Tesisat Dergisi 228. Sayı (Aralık 2014)

"C0 2 eşdeğeri" olarak tanımlanan yeni bir birim üzerinden hesaplanacaktır. "C0 2 eş­ değeri" soğutucu akışkan miktarı (kg) ile akışkanın küresel ısınma potansiyelinin (GWP) çarpımına eşittir. C0 2 eş = kg xGWP 2.4.1 Kademe/i Azattmayi Nas1/ Sağla­ yabiliriz? Kota miktarlarının "C0 2 eşdeğeri" cinsinden belirlenmesi soğutucu akışkan üretici ve ithalatçılarını alternatif akışkanlara, cihaz üreticilerini ise yeni teknolojilere doğru yönel– tecektir. Kademeli azaltma aşağıdakilerin bir veya birkaçı kullanılarak gerçekleştirilebilir. 1) Düşük küresel ısınma potansiyeline (GWP) sahip HFC soğutucu akışkanla­ ra geçerek, 2) HFC olmayan soğutucu akışkaniara geçerek, 3) HFC soğutucu akışkan miktarını azal– tarak, 4) HFC'Ieri geri kazanarak ve yeniden kullanarak. 2.4.2 Yeni FGaz Yönetmeliği: Klimalar ve ls1 Pompalan için ilave GWP Limit– leri Yeni FGaz Regülasyonu ile birlikte kade– meli azaltmanın yanı sıra cihaziara yöne– lik yeni bir takım sınırlamalar da gelmek– tedir. Bunlardan biri; • 2025 yılından itibaren "3 kg'dan daha az soğutucu akışkan içeren tekli split klimalarda: GWP < 750 olmalıdır". Regülasyonda 3 kg'dan daha fazla soğu­ tucu akışkan içeren cihazlar, multi split veya VRV sistemler, chiller sistemler için belirli bir GWP limiti veya ürün yasakla– ması getirilmemiş olsa da ve 2025 yılı uzak görünse de, bütün cihaz üreticilerinin şimdiden mümkün olduğunca kısa sürede alternatif akışkaniara geçmesi önerilmek– tedir. Bunun nedeni ise, her ne kadar bu cihazlar için belirli bir GWP limiti olmasa YIL Hedef 100% ~/o-93 2009-2012 Baz 90% 2015 %100 80% (dondurma) 70% %H1 2016-17 %93 60% 2018-20 %63 50% %45 2021-23 %45 40% %31 30% - - - - - - - - - - %24 %21 2024-26 %31 20% - . . -1-1-1-~ 2027-29 %24 10% - - 0% 2030 %21 20152016 2018 2021 2024 2027 2030 Şekil4. HFC Kademeli Azaltma Takvimi 1 kg R41 0A 1 kg R32 0.7 kg of R32 = 2.088 TC0 2 eş = 0.675 TC0 2 eş = 0.4725 TC0 2 eş Şekil5. R410A'dan R32'ye Geçişin C0 2 eş Bakımından Etkileri da, 2015 yılından itibaren cihaziarda kul– lanılacak bütün HFC soğutucu akışkanla­ rın "Kademeli Azaltmaya" dahil olacağıdır. Yukarıda bahsi geçen Yeni FGaz Regülas– yonu tarafından getirilecek olan sınırlama için olası çözüm; şu an günümüzde klima– larda kullanılan R410A soğutucu akışkanı yerine alternatif akışkanlardan biri olan R32 soğutucu akışkanına geçmektir. Bu– nun nedeni ise R410A soğutucu akışkan ın GWP değeri 2088 1 iken, R32 soğutucu akışkan ın GWP değerinin 675 1 olmasıdır. 2.4.3 R410A'dan R32'ye Geçişin C0 2 eş Bakimmdan Etkileri Daha önce "C0 2 eşdeğeri" birimi C0 2 eş = kg x GWP şeklinde tanımlanmıştı. Bu birimi ton cinsinden ifade etmek istediği­ mizde, "TC0 2 eşdeğeri"; TCOJJŞ = kgxGWP/1000 şeklinde ifade edilir. R410A'dan R32'ye geçişin "TC0 2 eşdeğe­ ri" cinsinden etkilerini görmek için l'er kg R410A ve R32 soğutucu akışkana sahip ikicihaz ele alalım (Şekil5). R410A akışkanın GWP değeri 2088, R32'nin GWP değeri 675 olduğundan aynı miktarda soğutucu akışkan için R32'nin TC0 2 eşdeğe­ rinin R410A'ya göre yaklaşık 3 kat daha az olduğu görülür. Bu karşılaştırma 0,7 kg R32 içeren bir cihaz (R32 özelliğinden dolayı aynı kapasite ve aynı verimlilikte R410A'ya göre daha az soğutucu akışkan kullanımı müm– kündür) ile yapıldığında fark 4 kata kadar çıkabilmektedir. Yeni FGaz Regülasyonunda bahsedilen kota tahsisi "C0 2 eşdeğeri" biri– minde tanımlandığından bu durumda R32 oldukça avantajlı hale geçmektedir. ilerleyen bölümlerde R32 soğutucu akış­ kanı detaylı olarak incelenmiştir. 3. Klimalar ve ls1 Pompalan için Ne– den R32? 3.1 R32 Nedir? • R32 = CHl 2 "diflorometan" olarak adlandırılan, tek bileşen li bir HFC'dir. 1 Hükümetler Arası Iklim Değişikliği Paneli (IPCC), Dördüncü Değerlendirme Raporu 52 lesisat Dergisi Sayı 228- Aralık 2014