Tesisat Dergisi 229. Sayı (Ocak 2015)

72 Tesisat Dergisi Say× 229 - Ocak 2015 TEKNúK TANITIM Oventrop Yerden Is×tma Sistemleri Oventrop Is×tma sistemleri aras×nda gün geçtikçe öne ç×kan yerden ×s×tma sistemlerinde yap× eleman× içerisine, belirli çap ve üekillerde yerleütirilmiü olan borulardan geçirilen s×cak ak×ükan sayesinde, ×s×t×lan yap× eleman× gö- rece düüük s×cakl×ùa sahip büyük bir ×s×t×c× panel gibi etki etmektedir. Is× transferi temel denkleminde görülebileceùi üzere, transfer edilen ×s×y× artt×rabilmek için ya ortam ile ×s×- t×c× aras×ndaki s×cakl×k fark× artt×r×lmal×, ya da ×s×tma yüzey alan× artt×r×lmal×d×r. Yerden ×s×t- ma iüte bu prensibe uygun olarak düüük s×- cakl×k ile büyük alandan yap×lan ×s× transferi prensibine göre çal×ümaktad×r. Yerden ×s×tma sistemlerinin çal×üma prensibi üu üekildedir. Görece düüük s×cakl×kta kolektörlere gönde- rilen su her bir hattan geçerek ×s×s×n× boru etraf×n× saran üap tabakas×na iletmektedir. ûap tabakas×n× geçerek yüzey kaplamas×na aktar×lan ×s×, tabandan ortama hem ×ü×ma hem de taü×n×m yolu ile aktar×lmaktad×r. Is× büyük oranda ×ü×ma yoluyla aktar×ld×ù× için ortamdaki hava h×z× çok düüük olmaktad×r. Sistemin yap× elemanlar× üu üekildedir. 1. Zemin katman× 2. Nem bariyeri 3. Yal×t×m tabakas× 4. Kaplama folyosu 5. Boru üekillendiriciler 6. Borular 7. ûap 8. Kenar izolasyon band× 9. Döüeme malzemesi Oventrop Yerden Is×tma Sistemi Borular×: Sistemin ana ekipman× olan borular, daù×t×m kolektöründen sonra zemin içerisine girerek, proje üartlar×na uygun olacak ara mesafesi, uzunluk ve döüeme üekline göre yerleütirilir. Farkl× hammaddelerden borular kullan×lma üans× olmas×na raùmen, gerek yüksek s×- cakl×k ve bas×nç dayan×m× gerekse donma s×cakl×klar×ndaki dayan×mlar× sebebiyle PE-X borular× tercih edilir. Polietilen borulara çeüitli kimyasal veya fiziksel yöntemler uygula- narak yap×lan “Crosslink” (Çapraz Baùla- ma) iülemi sonucu elde edilen borular Pe-X üeklinde tan×mlanmaktad×r. Pe-X borular TS 10762 ve DIN 16892‘ye göre çevre tesirli gerilme (sv) deùeri 70 °C‘de 50 y×l dayan×m üartlar×nda 5,55 N/mm² ‘ye ulaümaktad×r. Oventrop PE-X Is×tma Sistemi Borular×: PE borular×na çapraz baù özelliùini kazan- d×rmak için iki metot vard×r: 1 . Kimyasal 2. Fiziksel Bunlar kendi içinde de dörde ayr×lmaktad×r. • Peroxid ile kimyasal baùlama, PE-Xa (Engel PAM metodu), kimyasal s×cak çapraz baùlama (tuz banyosunda s×cak çapraz aùlama) • Azo ile kimyasal baùlama, PE-Xd (Lu- bonyl metodu), kimyasal s×cak çapraz baùlama • Silan ile kimyasal baùlama, PE-Xb (DOW Corning metodu), kimyasal so- ùuk çapraz baùlama • ûua ile fiziksel baùlama, PE-Xc (AEG + Radiation-Dynamics metodu) fizik- sel çapraz baùlama elektron üuas× ile çapraz baùlama (ilave kimyasal mad- delere ihtiyaç yoktur) Kimyasal baùlama yöntemlerinin avan- tajlar×: • Boru fevkalade esnektir ve soùuk döüe- nebilir, • Zamana baùl× sürtünme dayan×m× yüksektir, • Oksijen bariyerli. Kimyasal baùlama yöntemlerinin deza- vantajlar×: • S×hhi tesisatta kullan×ld×ù×nda borular döüendikten sonra y×kanmal×d×r, • Suyun tad× bozulur. Fiziksel baùlama yöntemlerinin avan- tajlar×, • boru fevkalade esnektir ve soùuk döüe- nebilir, • zamana baùl× sürtünme dayan×m× yüksektir, • oksijen bariyerli, • s×cakl×kta formunu korur, • ×s×tmada ve s×hhi tesisatta kullan×labilir, • buharlaüt×r×lm×ü folyo, • ilave d×ü dayan×kl×l×k, • Borular×n y×kanmas×na gerek yoktur, • suyun tad× bozulmaz. Sonuç olarak, sistemlerde kullan×lan bo- rulardaki “ a-b-c-d ” ifadeleri borular×n kalitelerini deùil, elde edilirken kullan×lan çapraz baùlama iülemini ifade etmektedir. Oventrop Yerden Is×tma Sistemlerin Faydalar×: Yerden ×s×tma sistemlerinin faydalar×n× aüaù×daki gibi s×ralayabiliriz. • Mimari tasar×m rahatl×ù× • Is× kay×p deùerleri • úlk yat×r×m ve iületme maliyetleri • Sistem esnekliùi • únsan konforu