Tesisat Dergisi 241. Sayı (Ocak 2016)

MAKALE Gelişmiş Hidrolik Tesislerin Dinamik Olarak Dengelenmesi Gelişmiş hidrolik tesisler, enerji tasar– ruflu, ekonomik ve hatasız operasyona imkan vermeli, orijinal planlama değer­ Daniel WEHMEIER Maki na Mühendisi, Siemens A.G. lerinde meydana gelen sapmaları telafi etmeli ve gelecekte yapılacak güncellemele– re izin vermelidir. Buna ek olarak, tesislerin bakım maliyetleri düşük olmalıdır. Peki tüm bu gereksinimler ışığında, kısmi yük durumlarında giderek daha da karmaşık hale gelen tesisleri verimli bir şekilde nasıl yönetebiliriz? Bunu gerçekleştirmenin tek yolu, dinamik operasyona imkan veren dinamik çözümler geliştirmektir. Hidrolik tesisler, günümüz binalarının önemli bir bileşenidir. ısıtma ve havalandırmanın yanı sıra başka amaçlar için de kullanılabilen hidrolik tesis– ler, elektrikli pompalar ile birlikte kullanıldığında önemli bir maliyet unsuru oluşturmaktadır. 11p · V pel =-- 1] Hidrolik bir hattın enerji tasarruflu ve ekonomik bir şekilde kullanılabilmesi için taşınan hacimsel akışı değiştirmek gerekir. Elektrikli pompa gücünü hesaplamak için kullanılan formül, özellikle sirkü– lasyona giren hacimsel akışın doğru ayarlanması­ nın, pompa gücünden önemli miktarda tasarruf sağlanmasını mümkün hale getirdiğini göstermek– tedir. Sabit hacimsel akışlı sistemlerin kullanımı, artık demode bir yaklaşım haline gelmiştir. Günümüzde kontrollü pompaların kullanımı, taşınan hacimsel akışın ayarlanması ve sağlanan pompa basıncı aralığının düşürülmesi standart uygulamalar haline gelmiş olsa da aşağı akım ağı büyük oranda hala statik kontrol müdahalesi te– melinde yönetilmektedir. Hidrolik tesisleri statik dengeleme vanaları, önceden ayarlanabilir kontrol vanaları veya devre kontrol vanaları kullanarak 102 Tesisat Dergisi Sayı 241 - Ocak 2016 dengelemek standart bir uygulamadır. Tabii ki, bu müdahaleler sadece bir kez ve sadece özel olarak hesaplanmış duruma özgü olarak gerçek– leştirilmektedir: Tam yük altında tasarım durumu. Ancak tasarım durumu, hidrolik sistemindevreye girmesinden sonra çok nadiren gerçekleşir, çünkü kurulum, hemen hemen tüm çalışma konumların­ da kısmi yük altındadır. Bu durumda, ortaya çıkan soru, acaba pompa ile birlikte sistem kontrolünün de farklı kısmi yük durumlarına göre ayarlanması gerekip gerekmediği ve değişken bir kurulumda statik dengelemenin bir engel teşkil edip etme– yeceğidir. Her şey bir senkronizasyon sorununa bağlı Statik hidrolik dengeleme, nihai olarak, kurulum tasarım aşamasında iken her bir akış yolundaki basınç kaybını, sistem içindeki en olumsuz akış yolundaki basınç kaybına eşitlemek için yoğun dirençlerin uygulanması anlamına gelmektedir. Bu yöntem, ayrıca bu koşullar altında sistemin sorunsuz çalışması için de gereklidir. Ancak, yuka– rıda belirtildiği üzere, bu yöntem sadece tasarım aşaması ve kullanım konumlarının sadece belirli bir kısmı için geçerlidir çünkü hidrolik bir sistem, genelde kısmi yük durumundadır. Bu kısmi yük