imkanlara ve tercihlere baŒlŦ olduŒundan, bu kla- sik ‘yumurta-tavuk’ durumu esasŦn- da yüksek yapŦlarŦn tasarŦmŦnda son derece ön planda karƔŦmŦza çŦkƨŒŦn- dan, bu tür binalarda daha önce gö- rev almŦƔ ve uzmanlaƔmŦƔ kimsele- rin tasarŦm ve planlama ekiplerinde görev almasŦ, iƔin ilerleyebilmesi ve doŒru planlanabilmesi için vazgeçil- mez olmaktadŦr.” “