Tesisat Dergisi 217. Sayı (Ocak 2014)

MAKALE 110 Tesisat Dergisi Say× 217 - Ocak 2014 paralel düzenlenmiü çok say×da termokpuldan oluümaktad×r. ûekil 1 ’de TEM’ ün performans özellikleri ve içyap×s× gösterilmiütir. Deneyler sonucu elde edilen veriler, aüaù×da verilen denklemler yard×m×yla hesaplanarak perfor- mans parametreleri elde edilmiütir. Elektrik Ak×m×: D Termoelektrik modülün seebeck katsay×s× (W/K) R : Termoelektrik modülün elektrik direnci T H -T C : S×cak ve soùuk yüzeydeki s×cakl×klar Elektrik Giriü Gücü: ûekil 4. TEC Kombini 1. 12 Voltluk 7H54A-R1 model fan, 2. Xigmatek (Sulu) Fan 3. Termoelektrik Modül, 4. Alüminyum Is× Eüanjörü (Heat-Cold) Soùuk Yüzeydeki Is× Üretimi: R T T V I C H (1) RI T TI P C H 2 (2) C H C C T TKt RI TI Q 2 2 1 (3) C H H H T TKt RI TI Q 2 2 1 (4) p Q COP C C H C Q Q Q COP (5) Kt : Termoelektrik modülün toplam termal iletkenliùi (W/K). S×cak Yüzeydeki Is× Üretimi: Performans Katsay×s×: 3. Güneü Enerjisi úle Çal×üan Termoelektrik Soùutma Sistemi BAP (Bilimsel Araüt×rmalar Proje Birimi) 2012- 59 nolu h×zl× destek projesi kapsam×nda, Koca- eli Üniversitesi Enerji Mühendisliùi Laboratua- r×nda kurulan TEC sistemi, güneü enerjisi ile çal×üt×r×lmaktad×r. Sisteme ait tüm bileüenler ûekil 2 ve 3’ de gösterilmiütir. Bu çal×ümada, 1481x666x48 boyutlar×nda PV panel kullan×lm×üt×r. Fotovoltaik dizisi, PV pa- nel ve MPPT’den oluümaktad×r. MPPT, aküler- de oluüacak aü×r× üarj/deüarj durumunu önler ve akü üarj sistemi taraf×ndan üretilen voltaj×n düzenlenmesine yard×mc× olur. TEC sistemi, bulutlu günlerde ve gece çal×üma üartlar×nda 210 Ah’lik jel akü ile desteklenmektedir. TEC sisteminin ana bileüenleri; içi alüminyum plaka kapl× kabin içerisine monte edilmiü TE modül kombini (termoelektrik modül, alümin- yum sink ve fan), güç kaynaù×, veri kaydedici (datalogger) ve PC’den oluümaktad×r. ûekil 3 ’de ön görünüüü verilen 460x280x210 mm boyutlar×nda TE soùutma sistemi gösterilmek- tedir. Kabin içi 0,5 mm kal×nl×ù×nda alümin- yum levha ile kaplanm×üt×r. TEM’ün s×cak ve soùuk yüzeyindeki ×s×n×n transferi için her iki yüzeyine de ×s× eüanjörü ve fan (hava ve su soùutmal×) monte edilmiütir. Yap×lan deneyler- de TEC sisteminin performans×n× belirlemek amac×yla; kabin içi s×cakl×klar× (alt ve üst yü- zeye yak×n), TE modülün yüzey s×cakl×klar× (Th ve Tc), kabin içerisine konan 0,5L hacmindeki suyun s×cakl×ù× ve çevre s×cakl×ù× olmak üzere alt× noktadan termokupl ile s×cakl×k ve ak×m deùerleri ölçülmüütür. Güneü enerjisi destek- li TEC sistemine, PV panel, MPPT (solar üarj regülatörü) ve batarya eklenerek fotovoltaik etkisiyle çal×üt×r×lm×üt×r. Her üç durum için ölçülen s×cakl×k deùerleri, veri kaydedici ile bilgisayar ortam×na aktar×lm×üt×r. Elde edilen datalara göre güç kaynaù×, PV panel, batarya ve farkl× soùutucu tipine göre TEC performans parametreleri hesaplanm×üt×r. Sistemde, 40x40x4 mm boyutunda alt× adet TEC1-12705 modül kullan×lm×üt×r. 3 adet TE modül termal macun ile üst üste yap×ü- t×r×lm×üt×r Yap×üt×r×lan TE modülün, s×cak ve soùuk yüzeylerine ×s× transferini kolaylaüt×r- mak amac×yla 89x68x34.5 mm boyutunda alüminyum ×s× eüanjörü yerleütirilmiütir. H×zl× bir üekilde hava ak×m×n× kolaylaüt×rmak ama- c×yla, ×s× eüanjörünün üzerine 12 Voltluk fan (X×gmatek (Sulu) ve 7H54A-R1 model fan) monte edilmiütir. Termoelektrik modül, ×s× eüanjörü ve fandan oluüan bir kombin oluüturularak kabinin arka üst bölgesine yan yana monte edilmiütir. TEC kombini ûekil 4 ’de gösterilmiütir.