Tesisat Dergisi 226. Sayı (Ekim 2014)

MAKALE 72 Tesisat Dergisi Say× 226 - Ekim 2014 Direkt Genleümeli Klima Santrallerinde Soùutma Çevrimi Simülasyonu ve Parametrelerin Analizi Üntes Klima A.û. Teknik Müdür Yrd. Üntes Klima A.û. Ar-Ge Mühendisi Üntes Klima A.û. Ar-Ge Mühendisi Murat ÖZER Erhan BUDAK Tolga GÜLER Soùutma sistemi direkt genleümeli tip olan klima santrallerinde, evaporatör ve kondenser taraf×ndaki havan×n giriü üartlar×na baùl× olarak sistemin parametreleri deùiüir. Burada bahsedilen parametreler, evaporasyon ve kondenzasyon s×cakl×ù×, soùutucu ak×ükan debisi, kompresörün çektiùi güç, evaporatör ve kondenser kapasiteleri ile sistemin EER (Enerji Etkinlik Oran×) deùeridir. Soùutma sisteminin tasar×m× aüamas×nda bu parametrelerin nas×l deùiükenlik gösterdiùinin biliniyor olmas×, optimum seçimlerin yap×labilmesi aç×s×ndan büyük önem taü×r. Parametrelerin deùiüimini izleyebilmek için soùutma çevriminin simüle edilmesi gerekir. Bu çal×ümada %100 taze haval× olan bir klima santralinin soùutma çevrimi 63 farkl× giriü havas× üart×nda simüle edilmiütir. Simülasyonlar sonucunda elde edilen parametreler, kuru ve yaü termometre s×cakl×klar×na göre analiz edilmiütir. Bununla birlikte, referans olarak al×nan bir soùutma çevrimi üzerinde, ana ekipmanlardaki (evaporatör, kondenser ve kompresör) deùiüimlerin sistem parametrelerine olan etkileri de incelenmiütir. Bu aüamada oluüturulan 99 adet veri tak×m× ile sistem simülasyonlar× yap×lm×ü ve ç×kan sonuçlar analiz edilmiütir. Yüksek EER deùerine sahip sistemlerin tasar×m× için yöntemler sunulmuü ve soùutma çevrimi simülasyonu yap×lmadan baz× kabullere göre yap×lan tasar×mlar×n olumsuzluklar× anlat×lm×üt×r. Anahtar Kelimeler: Soùutma çevrimi simülasyonu, soùutma çevrimi parametreleri, direkt genleümeli klima santrali, evaporasyon s×cakl×ù×, kondenzasyon s×cakl×ù×, EER. 1. Giriü Paket tipi klima santrallerinin soùutma sisteminin ilk tasar×m aüamas×nda veya condensing unit gibi bir d×ü üniteyle çal×ü- t×r×lacak olan klima santralinin evaporatör seçiminde sistem parametrelerinin doùru tayin edilmesi büyük önem taü×maktad×r. Soùutma sisteminin ana ekipmanlar×n× oluüturan evaporatör, kondenser ve kom- presörün seçim kriterleri bellidir. Ancak burada belirsiz olan, giriü havas× üartlar× veya sistemin ana ekipmanlar×ndan her- hangi biri deùiütiùinde, evaporasyon ve kondenzasyon s×cakl×klar×n×n, soùutucu ak×ükan debisinin ve kapasitelerin nas×l deùiüeceùidir. Bu belirsizliklerin teorik ola- rak hesaplanmas× çok zaman ald×ù×ndan ve birçok seçim program×yla karü×laüt×r- mal× olarak çal×ü×lmas× gerektiùinden ana komponentlerin seçimleri belirli kabullere göre yap×l×r. Genel olarak evaporasyon 7 ºC, konden- zasyon ise 45-50 ºC olarak kabul edilir ve seçimler bu doùrultuda yap×l×r. Ancak, ger- çek evaporasyon ve kondenzasyon s×cak- l×klar×n× hesaplad×ù×m×zda asl×nda ç×kan deùerlerin yap×lan kabullerden çok farkl× olduùu görülmektedir. Bu fark ihtiyaçtan daha büyük veya daha küçük sistemlerin kurulmas×na sebep olur. Tüm bunlar ilk yat×r×m ve iületme maliyetlerinin yüksek olmas×na veya istenen konfor üartlar×n×n saùlanamamas×na neden olur. Yukar×da bahsedilen hesaplamalar×n h×zl×ca ve doùru bir üekilde yap×labilmesi amac×y- la bir simülasyon program× yaz×lm×üt×r. Bu sayede ana ekipmanlar× (evaporatör, kon- denser ve kompresör) belirlenmiü olan bir soùutma çevriminde hava giriü üartlar×n× da belirlendiùimizde sistemin parametrelerini tan×mlayan deùerler elde edilebilmektedir. 2. Analizi Yap×lan Soùutma Sistemleri Analizi yap×lan %100 taze haval× direkt genleümeli klima santralinin soùutma ta- raf× teknik özellikleri Tablo 1 ’de verilmiütir. Evaporatör ve kondenser için giriü havas× üart× olarak al×nan s×cakl×klar aüaù×da ve- rilmiütir. Belirtilen her bir kuru termometre s×cakl×ù×, belirtilen 9 farkl× yaü termometre ile eüleütirilerek 63 farkl× giriü havas× üart× oluüturulmuü ve 63 farkl× veri tak×m× elde edilmiütir. Yap×lan simülasyon sonucunda elde edilen parametrelerin analizi, kuru ve HVAC DOSYASI