Tesisat Dergisi 237. Sayı (Eylül 2015)

3 Tesisat Dergisi Say× 237 - Eylül 2015 SAHúBú Teknik Sektör Yay×nc×l×ù× A.û. YAYINLAYAN Teknik Sektör Yay×nc×l×ù× A.û. YAYIN DANIûMANI Celal OKUTAN HAKEM KURULU Prof. Dr. Nilüfer EøRúCAN (Suntek International), Prof. Dr. Olcay KINCAY (YTÜ) , Prof. Dr. Filiz KARAOSMANOøLU (úTÜ) , Prof. Dr. Ahmet ARISOY (úTÜ) , Prof. Dr. Recep Yaman KARADENúZ (Uludaù Üniv.). YAYIN DANIûMA KURULU Prof. Ümit Doùay ARINÇ (UGETAM ), Zeki POYRAZ (úSúB Bük. - AFS), Prof. Dr. Faruk YúøúT (Y.T.Ü.) , Prof. Dr. Fevzi YILMAZ (Fatih Sultan Mehmet Vak×f Üniv.) , Prof. Recep ÖZTÜRK (Y.T.Ü.) , Prof. Dr. Tuncay YILMAZ (Çukurova Üniv.) , Serhan ALPAGUT (Ayvaz) , Erdem ERTUNA (DemirDöküm) , Ali Fuat KOLAÇAN (Alarko-Carrier) , Erdinç BOZ (Boz Proje Dan×ümanl×k) , Prof. Dr. Macit TOKSOY (Eneko) , Çetin ÇAKMAKÇI (Ferroli) , Dr. Celalettin ÇELúK (Viessmann) , Kevork ÇúLúNGúROøLU (Çilingiroùlu Müh.) , Metin DURUK (Friterm) , Hüseyin ERDEM (Erdemler Elektromekanik) , Ali EREN (Erensan) , Ali HELVACI (Mak.Yük. Müh.) , Korhan IûIKEL (Protem) , Tunç KORUN (Form A.û.) , Timur DEMúREL (ECA-Emas) , Fevzi ÖZEL (Üntes) , Zeki ÖZEN (Daikin-Air- fel) , , Osman ûAYLIMAN (Valftek) , Levent TAûKIN (Danfoss) , Cafer ÜNLÜ (Mak. Müh), Ender ÇOLAK (Baymak) Zafer POLAT (Bosch Termoteknik), Süleyman TUCER (Selnikel) . YÖNETúM Yönetim Kurulu Baükan× (Sorumlu Yaz× úüleri Müdürü) Süleyman BULAK Dergiler Teknik Dan×üman× Muhittin TEKMAN YAZI úûLERú Editör Bar×ü ODABAû REKLAM Reklam Müdürü Dilek MERTER Reklam Sat×ü Temsilcisi Berna KARAMAN TURAN Ebru FAYTONCU UÇAR Reklam Sat×ü Asistan× Feyza ÇAVUûOøLU For International Contacts reklam@teknikyayincilik.com BúLGú úûLEM Bilgi úülem Müdürü Hakan ALBAYRAK Abone ve Okur Hizmetleri Sorumlusu Azime BAYRAM úMAMOøLU TASARIM HúZMETLERú Grafiker Sebiha EKúNCú YÖNETúM MERKEZú TEKNúK SEKTÖR YAYINCILIøI A.û. Balmumcu, Barbaros Bulvar× Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/9 34349 Beüiktaü/úST. Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx) (0.212) 347 04 25 (pbx) Fax: (0.212) 274 92 73 http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com www.tesisat.com.tr BASKI ûan Ofset Matbaac×l×k San. ve Tic. Ltd. ûti. Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No:50 Kaù×thane / ústanbul (0212 289 24 24) Bask× Tarihi: 01 Ekim 2015 Fiyat×: 8 TL Y×ll×k Abonelik: 96 TL (Fiyatlara KDV dahildir. Y×ll×k abonelikte kargo bedeli dahil, tek gönderimlerde dahil deùildir.) K.K.T.C. Fiyat×: 10 TL K.K.T.C. Y×ll×k Abonelik: 120 TL K.K.T.C Gönderiler PTT ile Yap×lmaktad×r TESúSAT DERGúSú sbulak@teknikyayincilik.com ©Tesisat Dergisi’nde yay×nlanan yaz× ve çizimlerin her hakk× mahfuzdur. úzin al×nmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. Yay×nlanan tüm yaz×lar×n sorumluluùu yazarlar×na, ilanlar×n sorumluluùu ilan sahiplerine aittir. Sektörel Yayıncılar Derneği üyesidir. www.seyad.org Deùerli Okurlar; Dünyada Varil Baü×na Ham Petrol Fiyatlar×n×n %50 Civar×nda Düümesi Cari Aç×ù×m×z× Nas×l Etkiledi? Dünya ekonomisinde çok önemli yeri olan ve “siyah alt×n” olarak da kabul edilen petrolün fiyatlar× geçtiùimiz y×l×n ortalar×ndan itiba- ren düümeye baülad×. Geçen y×l×n Ocak-Haziran döneminde ortala- ma 108,7 dolar olan varil baü×na ham petrol fiyat×, bu y×l×n ilk alt× ay×nda ortalama 59,3 dolara düütü, 27 Eylül 2015 tarihi itibariyle ise 45,39 dolar oldu. Bu geliümenin öncelikle enerji ithalat×m×za, sonra da ülkemiz d×ü ticaret aç×ù×na çok olumlu etki yapacaù× ve sonuçta da hükümetimizin ald×ù× çeüitli ekonomik önlemlerle birlikte cari aç×ù×m×z×n azalmas×na katk×da bulunacaù× bekleniyordu. úlk alt× ayl×k süreçte yaklaü×k yüzde 45 oran×nda aza- lan varil baü×na ham petrol