Tesisat Dergisi 241. Sayı (Ocak 2016)

MAKALE Gerektiği kadar çok, mümkün olabildiği ka– dar az direnç Kombine balans vanaları, genel olarak iki kompo– nentten oluşmaktadır. Bunlardan ilki standart kontrol vanası, diğeri ise seri olarak bağlanan ve kontrol vanası üzerindeki basınç değişikliklerine göre çalışan değişken ba- sınç kontrolörüdür. _Şe_k_il_2_. ______ Kontrol vanası, hidrolik sistemdeki isteme göre aktifleşmekte ve örneğin bir aktüatör yardımıyla stroğunu değiştirmektedir. Değişken basınç kont– rolörü de aynı anda bu kontrol vanası üzerindeki basınç değişimini sabitlemektedir. Bu kombinas– yonun doğası gereği kontrol vanası, belirli bir sayı­ da minimum basınç değişikliği sağlanması halinde basınçtan bağımsız kalmaya devam edecektir. /'ı.p = C-V 2 Örnek için her türlü işletim noktası seçilebilir. Ör– neğin, eğer vana ağzına kadar açıksa akış yolunda, tüm hidrolik dirençlere ve pompa içindeki mevcut basınç değişikliklerine dayalı belirli bir hacimsel akış oluşmaktadır. Değişken basınç kontrolörü, dirençler içinde önemli bir rol oynamaktadır. Değişken basınç kontrolörünün pozisyonu değiş­ tirilerek akış yolunun direnci öyle bir şekilde de– ğiştirilmiş olur ki tamamen açık kontrol vanasının sabit direnci üzerinde sabit bir basınç düşüşüne P+ P- Pı 0 Şekil 3. 104 Tesisat Dergisi Sayı 241 - Ocak 2016 neden olan hacimsel bir akış oluşmaktadır. Kontrol vanası konisi, değişken basınç vanasının dar pla– kalı tipidir. Mevcut basınç arttığında, örnek olarak pompanın karakteristik eğrisi değiştirilerek, kont– rol va nasındaki hacimsel akış ve buna bağlı olarak vana konisi üzerindeki değişken basınç yeniden sabit hale gelene dek değişken basınç kontrolörü kapatılabilir. Bu yöntem, bu durumun tersi için, yani mevcut basınç değişikliklerini azaltmak için de kullanılabilir. Değişken basınç kontrolörü, akış yolu direnci, kontrol vanasındaki hacimsel akışı sağlamak için yeterince zayıf olana dek açık kalacaktır. Sonuçta ortaya, mevcut basınç değişikliklerinden bağımsız, sabit hacimsel akış ve değişken toplam dirençli bir akış yolu çıkacaktır. Bu sistemin kullanımı, tabii ki izin verilen maksimum basınç değişikliği ile değiş­ ken basınç kontrolörünün gerekli hacimsel akışı sağlamak amacıyla tamamen açık olduğu zaman boyunca gereken minimum basınç değişikliği ile sınırlıdır. Mevcut basınç değişikliğini değiştirmeye ilave olarak vana stroğunun değiştirilmesi de dikkate alınmalıdır. Örneğin, akış yolundaki hacimsel akış değiştirilirse vana kapatılabilir. Tabii ki bu durumda dahi vana konisi üzerindeki basınç değişikliği sabit tutulur. Vana kapanırsa, vana konisi direnci artar. Bu durum, basınç, hacimsel akış ve hidrolik direnç arasında ilişki nedeniyle vana stroğunun sabit bir basınç değişikliğinde değiştirilmesi işleminin hacimsel akışa paralel olarak gerçekleşeceği an- 1) Ortam girişi 2) Ön ayar için göstergeli halka 3) Monte edilmiş motorlu kontrol vanası 4) Fark basıncı kontrolörü 5) Ortam çıkışı P+ = Nipel (P/T), kırmızı şeritli fark basıncı test noktası P- = Nipel (P/T), mavi şeritli fark basıncı test noktası pl = Kombi vana girişindeki basınç p2 = Kontrol vanası çıkışındaki basınç p3 = Kombi vanası çıkışındaki basınç