Tesisat Dergisi 213. Sayı (Eylül 2013)

MAKALE 118 Tesisat Dergisi Say× 213 - Eylül 2013 ve çeşitlerinin h×zl× bir biçimde artmas× ile nitelikleri gelişmiş ve değişmiştir. Pompa seçimindeki kararlar×n yanl׺ verilmesi ile öncelikle doğal ve yapma çevre; dolay×s×yla insan sağl×ğ×, ayr×ca da ülke ekonomisi zarar görmektedir. Doğru ürün tasar×m kararlar×; yeterli düzeyde tasar×m×c× tecrübesi, gelişmiş ürün bilgisi gerektirmektedir. Şekil 1 de gösterilen santrifüj pompalar×n yaşam döngüsünü oluşturan süreçler aşağ×da s×ralanm׺t×r ; • Hammadde edinimi: Doğadan hammadde- lerin ve enerji kaynaklar×n×n ç×kar×lmas× ve hammaddenin ç×kar×ld×ğ× noktadan işleme noktas×na ulaş×m×, • Pompa ürününün üretimi: Z Gerecin üretimi: Bitmiş bir ürünün yap×- m×nda kullan×lmas× için hammaddelerin işlenmesi, Z Pompan×n üretimi: Gereçten daha çok bitirilmiş bir ürürün elde edilmesi Z Pompan×n paketlenmesi ve dağ×t×m× • Pompan×n kurulumu, bak×m ve onar×m×, kullan×m× ve yenilenmesi, • Pompan×n geri dönüşümü • Pompan×n yok edilmesi Ürünün yaşam döngüsü boyunca çevreye olan bütün etkileri üzerinde durulmakla beraber, özellikle kullan×m sürecindeki çevreye etki- sine dikkat etmek gerekmektedir. 2.1.Hammadde Seçimi ve Kullan×m× Hammadde edinimi sürecinde; enerji, iç- güdü, para tüketilmektedir. Süreç sonunda hammadde, hava emisyonlar×, s×v× ve kat× at×klar oluşabilmektedir. Santrifüj pompalar×n üretiminde kullan×lacak doğru hammadde seçimi hem ekonomiye yarar sağlamakta hem de hammaddelerin taş×nmas× s×ras×nda oluşabilecek zararlar×n (enerji tüketimi, at×k- lar gibi) azalt×lmas×na yard×mc× olmaktad×r. Ürünlerimizde kullan×lan malzemeler ve bun- lar çevresel etkileri aşağ×da listelenmiştir. 2.1.1. Pik Dökme Demir (GG22-25), Sfero Dökme Demir (GGG40) Kullan×lan parçalar: Verici gövde, al×c× gövde, difüzörlü kademe, son kademe difüzörü, çark, çark son kademe, rulman yatağ×, d׺ rulman kapağ×, al×c× rulman kapağ×, glen. Çevresel ve Ekonomik Etkiler: Santrifüj pompa- larda kullan×lan döküm demirler hurda demir kullan×larak üretilir, böylece doğal kaynaklar×n korunmas×na yard×mc× olur. Plastik malzeme- lerin aksine, pik döküm ömrünü tamamlad×- ğ×nda, çevreye zarar vermeyen süreçlerden geçerek eksiksiz ve sistematik bir biçimde geri dönüştürülebilir. Pik döküm parçalar demonte edildiğinde veya tümden değiştirildiğinde, bu bileşenler başka yerlerde tekrar kullan×labilir, böylece at×k oluşumu azalt×l×r. 2.1.2. Bronz Döküm (RG-5) Kullan×lan Parçalar: Salmastra sulama halkas× Çevresel ve Ekonomik Etkiler: Çok Yüksek oranlarda geri dönüşümü mümkündür. Mekanik özelliklerinin yan×nda kolayca geri dönüştürülebilir olmas× bu malzemeyi olduk- ça değerli k×lmaktad×r. İyi korozyon dayan×m×: Uzun kullan×m süresi sağlar ve uzun dönemde masraflar× azalt×r. Deniz organizmalar×n× önleme direnci: Deniz suyunda mevcut organizmalar×n çoğalmas×n× önler. Bu özellik alaş×mla azalmas×na rağmen birçok alaş×mlar bu özelliği uygun s×n×rlarda tutarlar. İyi dökülebilirlik: Bütün bak×r alaş×mlar× kuma dökülebilir ve çoğu savurma, sürekli döküm ve kokile dökümü de yap×labilmektedir. İyi işlenebilirlik: Kurşunlu bak×rlar, yüksek devirlerde çok kolay işlenirler. Döküm sonras× işleme kolayl×ğ×: Mükemmel yüzey kalitesi ve tolerans kontrolü kolayca sağlan×r. 2.1.3. Paslanmaz Çelik (AISI 420-304-316) Kullan×lan Parçalar: Mil, ara burç, çark ön burcu, kesik ara burç, muhafaza burcu, salmastra burcu, kamalar, saplamalar. Çevresel ve Ekonomik Etkiler Paslanmaz çelikler mükemmel korozyon dayan×mlar× ûekil 1. Örnek Pompa Yaşam Döngüsü