Tesisat Dergisi 226. Sayı (Ekim 2014)

3 Tesisat Dergisi Say× 226 - Ekim 2014 SAHúBú Teknik Sektör Yay×nc×l×ù× A.û. YAYINLAYAN Teknik Sektör Yay×nc×l×ù× A.û. YAYIN DANIûMANI Celal OKUTAN HAKEM KURULU Prof. Dr. Nilüfer EøRúCAN (Suntek International), Prof. Dr. Olcay KINCAY (YTÜ) , Prof. Dr. Filiz KARAOSMANOøLU (úTÜ) , Prof. Dr. Ahmet ARISOY (úTÜ) , Prof. Dr. Recep Yaman KARADENúZ (Uludaù Üniv.). YAYIN DANIûMA KURULU Prof. Ümit Doùay ARINÇ (UGETAM ), Zeki POYRAZ (úSúB Bük. - AFS), Prof. Dr. Faruk YúøúT (Y.T.Ü.) , Prof. Dr. Fevzi YILMAZ (Fatih Sultan Mehmet Vak×f Üniv.) , Prof. Recep ÖZTÜRK (Y.T.Ü.) , Prof. Dr. Tuncay YILMAZ (Çukurova Üniv.) , Serhan ALPAGUT (Ayvaz) , Erdem ERTUNA (DemirDöküm) , Ali Fuat KOLAÇAN (Alarko-Carrier) , Erdinç BOZ (Boz Proje Dan×ümanl×k) , Prof. Dr. Macit TOKSOY (Eneko) , Çetin ÇAKMAKÇI (Ferroli) , Dr. Celalettin ÇELúK (Viessmann) , Kevork ÇúLúNGúROøLU (Çilingiroùlu Müh.) , Metin DURUK (Friterm) , Hüseyin ERDEM (Erdemler Elektromekanik) , Ali EREN (Erensan) , Ali HELVACI (Mak.Yük. Müh.) , Korhan IûIKEL (Protem) , Tunç KORUN (Form A.û.) , Timur DEMúREL (ECA-Emas) , Fevzi ÖZEL (Üntes) , Zeki ÖZEN (Daikin-Air- fel) , , Osman ûAYLIMAN (Valftek) , Levent TAûKIN (Danfoss) , Cafer ÜNLÜ (Mak. Müh), Ender ÇOLAK (Baymak) Zafer POLAT (Bosch Termoteknik), Süleyman TUCER (Selnikel) . YÖNETúM Yönetim Kurulu Baükan× (Sorumlu Yaz× úüleri Müdürü) Süleyman BULAK Dergiler Teknik Dan×üman× Muhittin TEKMAN YAZI úûLERú Editör Bar×ü ODABAû REKLAM Reklam Yönetmeni Berna KARAMAN TURAN For International Contacts reklam@teknikyayincilik.com BúLGú úûLEM Bilgi úülem Müdürü Hakan ALBAYRAK Abone ve Okur Hizmetleri Sorumlusu Azime BAYRAM úMAMOøLU TASARIM HúZMETLERú Grafiker Sebiha EKúNCú YÖNETúM MERKEZú TEKNúK SEKTÖR YAYINCILIøI A.û. Balmumcu, Barbaros Bulvar× Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/9 34349 Beüiktaü/úST. Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx) (0.212) 347 04 25 (pbx) Fax: (0.212) 274 92 73 http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com www.tesisat.com.tr BASKI ûan Ofset Matbaac×l×k San. ve Tic. Ltd. ûti. Hamidiye Mah. Anadolu Cad. No:50 Kaù×thane / ústanbul (0212 289 24 24) Bask× Tarihi: 03 Kas×m 2014 Fiyat×: 8 TL Y×ll×k Abonelik: 96 TL (Fiyatlara KDV dahildir. Y×ll×k abonelikte kargo bedeli dahil, tek gönderimlerde dahil deùildir.) K.K.T.C. Fiyat×: 10 TL K.K.T.C. Y×ll×k Abonelik: 120 TL K.K.T.C Gönderiler PTT ile Yap×lmaktad×r TESúSAT DERGúSú sbulak@teknikyayincilik.com ©Tesisat Dergisi’nde yay×nlanan yaz× ve çizimlerin her hakk× mahfuzdur. úzin al×nmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. Yay×nlanan tüm yaz×lar×n sorumluluùu yazarlar×na, ilanlar×n sorumluluùu ilan sahiplerine aittir. Sektörel Yayıncılar Derneği üyesidir. www.seyad.org Deùerli Okurlar, Dergimizin yeni say×s×nda ilk sözlerimize maalesef ac× bir olay ile baül×yoruz. Manisa’n×n Soma ilçesinde May×s ay×nda yaüanan maden facias×ndan sonra, bu kez de Karaman’×n Ermenek ilçesinde madene su basmas× sonucu 18 insan×m×z×n madende mahsur kalmas× ile sars×ld×k. Yaüanan bu ac× olaylar iü güvenliùinin ve madenlerimizin modernizasyonu ve yeterli teknolojik altyap×n×n saùlanmas×n×n önemini bir kez daha ortaya koymuütur. Bu olaylardan büyük dersler ç×kar×l×p, bir daha böyle ac× olaylar yaüanmamas×n× ve 18 madencimizin bir an önce kurtar×l×p ailelerine kavuüturulmas×n× temenni ediyoruz. Bütünleüik Tasar×m×n Önemi úyi bir tasar×m için mimar ve mühendislerin birlikte iyi bir tasar×m ekibi kurmalar× ve eügüdüm içinde çal×ümalar× gerekir. Hatta her bir iüin mutlaka var olan dan×ümanlar×n×n da bu ekibin içinde olmalar× projenin baüar×l× olmas×na çok büyük katk× saùlar. Ancak öncelikle yat×r×mc×n×n da ne istediùini aç×k ve net bir üekilde anlatmas× iyi bir sonucun al×nmas×nda çok yararl× olur. Alt yüklenicinin