6 GÖRÜŞ Bu işlemi, projenin ünitelere göre açılması diye ifade edebiliriz. Bu tarz paket açmakta anahtar teslimi ihale özellikleri (dizayn+yapım) korunınaktadır. Bir diğer paket açma işlemi de projeyi, proje aktivitelerine göre açmaktır. Mühendislik işleri ayrı, inşaat işleri ayrı ihale edilir, ekipmanlar muhtelif firmalara sipariş edilir, montaj işleri ya ekipmanların tedarik edildiği firmaya veya bir bütün olarak montaj firmasına yaptırılır veya daha değişik kombinezonlar tatbik edilerek paket açılır. Bu tarz paket açma işleminde anahtar teslimi ihale özellikleri bozulmuş olur. Mühendislik müteahhidi ( engineering contractor) kullanılması: Proje yönetimi bilgi ve deneyimi olan ve mühendislik bölümü mevcut firmalar, bir başka deyişle paket çözme düzeyleri yüksek firmalar, kendi sektörlerinde yeni yatırımlara girdiklerinde proje paketini genelde aşağıda belirtildiği gibi çözerler. 1. Aşama: Proje tanımı Pazar araştırması, proje yeri seçimi, fizibilite etüdü, teknoloji seçimi aktivitelerini ya kendi iç bünyelerinde organize eder veya gerekirse müşavir-mühendis firmalarını kullanı, yatırım konusunda lisans gerekiyorsa lisansör firma ile anlaşma imzalarlar. 2. Aşama: Yapım Lisansör firmaların da tavsiyeleri doğrultusunda temel mühendislik (proses dizaynı), gerekirse bazı detay mühendislik işleri, kritik kabul edilen ekipmanların tedariki, inşaat ve montaj işleri süpervizyonu ve işletmeye almadan sorumlu bir mühendislik müteahhidi (engineering contractor) seçerler. Diğer detay mühendislik işleri, inşaat ve montaj işleri, mühendislik müteahhidinin hazırladığı spesifikasyonlara göre ekipmanların tedariki veya imalatlarını ya kendileri gerçekleştirir veya diğer müteahhitlere ihale ederler. İşletmeye alma çalışmalarına kendi elemanlarının bizzat katılımını sağlarlar. 3 . Aşama: İşletme Bu aşamadaki tüm işleri kendileri organize ederler. Müşavir Mühendis'in rolü: Anahtar teslimi projelerin her aşamasında müşavir-mühendisler'in gerek iş sahibine gerekse de müteahhide birçok hizmet verme olanakları vardır ve proje kalitesine önemli katkılar sağlarlar. Yatırımcılar için proje geliştirilmesine yardımcı olurlar. İş sahibi için proje yönetimi hizmeti verir, en uygun teknoloji seçimi yapılabilmesi için alternatifler geliştirirler. Mukavele taslaklarını hazırlarlar, dizayn verilerinin tam ve doğru tesbitini sağlarlar. Müteahhit tekliflerinin tetkikinde ve değerlendirilmesinde yardımcı olurlar. Müteahhitler için ya onların taşaronu veya konsorsiyumun bir üyesi olarak mühendislik hizmetler i verirler. Sonuç: Anahtar teslimi ihale yöntemi; genel olarak endüstriyel projelerde, projenin özelliğine ve iş sahibinin organizasyonel yapısına bağlı olarak uygulanan bir yöntemdir. Entegre yaklaşım, zaman tasarrufu gibi önemli avantajlarına karşın en yaygın dezavantajının ise yatırım tutarının diğer yöntemlere göre yüksek olduğunun bilinınesidir. İş sahibinin yatırım safhasında bu yüksek bedeli ödemesi onun; son teknolojik gelişmeleri içerir prosese sahip olmasını, tesis ömrü süresince düşük maliyetlerde üretim yapabilmesini temin eder ve neticede daha ekonomik sonuçlar elde etmesini sağlayabilir. Firmalar, özellikle endüstriyel kuruluşlar "proje paketi çözmek, açmak" düzeylerini yükseltecek yapıda olmalılar, mühendislik bölümlerine ve ar-ge çalışmalarına önem vermelidirler. Kaynaklar: 1) FIDIC, Anahtar Teslimi İhale Şartları 2) Gösta Westring, Uluslararası tedarik, Eğitim El Kitabı, UNCTAD/GATT-UNITAR-WORLD BANK 3) Erhan Işıl, Anahtar teslimi ihaleler, Dünya Gazetesi, Nisan 1996 4) ASCE (Amerikan İnşaat Mühendisleri Odası), İnşaat Projelerinde Kalite, İş sahipleri, Tasarımcılar (Mühendis) ve Yapımcılar (Müteahhit) için Kılavuz. (Quality in the Constructed Project, A Guideline for Owners, Designers and Constructors) 5) Ben C. Gerwick, Jr.-John C. Woolery, Projeler için İnşaat ve Mühendislik Pazarlaması (Constr uction and Engineering Marketing for Major Project Services), Wiley-Intersciece 6) UHDE GmbH, Kalite Sağlama Sistemi El Kitabı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=