----------------~(BoNFERAND-- önerilerimizi belirtmeye çalı şacağız. Bilimsel araştırma amacıyla pompalar üzerinde yapılan deneyler şüphesiz herhangi bir standarda bağlı değildir. Araştırmanın gereklerine göre hareket edilir. Bir pompanın karakteristik performans eğrileri şunlardır: Sabit dönme hızında, H = fl (Q) egrısı ( Manometrik basına yüksekliği) Ne= f2 (Q) egrısi ( Mil gücü, efektifgüç, etkin güç) rı = f3 (Q) eğrisi ( Genel verim) Bu eğri lere bir de pompanın kavitasyon karakteristiğini eklemek gerekir. Birinci eğri, pompanın nominal çalışma noktasında ve bunun dışında davranışının nasıl olacağın ı belirlemeyeve kontrol etmeye imkan venr. İkinci eğri, pompanın motorunun debiye bağlı olarak nasıl yükleneceğini gösterir. Böylece pompayı çalıştıracak motorun hangi güçte seçilmesi gerektiğini belirtir. Üçünçü eğri, pompanın tüketeceği enerjiyi israf edip etmediğini göstermesi açısından önemlidir. Bu eğri, pompanın en uygun çalışma aralığını belirlemeyi sağlar. Değişik şekilde tanımlanabilen kavitasyon karakteristiği ise, pompanın kavitasyonlu çalışma durumundan ne kadar uzakta bulunduğunu belirlemeye imkan verir. Bunların dışında, basılan sıvının sıcaklığı ( 0 ) , yatakların ısınma durumu, gerekli ise soğutma suyu ihtiyacı, pompanın sağlıklı emme yüksek! iği , v.s. gibi hususi ar hakkında da bilgi edinmek istenebilir. Ancak konuşmamızda bu konulara değinmeyeceğiz. TESiSAT DERGİSİ SAYI 22 Deneylerde kullanılacak ölçü aletleri mutlaka kontrol edilmiş olmalı, gerekiyorsa kalibrasyon yapılmalı ve sistematik hataları en aza indirmek bakımından sınıfı küçük aletler tercih edilmelidir. ( Bilindiği gibi sınıf (klas), aletin skalasının maksimum değerinin yüzdesini gösterir ve bu yüzde, bağıl sistematik hatayı ifade eder. Buna göre, sınıfı I olan bir madeni manometrenin skalasında en büyük basınç 20 bar ise, bu manometrede mutlak sistematik hata, 20 bar üzerinden en çok 1 - x20 = 0.2 bar 100 demektir. O halde bu manometre ile 1 O bar değerinde bir basınç ölçülürse yapılacak bağıl sistematik hata 0.2 1 k - =%2 o aca tır. 10 il . DENEY TESİSATI VE ÖLÇMELER Bir santrifüj pompanın performansını kontrol etmek için gerçekleşti rilen deney tesisatı oldukça basittir. ( Şekil 1 ) ' de görüldüğü gibi, emme haznesinden sıvıyı emebilmek için, dip klapeli veya klapesiz sabit çaplı emme borusu pompanın emme ağzına (E) bağlanır. (B) basma ağzına bağlı sabit çaplı boru üzerinde, pompanın debisini, manometrik basma yüksekliğini, kısaca, çalışma noktasını değiştirmek için bir vana bulunur. Aslında debinin vana ile değil, pompanın devir sayısı değiştirilerek ayarlanması, hem enerji ekonomisi, hem de borudaki akışta düşük frekans l ı elastik (düzlemsel ) dalgalanmalar olmaması açısından daha uygundur. Bunun ıçın pompanın. mesela doğru akım motoru ile tahrik edilmesi yeterlidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=