Tesisat Dergisi 225. Sayı (Eylül 2014)

MAKALE 72 Tesisat Dergisi Say× 225 - Eylül 2014 çiüleri ile aç×klanabilir. Enerji transferi ve kapasitesinden dolay× hava ekonomizer- lerinin dizayn× besi suyu ekonomizerlerine göre biraz daha büyük olmaktad×r. Buna ek olarak, s×cak hava geçen kanal- lar, soùuk havan×n yoùunluùunun yüksek olmas×ndan dolay× daha büyük olur. Havadan suya / sudan havaya Hava ekonomizerlerinin en basiti dahi, kullan×m için s×cak su ekonomizerlerine göre daha sofistike yap×dad×rlar. Buradaki sistemde baca gaz×ndan gelen enerjiden, kullan×m suyunu ×s×tmak için yararlan×l×r. Bu suyu pompalamak ve sirkülasyonu gayet kolayd×r. Fakat devre kapal×d×r. Yani kullan×m suyu tüketilmediùinde bu ener- jiden tamamen yararlan×lamaz. Bunu da çözmek için bir ekonomizer daha sisteme eklenmelidir. Bu sefer tam tersi yani s×- cak su ile yanma havas× ×s×t×l×r. úlk baüta baca gaz×yla ×s×tt×ù×m×z suyun bir k×sm× bu ekonomizere girer. Yine ortamdan çekilen yanma havas× ayn× ekonomizere gönderilir. Burada yanma havas× ×s×t×l×r. Is× enerjisini yanma havas×na veren ve bu yüzden so- ùumuü olan su yine en baüa, yani ilk koy- duùumuz ekonomizere geri döner. Daha çok hava için fanlar ve kanallar Nas×l bir hava ×s×t×c× olursa olsun yanma havas× fan×, her daim soùuk hava fan×ndan daha büyük olur. Taü×nacak s×cak ve soùuk hava miktarlar× kilo olarak ayn× olsalar bile fan büyüklükleri ile ilgili olan kaide yine ge- çerlidir. Geniülemiü kanallar ve hava ×s×t×c×- n×n kendisi de buna eklendiùinde fark×n bü- yüklüùü ortaya ç×kar. Is×nm×ü havan×n s×cakl×k derecesine baùl× olarak elektronik elemanlar, yüzey kaplamas×, bas×nç üalterleri (pressure switch) zarar görebilir bu sebeple brülörün dizayn× bu s×cak havaya göre olmal×d×r. Genel olarak söylemek gerekirse, brülör kontrol sistemi, yak×t – hava oranlar× de- ùiütirerek sistemin devreye girme an×nda soùuk havayla baülay×p, ekonomizer devre d×ü× b×rak×l×p devam edilmesi veya s×cak hava ile çal×ümas×na baùl× olarak du- rumda etkili olabilir. Eùer tolerans aral×ù× yeterli deùilse, s×cakl×klar brülör kontrol sistemi vas×tas× ile kontrol edilebilir. 55 ° C’ den 100 ° C’ ye kadar s×cakl×k- larda çoùu brülör üreticisinin izin ver- diùi s×cakl×k deùeri aü×lm×ü olur. Burada limitleri belirleyen faktörleri alev kontrol ünitesi (flame scanner), klemens kutusu (içindeki tüm elektronik parçalarla birlik- te) ve bas×nç üalterleridir. Eùer bu par- çalar bu koüullara uygun olan muadilleri ile deùiütirilirse çift bloklu (duo block: harici fanl×) brülörlerin çoùu 100 °C’ ye kadar olan s×cakl×klarda çal×üabilirler. Tek bloklu (mono block: dahili fanl×) brülör- ler burada avantajs×z olmaktad×rlar. Bu tip brülörlerin alev kontrolörleri ve ser- vo motorlar× genellikle sisteme entegre olarak imal edilirler ve bu tip brülörleri yeterince soùutmak veya bu koüullarda kullan×labilir hale getirmek neredeyse imkans×zd×r. Eùer brülör s×v× yak×tla çal×ü×yorsa (gaz yak×tta da geçerlidir), s×cakl×kla beraber içeriùindeki baz× uçucular×n buharlaümas× sebebiyle ateüleme/yanma kesintiye uùra- yabilir. Eü zamanl× olarak s×v× yak×t lans× ve nozuldaki uzun zincirli hidrokarbonlar s×cakl×kla kuru hale gelirler. Sadece bununla kalmay×p brülörün ken- disini de o kadar s×cak hale gelir ki, eldi- venle bile dokunulduùunda el yakar. Yüzey s×cakl×k dereceleri aü×ld×ù×nda bu bölgeler ya izolasyonla kapat×lmal× yada eriüimi engellenmelidir. 100 ° C’ yi aüan s×cakl×klarda standart brülörler iü göremez fakat özel ekipman- larla donat×lm×ü, iyi bir izolasyon yap×lm×ü, soùutucu sistemli alev kontrolör ve ateüle- yicisi kullan×lm×ü (igniter), milleri uzat×lm×ü servo motorlar uygulanm×ü sistem ile bu üartlarda çal×ümak mümkün hale gelir. Ortam havas× ile çal×ümaya göre dizayn edilmiü bir brülör eùer finansal olarak mant×kl×ysa 300 °C s×cakl×kta dahi çal×- üabilecek üekilde modifiye edilebilir. Fakat Klemens kutusunun erimesi Eùer kazan dairesindeki soùuk veya ×l×k hava yerine ×s×nm×ü hava brülöre gönde- rilirse, birçok komponent yüksek s×cakl×ùa maruz kalabilir. Normalde brülörlerin tüm parçalar× ortam havas×na göre dizayn edi- lirler. Tipik elektronik komponentler aü×r× ×s×ya maruz kal×rlarsa ç×lg×nca tepkiler veya hatal× sonuçlar verirler. 55 ° C s×cakl×ùa kadar soùuk hava ola- rak kabul edilebilir. Baca gaz× konden- sörlerindeki gibi ×l×k ×s×tma mümkündür. Maksimum bu kadar olan s×cakl×klarda brülörlerde ekstra bir modifikasyona gerek duyulmaz veya en fazla birkaç küçük deùi- üiklikle elveriüli hale getirilebilir. Hava Ekonomizeri Hava ekonomizerinin üematik görünümü. Eùer baca gaz× s×cakl×ù× eüik deùerinin al- t×nda olursa (örneùin kalk×ü operasyonu), ekonomizer çiùlenmeyi önlemek amac×yla devre d×ü× b×rak×labilir.