Tesisat Dergisi 246. Sayı (Haziran 2016)

PERSPEKTİF 20 Tesisat Dergisi Sayı 246 - Haziran 2016 Prof. Dr. Nilüfer E)R7CAN egrican@suntekinternaƟonal.com Yenilenebilir Enerjinin Yükselişi ve Güneş Enerjisi Prof. Dr. A. Nilüfer E)R7CAN SUN TEK InternaƟonal Enerji çevrelerinin yakŦndan ve dikkatle takip eƫŒi tüm ra- porlarŦn ve piyasanŦn önemli isimlerinin dikkat çekƟŒi tek bir nokta var; o da yenilenebilir enerjinin olaŒanüstü yükseliƔi. PahalŦ, stabil ve ĮzŦbŦl olmadŦŒŦ için çok da fazla ciddiye alŦnmayan yenilenebilir enerji kaynaklarŦ, büyük bir ataŒa geçƟ. Geçen yŦl Ɣebekeye baŒlanan santrallerin yüzde 90’Ŧ yenilenebilir enerji kaynaklarŦnŦ kullanan santraller oldu. Yenilenebilir enerjiler arƨk çok daha güçlü. Kömür, petrol ve doŒalgaza kŦyasla rekabet gücü arƨyor. Bunda yeni tek- nolojik geliƔmeler ve ucuzlayan teknolojiyle sonucunda ucuzlayan maliyetler etkili oldu. Tabi depolama alanŦnda kat edilen mesafeyi ve dünyanŦn karbon salŦmŦ ve iklim deŒiƔikliŒi konusunda her geçen gün artan bilinç ve has- sasiyeƟ ni de belirtmekte yarar var. BP’nin 1951 yŦlŦndan bu yana her yŦl yayŦnladŦŒŦ ve enerji sektörüyle ilgili geniƔ kapsamlŦ verilerin bir araya toplana- rak analiz edildiŒi 2016 BP Enerji 7staƟsƟkleri Raporu ’na göre, 2015 yŦlŦnda maliyetlerdeki keskin düƔüƔlerin etki- siyle yenilenebilir enerji çok hŦzlŦ bir büyüme kaydeƫ. Son 10 yŦlda yenilenebilir enerjinin dünya enerji tükeƟmindeki payŦ yüzde 1’den yüzde 2,8’e yükseldi. BP Raporu’na göre, 2015 yŦlŦnda güneƔ enerjisinden elekt- rik üreƟmi bir önceki yŦla göre yüzde 32,6 oranŦnda arƴ . Böylece güneƔ enerjisi 2015 yŦlŦnŦn en hŦzlŦ büyüyen enerji kaynaŒŦ oldu. GüneƔ enerjisi üreƟmi on yŦl içinde 60 kat arƨƔ kaydeƫ . AyrŦca her 20 ayda bir güneƔ enerjisinden elektrik üreƟmi ikiye katlandŦ. GüneƔ enerjisinden eletkrik üreƟminde yüzde 69,7 büyüme ile Çin, ABD ve Almanya’yŦ geride bŦrakarak baƔŦ çekerken, Amerika yüzde 41,8, Japon- ya yüzde 58,6 oranŦnda büyüme kaydeƫ. Yenilenebilir ener- ji geçen yŦl 213 teravatsaat güneƔ, rüzgar ve biyoyakŦt kapa- sitesi ekledi ki bu miktar geçen yŦlki global elektrik üreƟmi arƨƔ miktarŦna neredeyse eƔit bir rakam. Yine, elektrik üre- Ɵminde kullanŦlan yenilenebilir enerji yüzde 15,2 artarken yenilenebilir enerji kaynaklarŦ da küresel enerji üreƟminin yüzde 6,7’sine ulaƔarak rekor kŦrdŦ. Bloomberg New Energy Finance taraķndan yayŦnlanan 2016 Yeni Enerji Görünümü Raporu ise çok daha iddialŦ. Rapora göre, önümüzdeki 25 yŦl içinde enerji üreƟm ya- ƨrŦmlarŦnŦn üçte ikisi rüzgar ve güneƔ gibi yenilenebilir kaynaklara yapŦlacak. Toplamda 11,4 trilyon dolar olma- sŦ beklenen global elektrik üreƟm yaƨrŦmlarŦnŦn 7.8 tril- yonluk kŦsmŦ yenilenebilir enerji kaynaklarŦna yapŦlacak. Yenilenebilir enerji geçƟŒimiz yŦl dünya enerji tükeƟminin yüzde 2,8’ini karƔŦladŦ. Avrupa 2040 yŦlŦnda elektrik ihƟ- yacŦnŦn yüzde 70’ini, ABD ise yüzde 44’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarŦndan karƔŦlayacak. Rüzgar yenilenebilir kaynaklar içinde en büyük kaynak olmaya devam eƫ. Geçen yŦl rüzgar enerjisi yüzde 17.4 büyüdü. RüzgarŦn yenilenebilir enerji kaynaklarŦ içindeki payŦ ise yüzde 52.2 oldu. Burada da yüzde 53.4’lük büyü- me ile Almanya baƔŦ çekƟ. BiyoyakŦt üreƟmi ise yüzde 0,9 büyüdü. BiyoyakŦt üreƟmin- de yüzde 6,8 büyüme ile Brezilya baƔŦ çekerken, yüzde 2,9 ile ABD onu izledi. Endonezya ise biyoyakŦt üreƟminde yüz- de 46,9, ArjanƟn ise yüzde 23,9 oranŦnda bir düƔüƔ kaydeƫ. Yenilenebilir enerjideki bu büyümenin ve durgun global enerji talebinin etkisiyle geçen yŦl enerji sektörü kaynaklŦ karbon emisyonu sadece yüzde 0,1 oranŦnda arƴ . Karbon emisyonu arƨƔŦ Avrupa ve Avrasya’da yüzde 2,6 oranŦnda azalŦrken, Rusya’da yüzde 4,2 oranŦnda azaldŦ. Çin’in karbon emisyonu ise 1998 yŦlŦndan bu yana ilk defa düƔüƔ kaydeƫ. Hindistan’da ise tam tersi olarak karbon emisyonu yüzde 5,3 oranŦnda arƴ. Türkiye’de de bu genel eŒilimle uyumlu olarak yenilenebilir enerji kaynaklarŦna yaƨrŦm ve üreƟmde bir arƨƔ yaƔanŦyor. Ancak bu henüz genel geliƔmelerin çok gerisinde. Türkiye geçen yŦl hidroelektrik dŦƔŦnda diŒer yenilenebilir kaynak- lardan 3,8 milyon ton petrole eƔdeŒer elektrik tükeƫ. Bir önceki yŦl bu miktar 2,8 milyon ton idi. Türkiye’nin geçen yŦl tükeƫŒi elektrik enerjisinin sadece yüzde 1’i yenilenebilir enerji kaynaklarŦndan (hidroelektrik hariç) saŒlandŦ. Yeni düzenleme ile yenilenebilir kaynaklara yaƨrŦm yap- mak isteyen yaƨrŦmcŦlar güneƔ panelinden türbine kadar tüm üreƟm araçlarŦnŦ Türkiye’de üretecek . Türkiye’de üreƟm Ɣarƨ ile birlikte en ucuz elektriŒi taahhüt eden enerji sahasŦna yaƨrŦm hakkŦ kazanacak. Ülkemizde de yenilenebilir enerjinin yükseliƔinin dünya paralelinde geliƔmesi dileŒiyle…