Tesisat Dergisi 229. Sayı (Ocak 2015)

88 Tesisat Dergisi Say× 229 - Ocak 2015 TEKNúK BúLGú Endüstriyel buhar üretimi, 200 y×ldan uzun bir geçmiüe sahiptir. 1875 y×l×nda, James Watt buhar kazan×n× ve buhar makinesini icat ettikten tam 106 y×l sonra, Steinmul- ler firmas× ilk su borulu kazan× tasarla- m×üt×r. 1927’de ilk Benson kazan× 180 bar bas×nçta ve 450 C° s×cakl×kta 30t/h kapa- siteyle iületime al×nm×üt×r. 1960’l× y×llarda, 350 bar üzerinde bas×nçlara ve 600 C° s×cakl×klara sahip kazanlar tasarlanm×üt×r. 1970’li y×llarda kapasite s×n×r× 1000 t/h seviyesine kadar ulaüm×üt×r. Bundan sa- dece 5 y×l sonra, 2000t/h’in üzerinde bu- har kapasitesine sahip su borulu kazanla- r×n üretilmesi mümkün hale gelmiütir. Böylesine muazzam kapasiteler ve ekstrem buhar parametreleri, tasar×m ilkeleri nede- niyle silindirik alev duman borulu kazan- lardan elde edilemez. Ancak silindirik alev duman borulu kazanlar hala geliütirilmeye devam etmektedir. ûu anda Bosch Indust- riekessel GmbH taraf×ndan üretilen silindirik alev duman borulu kazanlar ile 55t/h buhar kapasitesi emniyetli ve ekonomik bir üekilde saùlanabilir. Boyuta baùl× olarak, 30 bar se- viyesine kadar buhar bas×nc× ve 300 C°’ ye kadar k×zg×n buhar s×cakl×ù× elde edilebilir. Bu rapordaki amaç, her iki kazan tasar×- m×n×n var olacaù× durumlarda; güvenlik, iületim, fiziksel karakteristik ve maliyet gibi kriterleri karü×laüt×rmakt×r. Silindirik Alev Duman Borulu Kazanlar ile Su Borulu Kazanlar×n Karü×laüt×r×lmas× Atakan GÜMÜû* Güvenlik Baz× geliümekte olan ülkelerde alev duman borulu silindirik kazanlar×n kullan×m× yayg×n deùildir. Yerel silindirik kazan üreticilerinin ürünleri gerekli standartlar× karü×layamaz. Ayn× durum, aü×r× bas×nç ve su seviye kont- rolü için gerekli olan emniyet donan×mlar×n- da da geçerlidir. Bu nedenle emniyet stan- dard× da düüüktür. Buhar kazan×n×n y×k×c× sonuçlar×ndan duyulan korku ve su borulu kazanlar×n, silindirik kazanlara nazaran daha az su içeriùine sahip olmalar× nede- niyle, su borulu tasar×m tercih edilir. Güvenlik konusunun d×ü×nda, yerel olarak üretilen alev duman borulu silindirik ka- zanlar×n kullan×m ömürlerinin k×sa olmas× da tercih için belirleyici bir etkendir. Son 20 y×lda, alev duman borulu kazanlar×n bulun- duùu tesislerde meydana gelen kazalarda ciddi oranda azalma gözlenir. Aü×r× bas×nç kontrolü, su seviye kontrolü ve s×n×rlanma- s× için geliütirilen emniyet ekipmanlar×, bu kazalar×n minimuma indirilmesini saùlayan en önemli etkenlerdir. Önemli olan bir baüka etken ise yükseltilmiü test bas×nç deùerleri ile kazan hidrostatik testlerinin uygulanma- s× olmuütur. Bu, alev duman borulu silindi- rik kazanlar×n durumunu ve emniyetini çok basit ve çok güvenilir bir üekilde deùerlen- dirme yöntemidir. úmalat ve tasar×mda ka- liteye önem verildiùinde ve gerekli emniyet tedbirleri al×nd×ù×nda, silindirik alev duman borulu kazanlar daha yüksek güvenirliùe ve saùlaml×ùa sahiptir. Dolay×s×yla mühendis- lik firmalar× ve kullan×c×lar, yaln×zca güvenli üekilde çal×ümakta olan ve y×llar boyunca hasar görmemiü çok say×da referans tesis gösterebilecek durumda olan imalatç×lar× tercih etmelidir.