Tesisat Dergisi 210. Sayı (Haziran 2013)

80 Tesisat Dergisi Say× 210 - Haziran 2013 TEKNúK TANITIM veya ses emicilerine gerek kalmaz. Delik desenli alç×pan plakalar bu tür tavan sistemlerinin teme- lini oluüturur. Bunlar, bir taraftan h×zl× ve emniyetli bir montaj imkan× saùlarken, diùer taraftan 0,5 ila 0,8 saniye aras×nda oldukça iyi yank× sürelerine ulaü×lmas×n× mümkün k×larlar. ISO 354 uyar×nca yank× süresi, ses bas×nç seviyesinin 60 dB‘lik bir ses kaynaù×n×n kapat×lmas×ndan sonra kay- bolmas× için gerekli olan zamand×r. Örnek olarak ses kay×t stüdyolar×nda optimal ses yank× süresi 0,3 saniye iken, konser salonlar×nda bu deùer 1,5 ila 3 saniye aras×nda uygun bulunur. Ofis mahallerinde tavsiye edilen deùerler ISO 1654 uyar×nca 0,5 ila 0,8 saniye aras×ndad×r. Tavan sistemlerinin delik oran× ses absorbsiyonu için önem teükil eder. Ayr×ca arka tarafa ek olarak yerleütirilen keçeler veya mineral yün yal×t×m plakalar× da ses absorbsiyonunu iyileütirir. Ham tavan ile tavan sistemi aras×ndaki boüluk da sesi etkiler: Yaklaü×k 50 mm geniüliùinde olan dar bir boüluk yüksek frekansl× bir sesi absorbe ederken, 200 mm üzerindeki belirgin tavan boüluùu düüük frekanslar× daha iyi absorbe etmektedir. Alç×pan Temel Alç×pan plaka bazl× tavan sistemlerinde prensip olarak temasl× sistemler ile entegre sistemler aras×nda ay×r×m yap×lmaktad×r. úlkinde, delikli alç×pan plakalar×n arka taraf×nda metal ×s× iletim lamelleri yerleütirilmiütir. Bunlar genellikle galvanize çelik sacdan veya aluminyumdan üretilmektedir. Boru tesisat× ile doùrudan temas halindedirler. Geniülikleri ve mesafeleri esnek olarak ayarlanabilen lameller arac×l×ù×yla serinletme gücü kontrol edilir, diùer bir deyiü- le; modülasyon aral×ù× ne kadar dar olursa serinletme gücü o kadar yüksek olur. Ancak çok dar aral×klar akustik özellikleri önemli ölçüde s×n×rlar, çünkü bu durumda alç×pan plakalar×n akustik aç×dan etkili olan delik k×s×mlar× k×smen veya tamamen kapat×lm×ü olur. Serinletme hatlar× ile ses absorbsiyonu aras×ndaki bu ters etkileüim (yüksek serinletme gücü - kötü ses absorbsiyonu veya tam tersi) sayesinde sistem genel olarak etkisini ve ca- zibesini kaybetmektedir. Entegre sistemlerde ise genellikle alç×pan plakalara bir plastik boru sistemi dahil edilmiütir. Borular çoùunlukla delik desenlerinin aras×ndan geçer ve düzenli görüntü kaybolmam×ü olur. Boru modülasyon aral×ù× delik deseni mesafesine baùl× olduùundan, serinletme gücü sadece biraz deùiüiklik gösterir. Ancak, temasl× sistem ile karü×laüt×r×ld×ù×nda akustik gücü oldukça yüksektir. Çünkü entegre sistemde alç×pan plakan×n tüm delik k×s×mlar× ses absorbsiyon yüzeyi olarak görev yapar. Bu sayede yüksek ses absorbsiyonu ile birlikte yüksek serinletme gücüne ulaü×labilmektedir (bkz. ûekil 2 ve Tablo 1). Ak×ll× Bir Sistem Akustik serin tavan ile REHAU, entegre sistemin daha geliümiü bir halini, tam olarak modern bina mimarisine uyarlanm×ü olarak sunmaktad×r. Ürün, delik desenlerinin tam olarak üst üste oturduùu, tamyüzeyli üekilde birbirine yap×üt×r×lan iki adet delikli alç×pan plakadan oluüur. Delik