Tesisat Dergisi 210. Sayı (Haziran 2013)

MAKALE 82 Tesisat Dergisi Say× 210 - Haziran 2013 Pompa Eko Dizayn Geliütirmeleri için EPA ve HOE Yaklaü×m× 2. Bölüm Alarko Carrier Sanayi ve Ticaret A.û. Su Bas×nçland×rma Sistemleri Ürün Müdürü E.Cüneyt BULCA Enerji tasarrufu enerji kaynaklar×n×n korunmas×, sera gazlar×n×n azalt×lmas×, sürdürülebilir bir enerji kaynaù×na ulaümada en h×zl× ve ucuz yol olmas×, en az ve bir o kadar önemli olarak yeni iü f×rsatlar× saùlamas× bak×m×ndan oldukça önemli bir konudur. Genel olarak kabul edilmektedir ki bir ürünün yaüam döngüsü boyunca enerji kullan×m× o ürünün tasar×m aüamas×ndan güçlü bir üekilde etkilenmektedir. Eko Dizayn kelimesinin anlam× üretim gerçekleütirilmeden ve ürün pazara sunulmadan önce, daha fikir ve tasar×m aüamas×nda, yaüam boyu tüketeceùi enerjiye ve çevreye vereceùi etkiye odaklan×lmas×d×r. Eko Dizayn Direktifi üreticilerin, üretmiü olduklar× ürünlerle yasal olarak pazara sunmak zorunda olduklar× performans kriterlerini belirler. ûekil 10. Pompa verim gereklilikleri HOE (House of Efficiency ) / Verimli Bölge Yaklaü×m×: Pompalar×n genellikle seçildikleri en verimli noktada veya bu noktan×n çok yak×n×nda ça- l×üt×klar× düüünülür fakat gerçekte bu noktan×n çevresinde geniü bir bölgede çal×ü×rlar. ( Q/ QBEP) Bu durumda pompalar için k×smi yük- leme (Q < QBEP) veya aü×r× yüklemeden (Q > QBEP) bahsedebiliriz. Enerji verimliliùi ile iliükili olarak pompalar×n deùerlendirmeleri bu üç Q/QBEP noktas×ndaki verimle iliükili olarak yap×lmaktad×r. Bu yakla- ü×m genel olarak Enerji Vermli Bölge Yaklaü×m× olarak adland×r×lmaktad×r. Pompalar için minimum gerekli verim deùerleri, Avrupa da üreticilere uygulan bir anketle 2.400 pompa üzerinden toplanm×ü veriler kullan×larak istatiksel bir çal×üma sonucunda belirlenmiütir. Benzer bir çal×üma ülkemizde yap×lsa çok daha farkl× bir sonuç ortaya ç×kmayacakt×r. Gerekli olan minimum verim deùerini hesap- lamak için toplanan veriler üzerinden istatistik çal×ümalar yap×larak aüaù×daki formülasyon geliütirilmiütir. K×smi yükleme ve aü×r× yükleme durumlar× için minimum gerekli verim deùeri ise aüaù×daki formüller yard×m×yla hesaplanabilir. Rotadinamik su pompalar×n×nminimumverimlilik deùerleri ile ilgili prosedürler geçici C 402/17 bel- gesinde tan×mlanm×ü olup doùrulama prosedürleri 2013 y×l× içerisinde yay×nlanmas× planlanm×ü EN 16480 standard× ile hayata geçirilecektir. Yukar×daki formülasyonlar× kullanarak ûekil 11 ’deki pompa tipleriyle iliükili pompalar için gerekli minimum verim (MEI) indeksi hesaplanmal× ve bu deùerler ilgili direktiflerde yay×nlanan MEI deùerlerine uygun olmal×d×r. Av- rupa da üretim yapan tüm pompa üreticilerine üretmiü olduklar× pompalar×n MEI deùerlerini hesaplayarak ürün üzerinde tüketicinin bilgi- sine sunma zorunluluùu getirilmiütir. Özetle MEI deùeri ilgili direktife (EU 547/2012) uygun olmayan pompalar piyasaya arz edilememek- tedir. Sanayi ve Ticaret Bakanl×ù× taraf×ndan bu direktif Türkiye’ye uyumlaüt×r×ld×ù× zaman ki çok yak×nda yay×nlanacaù×n× düüünüyoruz , tüm üreticilerimizin benzer çal×ümay× kendi ürünleri için yapmalar×, uygun olmayan MEI deùerine sahip modellerini piyasaya arz etmemeleri gerekecektir. Dergimizin 209. say×s×nda yay×mlad×ù×m×z makalenin 1. Bölümünde; Geniületilmiü Ürün Yaklaü×m×, Yükleme Profili ve Referans Kontrol Eùrileri, Kapal× Çevrim Deùiüken Debili Sistemler, Aç×k Çevrim Deùiüken Ak×ül× Sistemler, Sabit Debili Sistemler (Aç×k veya Kapal× Çevrimler için) ile Geniületilmiü Ürünler (EP) için Enerji Verim Index (EEI) Hesap Metodolojisi baül×klar×na yer vermiütik. 2. Bölümün yay×mlanacaù× 210. say×da ise HOE (House of Efficiency ) / Verimli Bölge Yaklaü×m×, Alarko Carrier’a ait örnek uygulama ile Yerli Pompa Üreticilerimiz için Yol Haritas× konular×na yer veriyoruz. ( K PL ) min,gerekli =0.947. ( K BEP ) min,gerekli ( K OL ) min,gerekli =0.985. ( K BEP ) min,gerekli Bu çal×üma detaylar× ve gereklilikler 01 Ocak 2013 tarihinde yay×nlanarak yürürlüùe giren 547/2012 say×l× “Regülasyon (Düzenleme) ve Buna Baùl× Su Pompalar× için Ekodizayn Direktifi”nde yer almaktad×r. Tablo 2. Pompalar için C deùeri POMPA-VANA DOSYASI