Tesisat Dergisi 229. Sayı (Ocak 2015)

56 Tesisat Dergisi Say× 229 - Ocak 2015 MAKALE iületmenin fiziksel yap×s× incelenmelidir. Sadece ham su deùil, bu suyun ×slah×nda kullan×lan ekipmanlar×n da incelenmesi gereklidir ve ayr×ca blöf ekipmanlar×na da dikkat edilmelidir. Tüm parametrelerin dikkatle tetkik edilmesi gerekir ve özellikle hesaplama yap×l×rken kondensasyon (yo- ùuüma) unutulmamal×d×r. Yoùuüma olay× buhar×n ×s× vererek su faz×na geçmesidir. Buhar×n ×s× enerjisinin yüzey taraf×ndan çekilebildiùi her yerde meydana gelebilir. Örneùin fritöz içerisindeki rezistansta, kaù×t makinesinin rulo k×sm×nda veya hiç üaü×rt×c× deùil ama buhar hatt×nda. Çürük Buhar (flaü buhar) Su yoùuüma ile fiziksel durumunu deùiü- tirdiùinde, bas×nç ve s×cakl×k da deùiü- mektedir. Bir miktar×n× kaybetse de halen ciddi miktarda ×s× enerjisi içerir. Bas×nc× artt×rarak tekrar buhar faza geçirmek mümkündür. Eùer kazan dairesi çal×üan- lar×ndan biri fark×nda olmadan tahliye vanas×n× açar ise yüksek bas×nçta buhar üzerine doùru gelecektir, çünkü henüz kü- çük bir k×sm× kazan suyuna dönüümüütür. Bu buhara çürük buhar denir ve ortam s×- cakl×ù× ile yavaü bir üekilde suya dönüüür. Eùer bu çürük buhar kontrol edilebiliyorsa, bu iülem gerçekleüir ve düüük bas×nçl× bu- har ve düüük bas×nçl× su elde edilir. Bunlar deùerli ikincil hammaddelerdir ve ekip- manlar var ise kazan besi suyu tank×na pompalan×rlar. Yoùuüma ile Geri Dönüüüm Tasarruf Saùlar Bas×nç, s×cakl×k ve sonuç üzerinde rol oynayan tüm faktörler yoùuüman×n olup olmad×ù×n× belirlerler. Ek olarak, besi suyu tank×na yoùuüma ile dönen su miktar×, bu suyun ×slah kalitesiyle de doùru orant×l×d×r. Eùer yoùuüma yok ise sisteme çok miktar- da su eklemek gereklidir. Eùer iületmede mineralsizleütirme iülemi yok ise zaten yüzey blöfleri ve buna baùl× kay×plar ola- cakt×r. Baüa dönecek olursak, yoùuümadan gelen her damla su, besi suyu için gerekli olan ×slah iülemini azaltacakt×r çünkü su zaten baütan ×slah edilmiütir. Burada önemli olan, yüksek s×cakl×ù×n korunuyor olma- s×d×r. Verimlilik esas×na göre çal×üan iület- meler her daim ×slah edilmiü suyu tekrar döngüye katmak isterler. Eùer bu deùerli malzeme döngüye kat×lmayacaksa, en az×ndan ×s×s×n× korumas× saùlanmal×d×r. Sistemin en büyük zorluùu kondens tek- nolojisini efektif bir üekilde kullanmakt×r. Eùer doùalgaz yak×l×yorsa, baca gaz× teorik olarak en az×nda %11 gizli ×s× içermektedir fakat bu potansiyele tüm buhar kondens edilerek ulaü×labilir. Yine teorik olarak bu iülemi yapmak için baca gaz× 0 °C’ye so- ùutulmal×d×r ki pratikte mümkün deùildir. Is× deùiütiricinin geometrisinden baù×ms×z deùildir fakat önemli olan tüm gizli enerjiyi özümseyebilmek için mümkün olduùunca çok buhar soùutulmal×d×r. Örneùin normal üartlardaki kullan×m suyunu 15 °C’den 60 °C’ye ×s×tabilmek biraz kondens ile müm- kündür. Eùer su ×s× deùiütirici olarak kulla- n×lam×yor ise yanma havas× kullan×labilir. Fakat bu durumda biraz ihtiyatl× olmak gerekir çünkü hava ekonomizeri besi suyu ekonomizerine göre boyut olarak daha bü- yük olacakt×r. Suyun úçinde Bir ûey Var Fiziksel durumun sürekli deùiüimine raù- men su önce buhara dönüüür sonra yoùuü- ma ile tekrar pasif ve duraùan hale geçer. Daha doùrusu, metale zarar vermez, tortu b×rak×p kabuk baùlamas×na yol açmaz. Tek reaksiyon manyetit kaplama ile olabilir. Bu kaplama zaten borular üzerinde parlak gri olarak görülebilmektedir. Ayn× alümin- yumun üzerinde korozyon önlemeye karü× oluümuü anodik kaplama gibi davran×r. Korozyon Doru üekilde ×slah edilmeyen besi suyu neredeyse her zaman arkas×nda partikül b×rakmaktad×r. En basitinden bu mad- delerin üç çeüit zarar× vard×r; tüm metal aksamlarda korozyon, ×s× transferi yap×lan yüzeylerde kabuk baùlama veya buhar alan×nda köpük. Köpük olduùunda buhar ç×kt×s×nda azal- ma, problar×n düzensiz üekilde çal×üma- s×, korozyon ve kazan dairesinden baca vas×tas× ile d×üar× at×lacak kurum olmak- tad×r. Korozyon, çok fazla oksijen ve karbondi- oksitin su ile içeriye gönderilmesi ile olur. Etkilenmiü alana bak×ld×ù×nda, gaz×n bu zarar sebep verdiùi aç×kça görülebilir. Kazanda ×s× transferinin olduùu alanlar yüksek yüklerde düüük yüklere göre zarar görme ihtimali daha yüksek olduùu yerler- dir. Çünkü daha çok su ile daha çok gaz taü×nmaktad×r ve bu da riski artt×rmak- tad×r. Korozyon olay× yavaü ilerleyen bir tepkimedir. Kay×p türü Ne kaybedilir Çare Kazan suyu kayb× Islah edilmiü besi suyu/ enerji S×z×d×rmazl×k elemanlar×n×n iyileütirilmesi Üretilmiü buhar kay×plar× Buhar ve enerji Buhar kontrol sisteminin retrofiti, buhar gönderiminin azalt×lmas×, iületme durduùu anlarda hava alma iüleminin durdurulmas× Blöf kay×plar× Islah edilmiü kazan suyu/ enerji/ soùutma suyu Blöf sisteminin iyileütirilmesi. ×s× deùiütiricilerin iyileütirilmesi, tamamen iyonu al×nm×ü su kullanmak Ana buhar kay×plar× Buhar ve enerji S×zd×rmazl×k elemanlar×n×n iyileütirilmesi Yoùuüma kay×plar× Islah edilmiü kazan suyu/ enerji Yoùuümadan gelen suyun, besi suyu olarak kullan×lmas×, yoùuüma gözlemleme ekipmanlar×n×n uygulanmas×