Tesisat Dergisi 240. Sayı (Aralık 2015)

70 Tesisat Dergisi Say× 240 - Aral×k 2015 MAKALE Hastane Binalar×n×n Tasar×m×nda Yang×n Güvenliùi 1. Giriü Binalarda yang×n güvenliùi ilgili olarak al×nmas× gereken ilk önlem binada bu- lunan kiüilerin bina d×ü×na tahliyesidir. Bunun için yang×n haber al×nd×ktan sonra binan×n tahliyesi için sesli ve ×ü×kl× alarm cihazlar× ile tahliye iülemi baülat×l×r. Has- tane binalar×nda ise, yat×lan katlarda olduùu gibi yang×n alarm×n× duysa bile kendi baü×na yerini terkedemeyen hasta- lar ya da ameliyathane ve yoùun bak×m ünitelerinin olduùu bölümlerde olduùu gibi bilinci yerinde olmayan hastalar bu- lunur. Benzer üekilde hastanelerin baz× tedavi bölümlerinde uygulanan aù×r te- davi yöntemleri nedeniyle, belirli bir süre Etik Mühendislik Dan×ümanl×k Tasar×m ve Eùitim Hizmetleri Ltd.ûti. Etik Mühendislik Dan×ümanl×k Tasar×m ve Eùitim Hizmetleri Ltd.ûti Gökhan BALIK Dr. Kaz×m BECEREN Son zamanlarda ülkemizde çok say×da entegre saùl×k kampüsü projesi geliütirilmektedir. Saùl×k yap×lar× d×ü×ndaki herhangi bir kullan×m amac×na sahip bir binada yang×n ç×kt×ù×nda insanlar×n tahliyesine yönelik temel strateji, sesli ve ×ü×kl× uyar× cihazlar× ile binada bulunan kiüilere yang×n alarm×n×n duyurulmas× ve insanlar×n merdivenleri kullanarak binay× terketmeye yönlendirilmesi esas×na dayanmaktad×r. Halbuki saùl×k yap×lar×nda, özellikle yat×lan katlarda ve ameliyathane ya da yoùun bak×m odalar×n×n bulunduùu bölümlerde, hastalar×n yataktan kalkamayacak durumda olmalar× nedeniyle, saùl×k personeli veya güvenlik personelinin yard×m×yla hastalar×n yataklar×yla birlikte ayn× katta güvenli bir alana (yatay tahliye alan×) transfer edilmeleri gerekir. Bunun yan×s×ra, yang×n×n meydana geldiùi s×rada ayn× katta devam eden bir ameliyat iülemi söz konusu olduùunda, hastay× ve saùl×k personelini tehlikeye atmadan operasyon tamamlanana kadar, ameliyathaneye yang×n×n ve duman×n ulaümas×n×n engellenmesi ve iülemin sonunda ameliyat ekibi ile hastan×n güvenli bir alana ulaüabilmesi gerekir. Hastane binalar×nda ayr×ca medikal gaz×n tüketildiùi yerlerde oksijence zengin bir ortam meydana gelebilmekte ve bu bölümlerde hem yang×n ç×kma ihtimali hem de yang×n×n büyüme h×z× artmaktad×r. Saùl×k yap×lar×n×n projelendirme aüamas×nda, gerek mimari düzenlemeler gerekse mekanik ve elektrik yang×n korunum sistemlerinin tasar×m×, yang×n güvenliùi aç×s×ndan özel olarak planlanmal×d×r. Bu çal×üma, saùl×k yap×lar×nda yang×n güvenliùi ile ilgili uygulanmas× zorunlu olan hususlar× ve tavsiye edilen düzenlemeleri içermektedir. Anahtar Sözcükler: Saùl×k yap×lar×, yatay tahliye alan×, medikal gaz, oksijence zengin ortam için yard×m almadan yerini terkedemeye- cek derecede halsiz olabilecek hastalar olabilir. Bu nedenle hastane binalar×n×n yukar×da aç×klanan bölümlerinde tahliye iülemi ancak saùl×k personeli ile güvenlik personelinin yard×m×yla yap×labilir. Tahliye iüleminin baüar×yla yürütülebilmesi için, hastanenin hizmet verdiùi tüm vardiyalar- da çal×üan saùl×k personelinin ve güvenlik personelinin önceden bu konuyla ilgili eùi- tim alm×ü olmalar× oldukça önemlidir. Öte yandan binada yang×n an×nda eùitimli kur- tarma ekipleri bulunsa bile, özel önlemler al×nmad×ù× takdirde yang×n durumunda asansörler kullan×lamayacaù× için, kendi baü×na hareket edemeyen hastalar×n ya- taklar×yla birlikte merdivenler arac×l×ù×yla taü×nmalar× pratik olarak mümkün olma- yacakt×r. Bu nedenle hastanelerde bu tür yatakl× hastalar×n ayn× katta yang×n×n ve duman×n etkilerinden belirli bir süre ko- runmuü olan bir alana transfer edilmeleri gerekmektedir. Hastanelerde yat×l× hastalar×n yang×n du- rumunda yatay transfer esas×na dayanan bir strateji ile ayn× katta güvenli bir alan- da bekletilmeleri, gerek ülkemizde geçerli olan yang×n yönetmeliùine gerekse ulusla- raras× standartlara göre bir zorunluluktur. Bu çal×ümada ayr×ca güvenli alandaki asansörlerin kontrollü olarak kullan×lma- s×na ve hastalar×n diùer katlara ve bina d×- ü×na tahliye edilmesine yönelik bir strateji önerilmekte ve bunun için al×nmas× gere- ken önlemler aç×klanmaktad×r [1]. 2. Mimari Yang×n Güvenlik Önlemleri Bir saùl×k tesisinin hasta yatak katlar×nda veya ameliyathane, yoùun bak×m odas× gibi mekânlar×n bulunduùu alanlar×ndan birinde ç×kan bir yang×n durumunda, kendi baülar×na hareket etme imkan× olmayan hastalar (yatan hastalar), önceden eùitim alm×ü saùl×k personeli ve/veya güvenlik HVAC DOSYASI