Tesisat Dergisi 227. Sayı (Kasım 2014)

MAKALE 100 Tesisat Dergisi Say× 227 - Kas×m 2014 Pompalar endüstride yayg×n olarak kullan×lmaktad×r. Özellikle sanayide birçok kritik noktada önemli fonksiyonlar üstlenmektedir. Bu makinelerde meydana gelecek herhangi bir ar×za, iületmeler için beklenmedik üretim kay×plar×na sebep olmaktad×r. Yaüanan bu plans×z duruülar iületme maliyetlerini artt×rmaktad×r. Bu nedenle bu çal×ümada iületme için kritik olan pompalar grubu öncelikle ABC (Pareto) analizi ile belirlenmiü ve kestirimci bak×m yöntemlerinden biri olan titreüim ölçümü yöntemiyle baz× ekipmanlar üzerinden ölçümler al×narak ekipman×n titreüim seyri izlenmiütir. Ayr×ca al×nan ölçümler ile bu ekipmanlar×n FFT (H×zl× Fourier Dönüüümü) spektrum analizi yap×lm×üt×r. Sonuçta titreüim analizi ile ekipmanlar×n ar×zi bir duruüa sebep olmadan önce ar×zalar×n×n tespitinin yap×labildiùi ve baz× ar×zalar×n birbiriyle iliükili olabileceùinin belirlendiùi uygulamalarla gösterilmiütir. Anahtar Kelimeler: Pompalar, Ar×za, Kestirimci Bak×m, Titreüim Analizi Bu makalenin devam× 228. say×m×zda yay×nlanacakt×r. 2. bölümde konu “3. Materyal ve Metod”, “4. Bulgular”, “5. Sonuç” baül×klar× alt×nda iülenecektir. Titreüim Analizi ile Pompalarda Ar×za Tesbiti ve Kestirimci Bak×m úçin Örnek Bir Çal×üma - 1. Bölüm Yrd. Doç. Dr. Gülüen YAMAN Halil Murat KARADAYI Bal×kesir Üniversitesi Makine Yüksek Mühendisi POMPA-VANA DOSYASI 1. Giriü Günümüzde yaüanan teknolojik geliümeler, artan enerji ihtiyac×, deùiüen ve geliüen rekabet üartlar×, iületmelerin önemli gider kalemlerinden birini oluüturan bak×m ve onar×m faaliyetlerini daha da önemli hale getirmektedir. Teknoloji geliütikçe, iüçilik gi- derleri azalmakta, buna baùl× olarak yat×r×m giderleri ve otomasyon aù×rl×kl× tesislerin say×s× artmaktad×r. Artan yat×r×ma, oranl× olarak bak×m giderleri de artmaktad×r. Üretim esnas×nda oluüan beklenmedik ar×- zalar neticesinde yaüanan üretim kay×plar×, üretim planlar×n×n uygulanmas×n× aksata- bilmektedir. Günümüzde mevcut üretimin kesintiye uùramas×, dakikalarla bile olsa büyük maliyetlere sebep olmaktad×r. Ar×za yapan makinelerin bak×m ve onar×m× hem zahmetli, hem de maliyetli olmaktad×r. úületme içerisinde beklenmeyen, ani olarak oluüan ar×zalarda bak×m ve onar×mhemuzun sürer hem de yedek parça bulmak, ar×zan×n ç×kt×ù× yere baùl× olarak zorlaüabilir. Tabi ki, bu arada üretim kay×plar× ve maliyetler artar [1]. Her ne kadar ar×za oluütuktan sonra ar×- zaya müdahale, bir çeüit bak×m yöntemi olsa da günümüz üartlar× göz önüne al×nd×ù×nda, ar×za oluümadan makineye müdahale etme anlay×ü× daha öncelikli olmaktad×r ve bu hu- sus gitgide önem kazanmaktad×r. Makinelere ar×za meydana ç×kmadan mü- dahale etme anlay×ü×, bir makineden en yüksek verimi almak ve ar×zi bir duruütan veya bak×mdan kaynaklanan üretim ka- y×plar×n× en aza indirmek için geliütirilmiü bir anlay×üt×r. Çal×üan makinelerde durum izlemeye yönelik bu anlay×üa kestirimci bak×m anlay×ü× denir. Mevcut kestirimci bak×m yöntemleri ile çal×üan makine dur- durulmadan toplanan veriler incelenerek yorumlar yap×lmaktad×r. Bu yorumlar ne- ticesinde söz konusu makinelerde ar×za oluüumu tahmin edilip uygun duruülar uygun zamanlarda planlanarak makineye müdahale edilir. Böylece ar×zi durum oluü- madan makinedeki ar×zal× olan bölgeye müdahale edilerek gereksiz duruü ve ma- liyetlerin önüne geçilir. Bu çal×ümada da kestirimci bak×m anlay×- ü×n× inceleyerek, bu bak×m anlay×ü× içinde %45 ile diùer kestirimci bak×m yöntemleri içinde de en önemli paya sahip olan tit- reüim analizi yöntemi kullan×lacakt×r [2]. ABC analizi ile önem derecesini belirle- diùimiz k×zg×n yaù pompalar×ndan veriler