Tesisat Dergisi 228. Sayı (Aralık 2014)

V) ~ V) o o <( z ~ 1 ~ ~ o a.. Titreşim Analizi ile Pompalarda • Ar1za Tesbiti ve Kestirimci Bakim Için •• Ornek Bir Çalişma - 2. Bölüm Pompalar endüstride yaygm olarak kullamlmaktadtr. Özellikle sanayide birçok kritik noktada önemlifonksiyonlar üstlenmektedir. Bumakinelerde meydana gelecekherhangi bir anza, işletmeler için beklenmediküretim kaytp/anna sebep olmaktadtr. Yaşanan bu p/anstz duruşlar işletme maliyetlerini artttrmaktadtr. Bu nedenle bu çaltşmada işletme için kritikolan pompa/argrubu öncelikle ABC (Pareto) analizi ile belirlenmiş ve kestirimci baktm yöntemlerinden biri olan titreşim ölçümü yöntemiyle bazt ekipmanlar üzerinden ölçümler almarak ekipmanm titreşim seyri izlenmiştir. Aynca alman ölçümler ile bu ekipmanlarm FFT (Htzlt Fourier Dönüşümü) spektrum analizi yaptlmtşttr. Sonuçta titreşim analizi ile ekipmanlarm anzi bir duruşa sebep olmadan önce anzalarmm tespitinin yaptlabildiği ve bazt anzalarm birbiriyle ilişkili olabileceğinin belidendiği uygulamalarla gösterilmiştir. Anahtar Kelime/er: Pompalar, Artza, Kestirimci Baktm, Titreşim Analizi Bu makalenin 1. bölümü 227. say1m1zda "1. Giriş': "2. Kestirimci Bak1m ve Kestirimci Bak1m Yöntemleri" başliklafi altmda yaymlanm1şt1r. Bu bölümümüz, "3. Materyal ve Metod" başliği altmda verilmektedir. Makalenin son bölümü gelecek say1m1zda "4. Bulgular" ve "5. Sonuç" başliklafi altmda verilecektir. 3. Materyal ve Metod 3.1. Uygulamada Kullanılacak Pompalar Pompalar günlük yaşamda ve sanayide oldukça fazla kullanılmaktadır. Pompalar ihtiyaca ve kullanılacak yerlere göre çok çeşitli olarak üretilirler. Suyun iletiminde, soğutma ve ısıtmada, endüstride ise çok çeşitli sektörlerde pompalardan yararla– nılır. Endüstride pompalar iki amaç için kullanılır. Bunlar devir daim etiirmek ve nakil etmektir. Tesisatiarda ise pompalar çok önemli ele– manlardır. Tesisatın amacına uygun olarak çalışabilmesi, pompaların doğru seçimi ve verimli çalıştırılması ile doğru orantılıdır. Bu yüzden pompaların bakım faaliyetleri oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Ay- 80 lesisat Dergisi Sayı 228- Aralık 2014 rıca günümüzde giderek önem kazanan enerji verimliliği konusu da pompaların önemini daha da arttırmıştır. Günümüzde daha yaygın olarak kullanılan pompa tipi, santrifüj pompalardır. Bu bil– diride de santrifüj kızgın yağ pompaları in– celeneceğinden bu tip pompalar hakkında kısa bilgi vermekte fayda vardır. 3.1.1. Santrifüj Pompalar Santrifüj pompalar içinde, sıvının daha düşük bir seviyeden yüksek seviyeye kal– dırılmasına olanak veren bir dinamik ba– sınç geliştiren pompalar roto dinamik tip pompalar olarak sınıflandırılırlar [17]. Santrifüj pompalar, dönen bir çark ve porn– pa gövdesi olarak iki ana bölümden oluşur. Gövdede emme ve basma tarafları bulunur. ı lı 1 Balıkesir Üniversrtesi Halil Murat KARADAYI Makine Yüksek Mühendisi Bu tip pompalarda sıvıya verilen enerji, üzerinde çarklar bulunan ve bir eksen et– rafında dönen bir çark tarafından sağlanır. Çarkın sıvıya devrettiği kinetik enerji, sıvı çarktan ayrıldıktan sonra yayıcı ve salyan– gaz içerisinde basınç enerjiye dönüştürülür. Santrifüj pompalar sıvıyı bir seviyeden diğer seviyeye sürekli bir şekilde basar. Bir mile bağlı olan çarkın devir sayısına göre sıvının basıncı sınırlı bir şekilde arttırılır. Santrifüj pompanın çarkı sıvıyı belirli bir yüksekliğe kadar basar. Sıvıyı daha yüksek seviyelere basmak istendiği takdirde çark– lar aynı gövde içerisinde seri olarak bağla­ mr. Bir pompanın bastığı sıvı yeterli değilse pompalar paralel bağlanır [17, 18]. Santrifüj pompalar pek çok işletmede kul– lanılmaktadır. Kullanım yerine göre tek, Şekil 3.1. Santrifüj Pompanın Kesit Görünü§ü (1 Salyangoz, 2 pompa gövdesi, 3 yumu§ak salmastra, 4çark, 5mil, 6rulman, 7mekanik salmastra)