Tesisat Dergisi 213. Sayı (Eylül 2013)

MAKALE 120 Tesisat Dergisi Say× 213 - Eylül 2013 sonraki aşamalarda preslenmesi ile eritme prosesinde ve taş×mas×nda getirileri ile ek kazançlar elde edilebilir. 2.2.3. Boyama úülemi Pompalarda kullan×lan boyalar çevreye zarar× tamamen minimize edilmiş, doğa dostu ürün- ler olmal×d×r. Boyama işlemleri özel boyama merkezlerinde büyük titizlikle yap×lmal×, at×k boyalar biriktirilerek çevreye zarar vermeleri engellenmelidir. 2.3. Ambalajlama, Taü×ma ve Daù×t×m Santrifüj pompalar özel paletli ahşap san- d×klarla ambalajlan×r. Avrupa standartlar×na uygun tahta kullan×larak yap×lmas× geri dönü- şümlü olmas× ve demonte olarak stoklanmas× sebebiyle avantaj yarat×r. Kullan×lan özel malzemeden dolay× (kontraplak-osb) nem ve suya karş× dayan×kl×d×r. Korozyon dayan×ml× malzemeler kullan×lmal×d×r. Paletli taş×mac×l×k sayesinde TIR’da büyük parçalarda 2 kat, küçük parçalarda 3 kat mal taş×nabilmektedir. Paletli taş×mac×l×k kullan×lmad×ğ× takdirde, mallar×n zarar görmemesi için üst üste konulamamas× nedeniyle, mal sevkiyatlar× çok say×da TIR ile gerçekleştirilmek zorunda kal×nmaktad×r. Bu da zaman ve para kayb×na sebep olmak- tad×r. Mallar×n paletlerle depolanmas×, fab- rika içindeki boşalanlar×n da kullan×lmas×n× sağlamak suretiyle, depolama maliyetlerini azaltmaktad×r. Paletler, fabrika içinde imalat sürecine malzeme sevkiyat×nda ve imalat içi geçici stok yap×lmas×nda da önemli bir işleve sahiptir. Paletli taş×mac×l×k, mallar×n nakliyesi için yap×lan ambalajlamay× ortadan kald×rmas× nedeniyle de kaynak tasarrufu sağlamakta ve böylece çevreye verilen zararlar× da azaltmaktad×r. Yenilenebilir hammaddelerden imal edilen ahşap paletler, çok say×da kullan×labilme, onar×labilme ve iş- lenip yeniden kullan×labilir hale getirilebilme özelliklerine sahiptir. 2.4. Kurulum Santrifüj pompalar×n çevresel ve ürün bazl× riskleri ortadan kald×rmak için aşağ×daki kriterlere dikkat edilerek kurulumun yap×l- mas× gerekmektedir. Pompalar×n uygun monte edilmesi için aşağ×da belirtilen noktalara uymaya özen gösterilmelidir. Böylelikle pom- pada daha verimli, güvenli ve çevre dostu bir işletim sağlan×r. 2.4.1. Montaj Öncesi Montaj öncesinde ekipmanlar× harici etkiler- den korumak çok önemlidir. Ekipman, yanl׺ nakliye ve depolamadan dolay× çal׺maya f×rsat bulamadan zarar görebilir. Taş×ma yöntemi denetlenmeli ve pompa korozyondan ve hasarlardan korunabileceği bir yerde depo edilmelidir. Ekipmanlar×n tüm boyanmam׺ yüzeyleri pasa karş× koruma maddeleri ile kaplanmal×d×r. Eğer ekipmanlar kullan×lma- dan önce alt× ay gibi bir süre depolanacak ise pompan×n iç parçalar×na pastan koruma maddesi püskürtülmelidir. Boru hatt× döşe- ninceye kadar pompan×n içine su, toz, gibi maddelerin girmesinden kaç×nmak için tüm aç×k k×s×mlar kapakla kapat×lmal×d×r. Özellikle nakliye s×ras×nda pompa, mil ve