sahada yapt×ù× iüi mimar×n denetlemesi, yani projenin denetleme aüamas× da çok önemlidir. úmalat projeleri gereken titizlikle yap×lmal×d×r. Ayr×ca test, ayar ve dengeleme iülerine de gereken önem verilmelidir. Bütünleüik tasar×m×n yan× s×ra bütünleüik geliütirme de önemlidir. Baüar×l× bir bina yapabildim diyebilmek için binay× kullananlar×n memnuniyetini sürekli k×labilmek de gerekir. Bunun için estetiklik, verimlilik, ergonomi, ayd×nlatma düzeyi, iç hava kalitesi ve akustik bir arada ve en yüksek düzeyde gerçekleüe- bilmelidir. Projelere baülan×rken mimarlar öncelikle birlikte çal×üabilecekleri statik, mekanik ve elektrik disiplinleriyle ilgili kiüileri bulmal×d×rlar. Günümüzde ise mimar projeyi yapt×ktan sonra mühendislere devrediyor. Asl×nda ilk aüamada mimar×n yarat×c×l×ù×n× katarken bile mühendislere gereksinmesi vard×r. Mühendisler de bu eùitimi alabilmeli, mimarlara yönelik yaklaü×mlar× yak×ndan benimseyebilmelidirler. Mimar istenmeyebilecek üeyleri istese bile yan×t×n× ald×ù×nda geri çekilebilir. Örneùin, mekanikçi binan×n ×s×l durumunu, statikçi binan×n depreme karü× davran×ü×n× göz önünde canland×rabiliyor mu? Bunlar baülang×çta önemlidir ama iyi bir üretim için öncelikle, konuyla en yak×ndan ilgili 10-15 kiüi bir masa etraf×nda toplanmal× ve yarat×c× olmaya haz×r olmal×lar. Projeyi alan mimar uzun süre yat×r×mc×s×na hiçbir bilgi aktarmamaktad×r. ûayet yat×r×mc× taraf×ndan iüin baü×nda yeterince bilgi verilmediyse sonras×nda gelen proje sadece bir görsel olmakta ve sonra da diùer disiplinlerle birlikte bu görsel deùiümeye baülamaktad×r. Mühendisler baz× isteklerinden feragat etmekte, iületme s×ras×nda da baz× sorunlar ç×kmakta, verimsizlikler olmaktad×r. Bu nedenle iüin baü×nda tüm disiplinler bir araya gelmeli, yat×r×mc× çok iyi bir bilgilendirme yapmal× ama öncelikle çal×üma ekipleri iüin baü×nda belirlenmelidir. Mimarlar da bu ekiplerin baü×nda ve sorumlusu olarak çal×ümal×d×r. Proje maliyetinin önemi Proje maliyeti dünyada toplam bina maliyetinin %10’u kadar iken Türkiye’de %2 civar×nda olduùu söyleniyor. Tak×m oluüturulmamas×n×n nedeni bu mudur acaba? Bunda mimar×n da katk× ve isteùi var m×d×r? Elbette mimarlar öncelikle mühendisleri davet etmeli, birlikte çal×üma isteùini belirtmelidirler. Ama burada yat×r×mc×n×n da çok önemli bir yeri ve iülevi bulunmaktad×r. Ülkemizde yap×lan projelerde yat×r×mc× tasar×m×n bedelini ödüyor mu? Bunun için evet demek gerçekten çok zor. Yat×r×mc×lar genellikle projenin konseptini yabanc× mimara yapt×- r×yorlar. Sonra da tasar×m× gerçekleütirecek kiüileri s×ras×ylamimarlar× ve mühendisleri birbirine k×rd×rarak, bedellerini düüürterek ekip belirlemesi yap×yorlar. Ülkemizdeki genel kanaat, müteahhitlerin%30civar×nda kazand×klar× üeklindedir. Yat×r×mc× tuùlay×, yani somutu gördüùünde bu kazanc× hak ettiùine inan×yor ve bu orana raz× oluyor. Ama mimar ve mühendisin alacaù× bedelin karü×l×ù×n× soyut olduùu için tam olarak deùerlendiremiyor. úüte bu nedenle Türkiye’de yat×r×mc×n×n kâr× %50, Avrupa’da ise %20 civar×ndad×r. Çünkü Avrupal× tasar×m×n gereken bedelini ödemektedir. Tasar×m×n baüar×l× olabilmesi nas×l saùlan×r? Tasar×m×n baüar×l× olabilmesi için binan×n kullan×m amac× göz önüne al×narak sistem ve cihaz seçimleri yap×lmal×d×r. En fazla enerji tasarrufunu saùlayacak sistemler seçilmelidir. Konfor kriterleri de çok önemlidir. Tüm bunlar× optimize etmek gerekir. Masraflar× en aza indirmek iüin gereùidir ancak iületme masraflar×n× da en aza indirmeyi birlikte düüünmek gerekmektedir. Enerji etkin bina fikri mimarlar aras×nda sadece yeüil bina, ekolojik bina gibi tan×mlarla anlaü×l×yor. Özellikle yenilenebilir enerji çözümleri de kullan×lmal×, ‘úthal enerji kaynaklar× yeterince verimli kullan×labiliyor mu?’ sorusu hep ön planda tutulmal×d×r. En derin sayg×lar×m×zla,