Tesisat Dergisi 227. Sayı (Kasım 2014)

MAKALE 124 Tesisat Dergisi Say× 227 - Kas×m 2014 1. Giriü úü güvenliùi ve iüçi saùl×ù×, geliümiü ülke- lerde üzerinde önemle durulan bir konudur. Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinin baülama- s× ve Uluslararas× Çal×üma Örgütü’ne (ILO) üye olmas×yla birlikte mevzuat düzenleme- lerinin h×zlanmas× sonucunda 30 Haziran 2013 tarihinde yürürlüùe giren 6331 say×l× úü Saùl×ù× ve Güvenliùi Kanunu ile bu ko- nuda yap×lan çal×ümalar son y×llarda ivme kazanm×üt×r. Kanun’un amac× iü yerlerinde iü saùl×ù× ve güvenliùinin saùlanmas× ve mevcut saùl×k güvenlik üartlar×n×n iyileü- tirilmesi için iüveren ve çal×üanlar×n görev, yetki, sorumluluk hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. ¹ Aúa÷Õda bel৻rt৻len faal৻yetler ve k৻ú৻ler hakkÕnda bu Kanun hükümler৻ uygulanmaz. a) Fabr৻ka, bakÕm merkez৻, d৻k৻mev৻ ve benzer৻ ৻úyerler৻ndek৻ler har৻ç Türk S৻lahlÕ Kuvvetler৻, genel kolluk kuvvetler৻ ve M৻ll৻ øst৻hbarat Teúk৻latÕ MüsteúarlÕ÷ÕnÕn faal৻yetler৻ b) Afet ve ac৻l durum b৻r৻mler৻n৻n müdahale faal৻yetler৻ c) Ev h৻zmetler৻ d) ÇalÕúan ৻st৻hdam etmeks৻z৻n kend৻ nam ve hesabÕna mal ve h৻zmet üret৻m৻ yapanlar S×hhi Tesisat Sistemlerinde úüçi Saùl×ù×, úü Güvenliùi ve Meslek Standartlar× Gedik Üniversitesi; úü Saùl×ù× ve Güvenliùi Program×, ústanbul Gedik Üniversitesi; úü Saùl×ù× ve Güvenliùi Program×, ústanbul Tuna USLU Emre GÜMÜû Sektörlere göre iü kazas× geçirenlerin oranlar×, Türkiye ústatistik Kurumu (TÜúK) 2013 verileri esas al×narak karü×laüt×r×ld×ù×nda madencilik ve taü ocakç×l×ù× sektöründen sonra ikinci s×rada elektrik, gaz, buhar, su temini ve kanalizasyon sektörü gelmektedir. úüe baùl× saùl×k sorunu yaüayanlar×n oranlar× karü×laüt×r×ld×ù×nda da, benzer bir s×ralama söz konusudur. Ancak ne yaz×k ki üu anki mevcut yönetmeliklerde boru tesisat×nda al×nacak güvenlik tedbirleri ilgili ayr×nt× bulunmamaktad×r. Benzer üekilde, úüyeri Tehlike S×n×flar× Listesi’nde “Çok Tehlikeli” iü kollar×ndan biri olan s×hhi tesisat iüleri, Yap× úülerinde úü Saùl×ù× ve Güvenliùi Yönetmeliùi kapsam×nda olmas×na raùmen, bu alanla ilgili bir bölüm veya alana özgü ayr×nt×l× maddeler mevcut deùildir. Bunun yerine çal×üma ortam×nda karü×laü×labilecek genel tehlikelere karü× al×nmas× gereken önlemler anlat×lm×üt×r. Ancak mevzuatta yer almayan iülerde al×nacak iü güvenliùi önlemleri ile ilgili iüveren sorumluluklar× ortadan kalkmamaktad×r. úü yerine özgü olup mevzuatta yer almayan teknik iülerde mesleki kaynaklardan yararlan×larak iüin niteliùine uygun güvenlik tedbirleri al×nmas× zorunludur. Diùer taraftan son dönemde, Türkiye’de meslekler Avrupa Yeterlilik Çerçevesi ile uyumlu olarak tan×mlanmakta ve ulusal meslek standartlar× olarak tek tek resmileümektedir. Bu nedenlerle ivedilikle s×hhi tesisat iülerinde meslek standartlar×, iüçi saùl×ù× ve iü güvenliùi hakk×nda fark×ndal×k yarat×lmas× gerekmekte, mevzuat, prosedür ve güvenlik tedbirlerinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Anahtar Sözcükler: s×hhi tesisat, iüçi saùl×ù×, iü güvenliùi, güvenlik renkleri, meslek standartlar× Kapsamolarak kamu ve özel sektöre ait bütün iülere ve iüyerlerine, bu iüyerlerinin iüverenleri ile iüveren vekillerine, ç×rak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çal×üanlara faaliyet konular×na bakmaks×z×n uygulanmaktad×r¹. úüyerlerinde konu ile ilgili birimlerin kurulmas×, yap×lan iüin faaliyet alan×na göre risklerin belirlenip önlemlerin al×nmas×n× saùlamaya yönelik çal×ümalar yap×lmas×, bu baùlamda bir iü güvenliùi kültürünün oluüturulmas× hedefler aras×ndad×r. Yak×n zamanda kanun ve yönetmeliklerde yap×lan iyileütirmeler, yapt×r×mlar×n ve uluslararas× sözleümelere baùl× standartlar×n uygulanmaya baülanmas× iü güvenliùi kültürünün oluümas×na yönelik fark×ndal×ù× da artt×rmaktad×r. Ancak Kanun’a baùl× ç×kar×lan yönetmelik- lerin devaml× olarak deùiümesi, mevzuat×n takip edilmesini zorlaüt×rm×ü ve uygulamada aksakl×klar yaüanmas×na neden olmuütur. Ayr×ca bu yönetmeliklerden baz×lar× eski úüçi Saùl×ù× ve úü Güvenliùi (úSúG) Tüzüùü’ne göre özellikle teknik konularda daha az ayr×nt× içermektedir. Buna raùmen mevzuatta yer almayan veya çok az bahsedilen iülerde al×nacak iü güvenliùi önlemleri ile ilgili iüve- ren sorumluluklar× ortadan kalkmamaktad×r. úü yerine özgü olup mevzuatta yer almayan teknik iülerde mesleki kaynaklardan ya- rarlan×larak iüin niteliùine uygun güvenlik tedbirleri al×nmas× zorunludur. Ayr×ca iü saùl×ù×, güvenliùi ve çevre ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük, yönetmelik ve diùer mevzuata uyulmas× ve konu ile ilgili risk deùerlendirmesi yap×lmas× esast×r. 2. S×hhi Tesisat Sistemlerinde Saùl×k, Güvenlik ve Meslek Standartlar× Ulusal Meslek Standartlar×n×n Haz×rlanmas× Hakk×nda Yönetmelik’in 5/2. maddesine göre, standard× belirlenecek mesleklere iliükin yeterlilik düzeyleri, Avrupa Parlamen- tosu ve Konseyi taraf×ndan 23 Nisan 2008 tarihinde kabul edilen ve Avrupa Birliùi ül- YAPI TEKNOLOJµ DOSYASI