Tesisat Dergisi 245. Sayı (Mayıs 2016)

106 Tesisat Dergisi Sayı 245 - Mayıs 2016 TEKNİK BİLGİ binadan topraŒa enerji depolamasŦ yapŦlŦr, kŦƔ mev- siminde de bu defa topraktan binaya enerji transfer edilir. Boruda sirküle eden su veya akŦƔkan , binanŦn ŦsŦtma ve soŒutmasŦ için kullanŦlan klima cihazlarŦnŦn yaz mevsiminde kondenserinden aƨlan ŦsŦyŦ topraŒa taƔŦrlar yani binadan topraŒa ŦsŦ taƔŦrlar , kŦƔ mevsi- minde bu defa topraktan binaya ŦsŦ taƔŦrlar. Toprak, depolanan ŦsŦyŦ bünyesinde bir müddet daŒŦtmadan muhafaza edebilir. Toprak ile yapŦlan ŦsŦ alŦƔveriƔi geliƔi güzel olmamalŦdŦr. Yaz ve kŦƔ mevsimlerinde topraŒa aƨlan ve topraktan çekilen ŦsŦ miktarlarŦnŦn eƔit olmasŦna dikkat edilmeli- dir. Aksi takdirde topraŒŦn bozulmamŦƔ sŦcaklŦk deŒeri aƔaŒŦya veya yukarŦya doŒru arƨƔ gösterir ki bu da bir müddet sonra ŦsŦ transferini yapŦlamaz hale geƟrebilir. KazŦklardaki boru devresi, birbirini termal yönden etkilemeyen, daha az pompa gücü gerekƟren (düƔük basŦnç kaybŦ) ve daha basit bir Ɣekilde saha kolektörle- rine baŒlanƨsŦ yapŦlacak Ɣekilde tasarlanmalŦdŦr. AyrŦca enerji kazŦklarŦnŦn oluƔturulmasŦnda iksa kazŦklarŦ ara- sŦnda örneŒin en az 1 veya 2 kazŦk çapŦ mesafesi kadar bir aralŦk bŦrakŦlmasŦ, enerji kazŦklarŦnŦn birbirlerini etkilememesi açŦsŦndan uygun olur. Enerji kazŦklarŦ- nŦn kapasitesi, kazŦk etraķndaki topraŒŦn sŦcaklŦŒŦna, toprak yapŦsŦna, topraŒŦn termal geçirgenliŒine, yer alƨ sularŦna, topraŒŦn nemine vs. baŒlŦ olarak deŒiƔir. YaklaƔŦk 1 metre çapŦnda ve ortalama 30 metre derin- likte olan bir enerji kazŦk dikkate alŦndŦŒŦnda, bundan alŦnacak kapasite yaklaƔŦk 1,0 - 1,50 kW olabilir. Enerji kazŦklarŦnŦn çaplarŦna, derinliklerine, kullanŦlan boru Ɣekline vs. göre kapasiteleri hakkŦnda önceden yapŦlmŦƔ projelerde sayŦsal deŒerlere ulaƔmak müm- kün olamamaktadŦr. Bu hususta daha ziyade muhtelif ülkelerde yapŦlmŦƔ yapŦlarda kullanŦlan kazŦk sayŦsŦ ve yaklaƔŦk bina ŦsŦtma veya soŒutma yükleri ile ilgili yaklaƔŦk bilgiler verilmektedir. Temel elemanlarŦnŦn opƟmize edilmiƔ tasarŦmlarŦ için termal respons testleri yapŦlmasŦ en iyi yoldur ve ge- reklidir. YapŦlarŦn temel elemanlardan isƟfade ederek ŦsŦtma ve soŒutma yüklerinin karƔŦlanmasŦ binada iƔlet- me masraŇarŦnŦn kŦsŦlmasŦ ve iƔletmenin çevreye olan etkisini minumuma düƔürülmeleri açŦsŦndan önemlidir. Enerji kazŦklarŦnda termal testler yapŦlŦrken, 2-3 kazŦk birden bir kolektörle baŒlanarak birlikte test edilebilir. TesƟn gayesi enerji kazŦŒŦnŦn ŦsŦ enjeksiyon deŒerini ( W/m ) tespit edebilmekƟr. Bu deŒerin, test sonucunda elde edilmesi halinde, kazŦklar yoluyla topraktan ne kadar enerji alŦnabileceŒi konusunda daha hassas bir yaklaƔŦm elde edilebilir. PE borular kazŦklarŦn demir donaƨsŦna monte edil- dikten sonra basŦnç tesƟne tabi tutulur. PE borularda kaçak olmadŦŒŦ tespit edildikten sonra demir donaƨ yuvasŦna indirilir. KazŦklarŦn betonu dökülmeden evvel borulara 10 bar basŦnç uygulanŦr. Beton döküldükten bekil 4. Temel alƨna uygulanan enerji kazŦklarŦ bekil 5. Enerji kazŦk baƔlarŦndan PE borularŦn kolektöre toplanmasŦ