Tesisat Dergisi 239. Sayı (Kasım 2015)

TEKNúK TANITIM 130 Tesisat Dergisi Say× 239 - Kas×m 2015 DN100-DN300 Motorlu Vana Seçimlerinde Önemli Noktalar Temel Furkan AKYOL Danfoss, Mak. Yük. Müh. úklimlendirme tesisatlar×nda s×cakl×k fonk- siyon kontrolü nde motorlu kontrol vanalar× sistemin aç-kapa ve modülasyon uygula- malar× yapmas×n× saùlamaktad×r. Motorlu kontrol vanalar× amaca logaritmik ve lineer kontrol vanalar× ile mil konumunu tek yönde deùiütirirerek, küresel veya yönlendirici kanatlara sahip kontrol vanalar×nda ise rotasyonel hareket ile aç-kapa veya oransal reglaj kontrolü saùlamaktad×r. Motorlu kontrol vanalar×n×n kapasitelen- dirilmesinde kullan×lan Kvs birimi vana üzerinde 1 bar fark bas×nca maruz kalmas× durumunda üzerinden geçirdiùi maksimum debiyi ifade eder [m³/h]. Q Ak×ükan Debisi: Vanan×n üzerinden geçir- diùi debinin kendisidir. dPv Fark Bas×nç: Vana önünde ve arkas×n- daki fark bas×nc×d×r. Kv vanan×n ilgili fark bas×nc× ve debisindeki vana kapasitesini ifade eder. Yüksek kapasiteli motorlu kontrol vanalar×n- da sistemde talep edilen debi deùeri yüksek olduùu gibi sistemde vana üzerine düüen fark bas×nçta yüksek olabilmektedir. Bu durumu tayin edebilmek için vana üzerinde projede ön görülen maksimum debi deùeri ile ilgili vana tedarikçi Kvs deùerinin bilinmesiyle vana üzerindeki dP deùeri tayin edilir. Bu- lunan dP deùerinin tedarikçi firma vana ve elektrikli aktuatör kombinasyona karü×l×k gelen dPmax kapama deùerini aümam×ü olmas× kontrol edilmelidir. Diùer taraftan her kapasitedeki vana motorunda kontrol edil- mesi gerektiùi gibi yüksek kapasiteli motorlu kontrol vanalar×nda da vana otoritesi tayini yap×lmal×d×r (Va) . Vana otoritesinin 2 yollu motorlu kontrol vanalar×nda %50 deùerinin üzerinde olmas× istenmektedir. Diùer taraftan iklimlendirme tesisatlar×nda kullan×m alanlar× h×zla geniüleyen kombine tip motorlu kontrol vanalar× bulunmaktad×r. Kombine vanalar üzerinde dP fark bas×nc× kontrolörü ile dP yi sabit bir deùerde tutar ve debi limitleme imkan× tan×n×r. Bu tip vanalar×n seçiminde yaln×zca debi tayini yap×lmaktad×r. Vana üzerindeki dP, diyafram taraf×ndan sabit tutulduùundan yüksek vana otoritesi ile deùiüken sistem üartlar×nda da vana aktuatör çal×üma üartlar× garanti alt×na al×nmaktad×r. 2 yollu logaritmik motorlu kontrol vanas× Kombine tip motorlu kontrol vanas× d pv :Vana tam aç×k pozisyonda bas×nç kayb× d pc :Tüm sistemde vana hariç bas×nç kayb× (motorlu vanan×n baùl× olduùu tüm devre)