Tesisat Dergisi 245. Sayı (Mayıs 2016)

104 Tesisat Dergisi Sayı 245 - Mayıs 2016 TEKNİK BİLGİ Mini ve Fore Kazıklar Vasıtasıyla Topraktan Enerji Alınması Dr. Mak. Müh Osman PEZÜKO)LU Form Grup Genel Koordinatörü BinalarŦn inƔasŦnda temel alƨna veya inƔaat alanŦnŦn etraķna çakŦlan kazŦklar sadece temelin taƔŦma kapasi- tesinin arƴrŦlmasŦnda veya inƔaat alanŦnŦn etraķndaki toprak yapŦsŦnŦn desteklenmesinin ötesinde, binanŦn toprak kaynaklŦ ŦsŦtma - soŒutma ihƟyacŦnŦn bir kŦs- mŦnŦn karƔŦlanmasŦnda da kullanŦlabilir. Bu Ɣekilde kullanŦlan kazŦklara “ enerji kazŦklarŦ” adŦ verilmiƔƟr. kazŦklar, topraktan enerji almak maksadŦyla uygulan- mazlar. Bu kazŦklar tamamen inƔaaƨn gereŒi olarak imal edilir ve uygulanŦrlar ve hazŦr uygulanmŦƔken aynŦ zamanda topraktan enerji almak için de isƟfade edilir. bekilde 1 ve 2 ’de görüldüŒü üzere kazŦklarŦn demir donaƨsŦ, kendisi için açŦlan kuyuya yerleƔƟrilmeden önce sahada hazŦrlanan borular kazŦŒŦn demir donaƨsŦ içine yerleƔƟrilir, baŒlanŦr ve birlikte kuyuya indirilir. Boru devresi lineer Ɣekilde kazŦk boyunca, kazŦk çapŦ- na göre örneŒin 4-6 kez kazŦk tabanŦna kadar indirilip çŦkarŦlabilir veya bekil-3’deki gibi demir donatŦnŦn çapŦnda helezon Ɣeklinde ve donaƨnŦn iç çeperine monte edilebilir. Boru malzemesi olarak genellikle PE100 kullanŦlŦr. Borular uygulama sŦrasŦnda maruz kalacaŒŦ dŦƔ etkenlere karƔŦ örneŒin ezilmeye veya çenƟk etkisine karƔŦ mukavim olmalŦdŦr. Demir donaƨya baŒlanan borularŦn içinde su sirküle eder. Bu Ɣekilde bina ile kazŦklar ve dolasŦyla toprak arasŦnda enerji transferi saŒlanŦr. Boru içinde sirküle eden su sŦcaklŦŒŦ ile toprak sŦcaklŦŒŦ arasŦndaki farktan dolayŦ enerji binadan topraŒa veya topraktan binaya geçer. Mevsimlere göre, örneŒin yaz mevsiminde Enerji kazŦk uygulamalarŦ 1980’li yŦllardan beri artarak uygulanmaktadŦr. Bu teknoloji “enercret” olarak da adlandŦrŦlmaktadŦr. AvusturyalŦ Naegelebau ĮrmasŦ ilk uygulayandŦr. Fore kazŦklar, projesine göre deŒiƔik çaplarda ve 30 - 60 metre derinliklerde olabilir. Daha küçük çaplarda ve derinliklerde olan kazŦklara, örneŒin 30-50 cm çapta ve 15-20 metre derinlikte olan kazŦklara mini kazŦk adŦ verilir ve bunlardan da enerji almak mümkün olabil- mektedir. AslŦnda gerek mini kazŦklar ve gerekse fore bekil 3. bekil 1. bekil 2.