Tesisat Dergisi 239. Sayı (Kasım 2015)

149 Tesisat Dergisi Say× 239 - Kas×m 2015 MAKALE azalmas× ile birlikte içme suyu s×k×nt×s× yaüanmaktad×r. Günümüzde dünyada ciddi bir temiz su s×k×nt×s× yaüanmaktad×r. Su kaynaklar×n×n kirlenmesi ve nüfus art×ü× yüzünden 2025’ li y×llarda nüfusun üçte ikisi temiz su s×k×nt×s× çekecektir. Su s×k×n- t×s× daha çok kuzey Afrika ve güney Asya ülkeleri gibi kurak alanlarda yaüanmaktad×r (15° -35° Kuzey enlemlerinde). Bu durum kars×s×nda en geçerli çözüm güneü enerjisiyle dam×tma olarak görül- mektedir. Temiz suya en çok ihtiyaç duyan yerler ayn× zamanda yoùun güneü enerjisine sahip yerlerdir. Bu yüzden de termal güneü enerjili dam×tma iülemi, uygulanabilecek en etkili yöntemdir[3]. Yap×lan çal×ümada; Düzce ili koüullar×nda, Karadeniz’den (Akçakoca-Ereùli sahille- rinden) temin edilen deniz suyundan ×s× pompas× ilave edilmiü basit bir güneü enerjili dam×t×c× kullanarak, tatl× su elde edilmiütir. Is× pompas×n×n güneü enerjili dam×tma sistemine etkileri incelenmiütir. Dam×t×lan suyun miktar×ndaki deùiümeler, soùutucu ak×ükan×n yoùuüma ve buharlaü- ma s×cakl×klar× ölçülmüütür. Deneysel Sistem Yap×lan deneylerde Düzce ili koüullar×nda bir güneü enerjili su dam×t×c×s×n×n perfor- mans×n× etkileyen parametreler olan “ortam s×cakl×ù×, rüzgâr h×z×, havuz içerisindeki su derinliùi, sisteme ilave edilen ×s× pompa- s×n×n dam×tma miktar×, üzerindeki etkileri incelenmiütir. Bu deneylerin sonuçlar×na dayan×larak, mevcut koüullardan daha fazla yararlan×labilecek, performans× daha fazla olabilecek yeni güneü dam×t×c×s× dizaynlar× için önerilerde bulunulmuütur. Bunun haricinde dam×tma sistemindeki; d×ü ortam s×cakl×ù×, dam×t×lan su s×cakl×ù×, da- m×t×lm×ü suyun s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan evaparatör ç×k×ü s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan kompresör giriü s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan kompresör ç×k×ü s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan genleüme vanas× giriü s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan buharlaüma s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan yoùuüma s×cakl×ù× gibi paramet- relerin ölçümü için 9 adet termokupl ve baù×ms×z çal×üan model dijital termometre cihazlar× kullan×lm×üt×r. ûekil 1 ’de dam×t×c×n×n ön görünüüü ve elemanlar×n isimleri verilmektedir. Depoda sürekli olarak deniz suyu bulun- maktad×r. Amaç, dam×tma sistemine direkt denizden suyu al×p kullanmaktansa burada depolaman×n ×s× yönünden avantajl× olduùu görülmüütür. Bu deponun içerisinde sürekli deniz suyu bulunacaù×ndan havuzdaki su dam×t×ld×kça ve eksildikçe depodan su ilave edilmiütir. Böylece havuza al×nan deniz suyunun ×s×s×, güneü ×ü×n×m× alm×ü olduùu için artacakt×r. Siyah mat renge boyanm×ü dam×tma havuzundaki deniz suyu, güneü ×ü×n×m× vas×tas×yla ×s×narak s×cakl×ù× yük- selmiütir. Ayr×ca sisteme ×s× pompas× ilave edildiùi için yoùuüma havuzunun alt×nda bulunan kondenser sayesinde güneü enerjisine ilave olarak kondenserde dam×t×lacak suyun s×- cakl×ù×n× yükseltecek ve yoùuümaya katk×s× gözlemlenmiütir. S×cakl×ù× yükseldikçe buharlaüm×ü üstteki cam örtüde yoùuümuütur. Daha sonra üst yoùuüma örtüsündeki eùimden dolay× yoùuüan su, damlac×klar halinde aüaù× doùru akm×ü ve dam×tma havuzunun iç, yan k×s×mlar×na yerleütirilmiü toplama kanallar×na al×nm×üt×r. Buradan da havu- zun d×ü×na taü×nacak ve toplama kab×nda depolanm×üt×r. Depolanan su ayn× zamanda evaparatör vas×tas× ile soùutulmas× saùlanm×üt×r. Da- m×tma havuzu, sudan etkilenmemesi için ûekil 1. Deneyde Kullan×lan Güneü Enerjili Dam×t×c× ve S×cakl×k Ölçüm Noktalar×