Tesisat Dergisi 229. Sayı (Ocak 2015)

38 Tesisat Dergisi Say× 229 - Ocak 2015 GÜNCEL geçildiùi aüamada farkl× veri hassasiyetine sahip deùerlendirmeler yap×lacakt×r. Zira karar vericilerin projenin çevresel ve eko- nomik performans×na iliükin fayda maliyet analizleri yapabilmeleri gerekmektedir. Çün- kü bu toplumsal bir süreç olup toplu karar alabilmeyi gerektirmektedir. Bu sebepten proje kapsam×nda kullan×c×lar×n projelerinin çevresel etkileri ve maliyetlerine dair fikir alabilecekleri bir simülasyon program× elde edilmesi ve web üzerinden halk×n kullan×m×- na sunulmas× da hedeflenmiütir. Ulusal bir çevresel etki ve maliyet verita- ban× oluüturulmas× gerekmektedir. Böylece yaüam döngüsü deùerlendirmesi (LCA) kadar önemli yaüam boyu maliyet (LCC) ortaya konabilecektir. Verilecek belgeler LCA ve LCC temelli olmal×d×r. Sosyal üartlar ise zorunlu koüul olarak istenmelidir. Yasal ve Kurumsal Çerçeve Yeüil Kentsel Dönüüüm Ekolojik yerleüme birimlerinde yap×lacak yap×lar×n en düüük yaüam boyu maliyetini (LLCC) haiz yap×lar olmas× öngörülmektedir. Ancak yap×lar×n ölçeùinin büyümesi halinde (ör: ada boyutu ve üstü) 0 enerji hatta + enerji yap×lar LLCC olabilmektedir. Belgelendirilen sürdürülebilir yap× mal- zemeleri, yap×lar ve yerleümeler kentsel dönüüümde teüvik edilecektir. (ör: y×ll×k %5 ve üzeri faiz desteùi) Bu üartlar alt×nda finansman desteùi saùlanm×ü yenilenebilir enerji yat×r×mlar× kentsel dönüüüm sayesin- de kent içerisinde elde edilebilecektir. Böy- lece enerji üirketlerinin kentsel dönüüüme ilgi duymas× ve pazar×n× saùlama almas× için bizzat kentsel dönüüüme soyunmalar× saùlanabilir. Böylece ilave gayrimenkul elde ederek kentsel dönüüümü finanse eden müteahhitler yerine enerji üirketleri saye- sinde imar hakk× bask×lar×n×n azalt×lmas× ve yeni bir kentsel dönüüüm modeli ortaya konmas× saùlanabilir. Buna yeüil kentsel dönüüüm diyebiliriz. yap× yönetimi gibi birimler bu konuda de- ùerlendirilmesi gereken unsurlard×r. Enerji ve su tasarrufuna iliükin yat×r×mlar×n çoùu maliyetin paylaü×m× ve verimliliùi gereùi bireysel yap×lardan ziyade ada boyutunda olmal×d×r. Buna göre bir yerleüme belgesinin muhatab× asgari olarak ada yönetimi veya toplu yap× yönetimi olmal×d×r. Bir yerel yö- netim de bir yerleüme belgesinin muhatab× olabilir. Özellikle, sürdürülebilirlik tedbirleri kentsel altyap× yat×r×mlar×n× gerekli k×lma boyutuna vard×ù×nda bu kaç×n×lmaz bir görev haline gelmektedir. Günümüzde ak×ll× üehirler hareketi ile üu tür kentsel altyap×lar× ön plana ç×kmaktad×r: • Biyobozunur at×klardan biogaz ve kom- post elde edilmesi • Yaùmur sular×n×n toplanmas×, depolan- mas× ve kullan×m×, • Biyokütle ve çöp yakma, • Soùutma ve enerji üretiminden kaynakl× at×k ×s×n×n ×s× pompalar× ile iletimi ve depolanmas×, • Enerji ve ×s×n×n ihtiyaç fazlas×n×n kom- üular ile paylaü×m×n× saùlayan ITC altyap×lar×, • Elektrikli araç ve üarj istasyonlar×. Tamamlay×c× Düzenlemeler Halen 6306 say×l× Kanun kapsam×nda kendi evini y×k×p yapanlara y×ll×k %5’e kadar faiz desteùi verilmektedir. Uygulamalar×n sür- dürülebilir olmalar×n× teüvik etmek amac×yla bu oran×n yükseltilmesi 10’uncu Kalk×nma Plan× 24’üncü ÖDÖP ile kararlaüt×r×lm×üt×r. Bu oran×n deùeri ise 6306 say×l× Kanun çerçevesinde yeni bir Bakanlar Kurulu Karar× al×nmas×n× ya da mevcut karar×n güncellenmesini gerektirecektir. Yap× Malzemesi Yap×lar Yerleümeler Ürün Standard× TS EN 15804 TS EN 15978 Ekolojik Yer- leüme Birimi Standard× Kurumsal Standart TS ISO 14025 TS EN ISO 17065 TS EN ISO 17024 TS ISO 14025 TS EN ISO 17065 TS EN ISO 17024 TS ISO 14025 TS EN ISO 17065 TS EN ISO 17024 Ürün Çevre Etiketi (EPD) Sürdürülebilir Yap× Belgesi (EBD) Sürdürülebi- lir Yerleüme Belgesi (ESD) Sorumlu Kuruluü EPD Program Yürütücüsü Yeüil Yap× Belgelendirme Kuruluüu Yeüil Yerleüme Belgelendir- me Kuruluüu Belgelendirme Yasal Çerçevesi Yap× Malzemeleri Yönetmeliùi + Taslak Çevre Etiketi Yönetmeliùi Sürdürülebilir Yeüil Binalar ile Sürdürülebilir Yerleümelerin Belgelendirilesine Dair Yönetmelik Yasal Çerçeve Taslak Se- çimli Söküm Yönetmeliùi Binalarda Enerji Performans× Yönetmeliùi 6306 Say×l× Kanun Uygulama Yönetmeliùi + Mekânsal Planlar Yap×m Yönetmeliùi Ekolojik Yerleüme Birimleri Uygulaman×n proje paydaülar×n×n toplu kararlar× ile üekillendirilmesi gereklidir. Zira yapmak kadar yaüatmak da önemli- dir. Kat Mülkiyeti Kanunu ile tan×mlanan apartman yönetimi, ada yönetimi ve toplu