-------------------'(!s"ONFERAND- ölçmelerdea= 1.58, a= 1 .85 ,a= 2.15 gibi değerler elde edilmiştir. Ayrıca söz konusu kesitte türbülans nedeniyle meydana gelen lokal V'nı hızından başka, çeşitli vesilelerle sözünü ettiğimiz düşük frekanslı düzlemsel elastiktitreşimleryüzünden bir de V'n2 gibi bir bileşen (zamana bağlı) vardır. Bu yüzden, pompanın bastığı birim ağırlıktaki sıvının, sözü geçen emme ve basma ağzındakienerjilerininfarkı, yani, tanımına uygun olarak pompanın manometrik basma yüksekliği -[ r, vt ı 11-, , ] [ r: v' ı lf- ] H = Zb +-+O:b -+---= p V n:? dQ - zc +i+o:e ---L+----=- p'V' , dQ pg 2g pgQ pg ?g pgQ "· - ... Ob .... -... n, şeklinde olacaktır. (Büyüklerin üzerine konan yatay çizgiler o büyüklüklerin zaman içindeki ortalamasınıtemsiletmektedir.) Debideki dalgalanmalarla basınç titreşimleri arasında korrelasyon (ilişki) yoksa, o vakit (P'V'n2 = O ) olacağı için yukardaki bağıntı H = Zb +---2..+a.b-b - Ze +__!_+a. _e (a) [ p y'l l [ p y2 l pg 2g pg e 2g şeklini alır. Ama korrelasyon varsa, o vakit olur. Bu durumda, özellikle manometrik basma yüksekliği küçük olan pompalar halinde, standardlardaki gibi (a b = a.e = 1) alınırsa, ortaya çıkabilecek sistematik hata, manometrik basma yüksekliği aleyhine olmak üzere, % 1 mertebesine ulaşabilir. (b) bağıntısına gelince, bu karışık ifadeden kurtulmakiçin şimdiliken iyi yol, debideki dalgalanmalarile basınç titreşimleri arasında korrelasyonların bulunabileceği hallerden kaçmaktır. Bu tür durumlar, kı smi vana açıklıklarında, fazlaca keskin dirsek, ani kesit değişiklikleri (orifıs, lüle, v.s) bulunması hallerinde ortaya çıkabiliyor. Akımı pülsatifhale getiren bu tür titreşimler uygun hacımlı hava TESiSAT DERGiSİ SAYI 23 kazanlarıyla söndürülebilir. Ayrıca belirtelim ki, ortalama akış hızı yükseldikçe aynı tesisatta oluşan elastiktitreşimlerinetkisiazalmaktadır. O halde, salyangozdan çıkıştaki akımda hız dağılımını biraz düzgünleştirmek ve aynı zamanda elastiktitreşimlerin etkisini azaltmak üzre, deneystandındapompanın çıkış kesiti ile basma borusu arasına profilli yakınsakbirboruparçası yerleştirmek yararlı olacaktır. Bütün bu açıklamalardan çıkan bir başka sonuç ta, standardlarda açıkça itiraf edilmeyen ve fakat basınç prizlerinin yerleri dolayısıyla, pompa adı verilen makinanın emme ve basma ağızları arasına sıkıştırılamayacağı hususudur. Nasıl ki, reaksiyon tipi su türbinlerinde yayıcı denilen eleman da türbinin bir parçası ise, santrifüj pompalarda da emme ve basma borularının bir kısmını pompanın parçası olaraksaymakgerekecektir. ili-ÖLÇME SONUÇLARININ DÜZELTİLMESİ Büyük güçlü pompaların uzunca süren deneyleri boyunca elektrik şebekesinde çeşitli sebeplerle voltaj ve frekans değişmeleri meydana gelebildiği gibi, asankron motorların devir sayıları bir ölçüde, yüklerine bağlı olarak, az da olsa değişmektedir. Bu nedenlerle pompanın devir sayılarını bütündeneyboyuncasabit tutmak mümkün olamıyor. Bu durumda, ölçülen değerden sabit devir sayısına ait değerlere geçebilmek ıçın RATEAU Teoreminden yararlanılır. Buteoreme göre, birpompanın debisi devir sayısı ile orantılı olarak, manometrikbasma yüksekliği devir sayısının karesi ile orantılı olarak, gücü ise devir sayısının kübü ile orantılı olarak değiştirilirse verimi değişmez. O halde, n devir sayısındaki değerlerden na devir sayısındaki değerlere geçmekiçin N, =(�)\, • il bağıntılarından yararlanılabilir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=