Tesisat Dergisi 223. Sayı (Temmuz 2014)

MAKALE 46 Tesisat Dergisi Sayı 223 - Temmuz 2014 Eğer ilave suyu ısı giderme yapmaya de- ğecek kadar soğuk ise, yanmadan gelen baca gazına kondens bile uygulanabilir. Bu şekilde baca gazından kondensasyon yapılarak % 5 enerji tasarrufu yapılabilir. Bu yöntemde kullanılan da bir ekonomi- zerdir fakat burada kullanılan kondensatör olarak adlandırılmaktadır. Isı eşanjörünün dizaynından bağımsız olarak, ısı merkezinin büyüklüğüne bağlı olan baca gazı miktarı ne kadar çok ise, yapılan enerji tasarrufunun etkileri o ka- dar çok olmaktadır. Fakat kazan zamanın çoğunu rölantide çalışarak geçiriyor ise tasarruf adına yapılan iyileştirmelerin sonucunu almak çok uzun zaman ala- caktır. Belki de retrofit veya ilk yatırım maliyetini amorti edemeyecektir. Siste- min kullanmış olduğu besi suyu miktarı en önemli etkenlerden biridir. Bu yüzden bu tip bir uygulama yapmadan önce ka- pasite, yük ve çalışma zaman bilgileri analiz edilerek yatırıma karar verilmeli- dir. Bir diğer temel kural, daha önce de bahsedildiği gibi, baca gazı sıcaklığında düşürülecek her 25 °C, yaklaşık % 1 bir enerji tasarrufuna tekabül eder ve bu kural sistemin ne kadar veya hangi ka- pasitelerde kullanıldığına bakılmaksızın, geçerlidir. Ek olarak, farklı ısı eşanjörleri kombine edilip, uygun bir şekilde sıralanır ve enerji tasarrufu sağlanabilir. Eğer baca gazından maksimum ısı soğurması yapılıyorsa, or- taya çıkacak nemden kaynaklanabilecek korozyon hasarlarına karşı paslanmaz çelik baca kullanılmalıdır. Baca Gazı Enerjisi: 10 bar buhar basın- cı üretip, %3 O 2 ile çalışan buhar kazanı sisteminde 130 °C’ye düşürülmüş baca gazı sıcaklığı olduğu düşünülerek örnek- lendirilmiştir. Tip Ortam Ve Fonksiyon Konumlandırma Potansiyel Tasarruf Besi suyu ön ısıtıcısı (Ekonomozier) Baca gazı/ su Kazan besi suyu ön ısıtma Kazan öncesinde konuşlandırılır % 4 – 7 İşletmenin çalışma profili ve baca gazı sıcaklığına bağlı olarak değişir Hava ön ısıtıcısı (Reküperatör) Baca gazı/ hava Yanma havası ön ısıtma Sıcaklığın yüksek olduğu (su borulu kazanlar, kızgın yağ kazanları) kazanlarda yine kazan öncesinde konuşlandırılır. Alternatif olarak atık ısı sistemlerinde son bölüme yerleştirilir. % 4 -10 Su borulu ve termal yağ kazanları için % 0,5 – 4 Ekonomizer veya kondensatörün son bölümünde Kondensatör Baca gazı/ su İşlenen suyun ön ısıtması / işletme suyu (bina içi kullanım suyu vb.) için ön kondensasyon Çoğunlukla ikinci bir ısı eşanjörü olarak kullanılır ve ekonomizer sonrasına konuşlandırılır. % 4 – 7 Baca gazı sıcaklığı, yakıt tipi ve kondensatör öncesinde uygulanmış eşanjörlerin yapmış olduğu ısı düşümüne bağlı olarak değişir Kurulu Isı Kapasitesi %100 brülör kapasitesi ve 250 ° C baca gazı sıcaklığında ekonomizer performansı % 60 brülör kapasitesi ve 230 ° C baca gazı sıcaklığında ekonomizer performansı % 30 brülör kapasitesi ve 210 ° C baca gazı sıcaklığında ekonomizer performansı 4 MW 220 kW 105 kW 43 kW 6 MW 330 kW 165 kW 65 kW 8 MW 440 kW 215 kW 85 kW 10 MW 550 kW 275 kW 108 kW 12 MW 660 kW 330 kW 130 kW 15 MW 830 kW 410 kW 165 kW 20 MW 1.100 kW 550 kW 220 kW yükte çalıştığında 210°C’lik baca gazı sı- caklığı düşürülmesi ile 850 kW değerinde bir enerji kazanımı olmuştur. Finli borulardan imal edilmiş, gaz ve motorin yakıtlara uygun ısı eşanjörü Kombinasyon Uygulaması 10 t/s kapasiteli, 10 bar ve 180 °C buhar üreten tipik bir buhar kazanı örneğinde, ilk uygulanacak olan besi suyunu ısıtmak ve bunun için sisteme eklenecek olan ekono- mizerdir. Öncesinde şekilden de görülebi- leceği gibi ilave su 25 °C’de kondensatöre girmiş, buradan 75 °C olarak besi suyu tankına girmiştir. Yanma havası ortamdan alınmış, 55°C’ye düşürülmüş olan baca gazından geçirilmiş ve bir miktar daha ta- sarruf etmek suretiyle 40°C olarak brülöre gönderilmiştir. Sonuç olarak brülör tam