fiyat× Türkiye’nin enerji ithalat faturas×nda ciddi bir iyileüme yapm×ü olmas×na karü×n cari aç×ùa pozitif getirisi ne yaz×k ki beklentilerin çok alt×nda kald×. Ülkemizin brüt enerji ithalat× 2002 y×l× sonunda 9,2 milyar dolar düzeyinden 2012 y×l×nda 60,1 mil- yar dolara yükselmiü, 2012 y×l×ndan sonra yaüanm×ü olan ekonomik büyümenin 2014 y×l× sonunda yavaülam×ü olmas×n×n da etkisiyle enerji ithalat×m×z %9’a yak×n oranda düüerek 54,9 milyar dolar olarak gerçekleüebilmiüti. TÜúK’in verilerine göre; 2014 y×l×n×n Temmuz ay×nda 48,5 milyar dolar düzeyinde olan y×ll×k cari aç×ù×m×z 2015 y×l× Ocak ay× itibariyle 44 milyar dolara kadar geriledi. Ancak 2015 y×l× Mart ay×ndaki Türkiye cari aç×ù× yeniden 45,9 milyar dolara kadar ç×kt×. Türkiye’nin 2014 y×l×n×n Ocak-Haziran döneminde net enerji ithalat× 24,5 milyar dolar iken, 2015 y×l×n×n ilk alt× ay×nda 18,3 milyar dolar düzeyine düütü. Dolay×s×yla bu y×l×n ilk alt× ay×nda Türkiye’nin net enerji ithalat×nda yaklaü×k 6,2 milyar dolarl×k yani yüzde 25’lik bir düüüü yaüanm×ü oldu. Ham Petrol Fiyatlar×ndaki Düüüü, Enerji úhracatç×s× Ülkelerin Sat×n Alma Gücünü Azaltt× Düüen ham petrol fiyatlar×n×n cari aç×ù×m×za net etkisini görmek için Türkiye’nin ihracat×na da bakmak gerekmektedir. Yüksek enerji fiyatlar×, enerji ihracatç×s× ülkelerde sat×n alma gücünün artmas×n× saùlayarak bizim bu ülkelere yapt×ù×m×z ihracat×n artmas×na katk× saùlam×üt×. Örneùin, Türkiye’nin Petrol úhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ülkelerine 2002 y×l× sonunda yapt×ù× ihracat 2,3 milyar dolar iken 2014 y×l× sonunda 28,2 milyar dolara ulaüm×üt×. Bu ülkelere ihracat×m×z×n toplam ihracat×m×z içindeki pay× ise yüzde 6,3’den yüzde 17,9’ç×km×üt×. Bu rakamlara OPEC üyesi olmayan fakat ciddi anlamda ham petrol ve doùalgazdan gelir elde eden Rusya ve Azerbaycan’a yapt×ù×m×z ihracat× da eklersek, bu kapsamdaki toplam ihracat×m×z 37 milyar dolara kadar ç×kmakta ve bu da toplam ihracat×m×z×n yüzde 23,5’ini oluüturmaktayd×. Durum böyle iken son alt× ayda sürekli azalan ve günümüzde de 45 dolar düzeyinde seyreden ham petrol fiyatlar×, hiç kuükusuz petrol ihraç eden ülkelerin gelirlerinde ve sat×n alma güçlerinde ciddi bir azalmaya neden oldu. Türkiye’nin OPEC Üyesi Ülkelere úhracat× Azald× Türkiye’nin OPEC üyesi ülkelere yapt×ù× ihracat rakamlar×ndaki deùiümelere bakacak olursak; 2014 y×l×n×n Ocak-Haziran dönemindeki ihracat×m×z 14,6 milyar dolar iken; 2015 y×l×n×n ayn× döneminde 13,6 milyar dolar düzeyine indiùini görürüz. Bir baüka deyiüle yüzde 7 geriledi. Aç×klanan çeüitli resmi rakamlarda da Türkiye’nin OPEC üyesi ülkelere Rusya ve Azerbaycan’× da ekleyerek ihracat anlam×nda s×rf bu nedenle yaüad×ù× kayb×n yaklaü×k 2 milyar dolar düzeyine ulaüt×ù× belirtilmektedir. Düüen Ham Petrol Fiyatlar×n×n Türkiye’ye D×ü Ticaret Anlam×nda Dolayl× Bir Olumsuz Etkisi de Avro/Dolar Paritesinden Geliyor Türkiye’nin 2014 y×l× toplam ihracat×n×n yaklaü×k yüzde 43’ünü AB ülkelerine gerçekleütirdiùi dik- kate al×nd×ù×nda, paritedeki gerileme dolar baz×nda ihracat×n azalmas× gibi olumsuz bir etkiyi de beraberinde getirdi. Bu y×l×n ilk alt× ay×nda Türkiye’nin AB ülkelerine yapt×ù× ihracat Avro baz×nda yüzde 11’e yak×n bir art×ü gösterirken Dolar baz×nda yaklaü×k yüzde 10 düüüü gösterdi. Sonuçta bu rakamlar Türkiye’nin düüük ham petrol fiyatlar×ndan dolay× enerji ithalat× taraf×nda yapt×ù× tasarrufun bir k×sm×n×n enerji ihraç eden ülkelere yap×lan ihracat×n düümesinden dolay× nas×l kaybe- dildiùini ve bu y×l×n ilk alt× ay×nda geçen y×l×n ayn× dönemine göre d×ü ticaret üzerinde yapt×ù× net etkinin gerçekte sadece yaklaü×k 3-4 milyar dolar gibi çok s×n×rl× bir miktarda kald×ù×n× gösteriyor. En Derin Sayg×lar×m×zla