salmastras× herhangi bir hasara karş× çok iyi korunmal×, pompa milini kullanarak yap×lacak bir taş×ma işleminden kesinlikle kaç×n×lmal×d×r. 2.4.2. Pompan×n Montaj Yeri Pompa; projede gösterilen yerine kaidesi üzerine monte edilmeli, işletme, bak×m ve kontrol için yeterli boşluk b×rak×lmal×d×r. Ağ×r gövde ve motora sahip pompalar× kald×rmak için, pompan×n bulunduğu yerde gezer vinç veya buna benzer kolayl×klar sağlayacak ekipmanlar bulunmal×d×r. 2.4.3. Pompa Oturma Temeli Temeller, pompan×n ağ×r gövdesini taş×yabile- cek ve normal titreşim veya şoklar× absorbe edebilecek yap×ya sahip olmal×d×r. Sağlam toprak üzerine yap×lm׺ beton temeller tercih edilmelidir. 2.4.4. Emiü Borusu Pompa emme borusu mümkün olduğu kadar k×sa ve düz olmal×d×r. Eğer uzun bir emiş hatt× gerekli ise sürtünme kay×plar×n× azaltmak için boru çaplar× art×r×lmal×d×r. Pompa alt kottaki bir yerden su nakledecekse emme borusu pompaya doğru sürekli yükselen bir konumda olmal×d×r. Bunun nedeni boru hatt× içinde oluşacak havan×n tahliyesini sağlamakt×r. Genelde, emme borusu çap× pompa emiş ağz×ndan büyüktür ve arada kullan×lacak re- düksiyonun düz kenar× yukar× gelecek şekilde tak×lmal×d×r. Eğer su pompan×n ağz×na kendi ağ×rl×ğ× ile geliyorsa redüksiyonun düz kenar× alta gelecek şekilde tak×lmal×d×r. Pompan×n emiş taraf×na konulan dirsek ve diğer fitingler dikkatli bir şekilde yerleştirilmelidir, aksi tak- dirde ak׺ bozulabilir. Emiş hatlar×nda geniş aç×l× dirsekler tercih edilir, çünkü standart dirseklere göre daha az bas×nç kayb× ve üni- form bir ak׺ sağlarlar. Sistemde kullan×lacak dirsek ve fitingler en az bas×nç kayb× olacak parçalardan seçilmelidir. Emiş borusuna kesinlikle hava girmesi önlen- melidir. Pompa emiş borusu su seviyesinin yeterince alt×nda olmaz ise meydana gelen konik vorteks boruya hava girmesine neden olur. Ayr×ca emiş borusunda su h×z×n×n yüksek olmas× da vorteks oluşumuna neden olur. H×z boruda veya boru girişinde maksimum 3 m/s olmal×d×r. Tavsiye edilen h×z ise 1-2 m/s’dir. Tank besleme borusu emiş borusundan uzak- ta ve su seviyesinin alt×nda olmal×d×r. 2.4.5. Basma Borusu Genellikle hem çek valf hem de vana basma hatt× üzerinde bulunur. Basma yüksekliğinin 10 metreyi geçmesi halinde mutlaka çekvalf kullan×lmal×d×r. Çek valf pompa ile vana aras×na yerleştirilir ve beklenmedik motor ar×zalar×nda veya bu bas×nc× yüksek başka bir pompadan gelen ters ak×mlarda, pompan×n ters dönmesini engeller. 2.5. Ses ve Titreüim Şaseli tip pompalar×n üzerine monte edildiği şase, esneyebilme özelliğinden dolay× tek baş×na pompalar×n problemsiz işletimi için yeterli değildir. Bu şasenin uygun bir beton temel üzerine monte edilmesi hem pompa ve motorun sağl×kl× işletimi, hem de binaya gürültü ve titreşim yay×lmas×n×n minimize edilmesi için gereklidir. Şasenin üzerine monte edileceği temel, stan- dar temel betonu kar׺×m× ile haz×rlanmal× ve