Tesisat Dergisi 228. Sayı (Aralık 2014)

kasılmalar, sindirim sisteminin bo– zulması, kan şekeri seviyelerinde de– ğişmeler, uyku düzeninde bozulmalar olarak sıralanabilir. Gürültü düzeyine ve süresine bağlı olarak bu etkiler de– ğişiklik göstermektedir. c. Psikolojik etkiler, en az diğerleri kadar etkin ve tedavisi uzun süren rahatsız­ lıkları kapsar. Gürültü düzeyi yüksek ortamdaki kişilerde başlayan, sıkıntı duymalar, davranış bozuklukları, stres, mevcut psişik durumlarının tekrar ortaya çıkması gibi çeşitlerneler göstermektedir. d. Çalışma verimine ve iş güvenliğine olan etkilerde, gürültü düzeyi yüksek ortamda çalışan beden işçilerinde %35, fikir işçilerinde, %65 oranında verim düşüklüğü gözlenmiştir. Dik– kat dağılması sonucu iş kazası riski, gürültü düzeyinin artmasına paralel olarak artmaktadır. iş kazalarının ana etkeninin gürültü kaynaklı olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Turistik tesisler gürültü kontrolü gereksini– mi, olan yapıların başında gelmektedir. Her şeyden önce, tesisin konaklayanlar için hu– zurun sağlandığı bir ortam olma özelliğinde olması vazgeçilmez bir gereksinimdir. Tu– ristik yapılarda projelendirme aşamasında ses yalıtımının detayiandıniması öncelikle ele alınmalıdır. Bu çalışma tesiste her bir odanın, dış mekandan, yan, üst ve alt oda– lardan gürültü geçişinin sınırlandırılması, tesisteki tüm mekanların gürültü seviyele– rinin AB standartlarında olması gerekliliği­ dir. Bu değerlerin sağlanabilmesi için, yapı elemanlarının, tesisatın (Havalandırma, ısıtma, soğutma, temiz su, atık su v.s) asansörlerin, kazan dairelerinin, mekanik odalarının kabul edilebilir ses geçişine im– kan vermesi gerekmektedir. Gürültünün yanı sıra, ekipmanların titreşimi de önlenmesi ve makul düzeye indirilmesi gereken önemli noktalardır. Turistik tesisle- rimizde karşılaşılan problemierin başlıcala­ rı, odalar arası gürültü geçişi, oda içi tesi– sat gürültüsü, asansör gürültüsü, gürültü seviyesi yüksek mekanların (çok maksatlı, salon, müzikhal gibi) yakınındaki odalara gürültü geçişi tesisat katlarından alt ve üst odalara gürültü geçişi, soğutma üniteleri– nin, jenaratör guruplarının gürültüsüdür. Üzülerek ifade etmek gerekir ki, birçok oteli– mizde tesisat katlarının üst ve altındaki oda– lar, soğutma sezonunda boş tutulmaktadır. Aynı şekilde eğlence mekanları altına gelen odalarda gürültü nedeni ile boş tutularak ciddi bir ekonomik kayba neden olmaktadır. Sonuç olarak; turistik tesislerin projelendir– me aşamasında gerek proje mimarının, tesi– sat mühendisinin gerekse işverenin, özellikle gürültü hususunda gereken titizliği göster– mesi uygun olacaktır. Gürültünün önlenmesi için tesis işletmeye açıldıktan sonra yapıla­ cak çalışmaların maliyeti yüksek olacağı gibi istenen sonuçların alınamaması olasılığı da vardır. Soğutma ünitelerinin konumu genelde binaların çatılarında, Bina tesisat katlarında veya bina dışında yer almaktadır. Her üç ko– numda binaya ve çevreye yayılan gürültünün kontrol altına alınmaması halinde şi kayetiere neden olmakta ve önemli maddi cezalarla yaptırım gerektirmektedir. Projelendirme aşamasında tesisat mü– hendisi ve proje mimarı arasındaki koor– dinasyonsuzluk sonucu ortaya çıkan bu probleminçözümü, proje aşamasında gü– rültü kontrolü çalışmasının uzman üretici– lerle yapılarak uygulamaya geçilmesiyle sağlanacaktır. Gürültü kontrolünde stan– dart bir çözüm her zaman mümkün olma– makta, her bir ünitede farklı yükseklik ve form gerektirebilmektedir. Gürültü kont– rolünde kullanılacak ses emici panoların seçimi de çok önemlidir. Ses emici pa– noların, uluslararası TS EN 1793-1 ve TS EN 1793-2 standartlarına göre hangi fre– kanslarda ne kadar ses emicilik sağladığı belgelenmiş olmalıdır. Bu amaçla tesisat ünitelerinde kullanılacak malzemelerin yanmaz Al sınıfı olması, yönetmelikler ve işin gereği olarak esastır. Tesisteki ünitelerde yapılan gürültü öl– çümleri sonucunda, çevredeki yüzeylerin durumu değerlendirilerek PROTEM gürültü emici panoları ile istenilen gürültü sevi– yeleri sağlanabilmektedir. PROTEM ses emici panoları gerek yurt içinde gerekse yurt dışında büyük tesislerde başarı ile kullanılmaktadır. • *Yazar: Korhan IŞIKEL PROTEM Metal Ltd. Şti. lesisat Dergisi Sayı 228- Aralık 2014 115