de- seninin aras×na freze edilmiü kanallara salyangoz modülasyonda döüenmiü beyaz renkli 10,1 x 1,1 mm’lik PE-Xa RAUTHERM S borular× iülenmiütir. Arka tarafta kaplanm×ü olan siyah akustik keçe ve h×zl× ve kolay montaj için önceden delinmiü sabitleme üablonu ile ürünü tamamlan×r. Farkl× gereksinimler ve tasar×msal talepler için REHAU üç farkl× delik deseni ve üç ayr× plaka ölçüsü sunmaktad×r. Ürün yelpazesi, alç×pan içeriùine kat×lm×ü grafit sayesinde daha yüksek ×s×tma ve serinletme güçleri saùlayan bir yüksek güçlü model ile geniületilmiütir (Bkz. ûekil 3). Kolay ve Güvenli Montaj Sistemin montaj× oldukça kolayd×r: Önce kendini kan×tlam×ü ve sürekli s×zd×rmaz geçme manüon tekniùine sahip olan RAUTHERM S boru sistemin- den oluüan daù×t×m hatt× ham tavana monte edilir. úkinci ad×mda, REHAU akustik serin tavan×nmonte edilebilmesi içinmetal alt konstrüksiyon oluüturu- lur. Tavan plakalar×n×n önceden delinmiü sabitleme ×zgaras×na vidalarlamonte edilmesinden, derzlerin ve vida baülar×n×n harç ile doldurulmas×ndan ve iülenmesinden sonra en son iü ad×m×nda tavan×n alt yüzeyi beyaz boya ile boyan×r. Akustik serin tavanlar, ×s×tma ve serinletme durumlar× aras×ndaki ×s×l genleümeleri nedeniyle, tüm tavan alan×n×n uzunluk deùiüimlerini karü×layabilecek bir duvar baùlant×s×na ihtiyaç duyar. Bunun için bir gölge derz montaj× çok uygundur ( bkz. ûekil 4). Ayr×ca böyle bir duvar baùlant×s×, görsel üekli tamamlamak aç×s×ndan stilistik araç olarak da kullan×labilir. Havamenfezleri veya revizyon aç×kl×klar× gibi tavan yap× elemanlar× ×s×l olarak aktif olmayan alanlarda kolay ve estetik bir üekilde iülenir ve delik desenine uygun olarak aktif olmayan yani içerisinde boru bulunmayan plakalarla kaplan×r, Örnek Proje Bu ana kadar çok say×da gerçekleütirilmiü projelerden bir tanesi de Viyana’daki bir ofis binas×d×r. Toplam 1.250 m 2 kullan×m alan× için ×s×l olarak etkinleütirilmiü, toplamda 850 m 2 alana sahip tek ve ekip ofisleri için akustik serin tavan elemanlar× ve bunlar×n aktif olmayan plakalar× kullan×lm×üt×r. Optimal mekan s×cak- l×ù× ve dengeli bir akustik yap× saùlayan tavan plakalar× akustik panjurlu dolap sistemleri ile desteklenmiütir. Odalar×n modern ve yüksek kalitede genel görünümünü hiçbir üekilde bozulmam×üt×r (bkz. ûekil 5). Rakamlarla Viyana Ofis Binas× Projesi Bina üretim y×l×: 1973, aüamal× geniületme 1987 y×l×na kadar Toplam alan: 1.700 m 2 Toplam serinletme yükü: 85 kW Ortalama U deùeri (×s× geçirgenlik katsay×s×): 0,26 W/m²K Uygulanm×ü REHAU akustik serin tavan delik deseni 8/18 R Gerekli akustik serin tavan özgül serinletme gücü: 63 W/m² Ses absorbsiyon seviyesi: w=0,65 (L) Sonuç Akustik serin tavanlar modern ofis mimarisinin tüm taleplerini karü×lamaktad×r. Teknik özellik- leri ve kolay kullan×m×, tasar×msal imkanlar× ve kombinasyonlar× kadar göz doldurmaktad×r. Bu sayede, s×cakl×k ve akustik aç×s×ndan keyifli bir çal×üma ortam× yarat×lm×ü olur. ûekil 3. Farkl× Plaka Delik Desenleri ûekil 4. Gölge Derzi Duvar Baùlant×s× Yoni ALTARAS Makina Mühendisi REHAU Polimeri Kimya San. A.û. Teknik Planlama Tak×m Lideri