Tesisat Dergisi 248. Sayı (Ağustos 2016)

MAKALE 100 Tesisat Dergisi Sayı 248 - Ağustos 2016 Günümüzde yol tünellerinde yaşanan kaza- ların artışa geçmesiyle beraber farklı para- metreler dikkate alınarak tasarlanan düşük basınçlı su sisi sistemleri test ve sonuçları olası bir kazaya mahal vermemek için gelişim içerisindedir. Yol tünellerinde meydana gelen kazalar açŦk yollarda meydana gelenden az gibi görünse de son yŦllarda ya- Ɣanan bir çok büyük kaza iƔletmeleri, mal sahiplerini ve kullanŦcŦlarŦ tünellerdeki yangŦn söndürme sistem- lerinin iyileƔƟrilmesi konusunda araƔƨrmalara yönelt- miƔƟr.Bu araƔƨrmalarŦn asŦl amacŦ ölüm ve yaralanma oranŦ, mal kaybŦ, hizmet kaybŦ risklerini kabul edilebilir bir çerçeve içinde tutmakƨr. Yol tünellerinin korunma- sŦna yönelik yerleƔik tasarŦm kriterleri eksik olduŒu için performans tabanlŦ tasarŦmlar geliƔƟrilip test edilmek- tedir. Bu baŒlamda sus sisi sistemleri uygun bir çözüm olarak ön plana çŦkmŦƔƨr. Bu çalŦƔmada Norveç’teki Runehamar tünelinde yapŦlan düƔük basŦnçlŦ su sisi sistem testleri ve sonuçlarŦ yer almaktadŦr. Bu testler aƔaŒŦdaki kuruluƔlarŦn desteŒi ile gerçekleƔƟrilmiƔƟr : UPTUN (UPgrading methods for Įre safety in exisƟng TUNnels) , SOLIT ( Safety Of LIfe in Tunnels), FIT ( Fire In Tunnels) Bu araƔƨrma kuruluƔlarŦ 2000 li yŦl- larŦn baƔŦndan beri mal sahipleri, yangŦn söndürme sistemi ĮrmalarŦ, onay kuruluƔlarŦ ve bölgesel iƞaiye ekipleriyle iƔ birliŒi içinde çeƔitli araƔƨrmalar ve test- ler yaparak bu test sonuçlarŦnŦ periyodik olarak ya- yŦnlamaktadŦrlar. ÜreƟci Įrmalar bu yayŦnlar doŒrul- tusunda halen ürünlerini ve sistem çözümlerini ge- liƔƟrmekte olup onay kuruluƔlarŦna baƔvurarak onay alma çalŦƔmalarŦna devam etmektedirler. YangŦnŦn Kontrol Alƨna AlŦnamamasŦnŦn Ne- denleri ve AlŦnan Dersler • Yüksek yangŦn yükü • HavalandŦrma sisteminin yetersizliŒi nedeniyle CO miktarŦnŦn 1000 ppm seviyelerine çŦkmasŦ ve insan- larŦn CO dumanŦndan zehirlenerek kaçamamasŦ • YangŦnŦn çok hŦzlŦ bir Ɣekilde yayŦlmasŦ ve insanlarŦn kaçacak zaman bulamamasŦ • Tünelde bulunan yangŦn söndürme ekipmanlarŦnŦn ulaƔŦlamaz durumda kalmasŦ ve kullanŦlamamasŦ • AlŦnan önlemlerin planlŦ ve bir bütün Ɣeklinde de- ŒerlendirilmemiƔ olmasŦ • FarklŦ senaryo ve parametrelerin(havalandŦrma, tünel kesit boyutu,tünel uzunluŒu, yanŦcŦlar, yan- gŦn yükü…) etkilerinin göz önüne alŦnmamŦƔ olmasŦ Yol Tünellerinde DüƔük BasŦnçlŦ Su Sisi Sistemleri: AƔaŒŦda farklŦ parametreler dikkate alŦnarak yapŦlmŦƔ olan düƔük basŦnçlŦ su sisi sistemleri testleri ve sonuçla- rŦyla ilgili bilgiler ayrŦnƨlŦ bir Ɣekilde yer almaktadŦr. Mo- düler Sistemlerin montaj kolaylŦŒŦ nedeniyle otomaƟk algŦlama ve söndürme sistemi 10.5 m geniƔliŒinde 5-7 m yüksekliŒindeki tünel için kurulmuƔ ve 1m aralŦklarla modüler nozul yerleƔimi yapŦlmŦƔƨr.(GeniƔliŒi 10.5 m’i açan tünellerde ilave nozul yerleƔimi gereklidir.) bekil 1. DüƔük basŦnçlŦ su sisi sistemi NormTeknik`tenYol Tüneli Korumasında Düşük Basınçlı Su Sisi Sistemleri Ersin SAYIN Mühendislik ve SaƨƔ DepartmanŦ Ekip Lideri Norm Teknik Tünel KorumasŦnda DüƔük BasŦnçlŦ Su Sisi Sis- temlerinin Yüksek BasŦnçlŦ Su Sisi Sistemlerine Göre AvantajlarŦ • Daha az elektrik güç tükeƟmi; Yol tünelleri çok uzak noktalarda bulunduklarŦndan hem havalan-