Tesisat Dergisi 210. Sayı (Haziran 2013)

GÖRÜNÜM Tesisat Dergisi Say× 210 - Haziran 2013 17 Üniversitelerin uygulamal× teknik bilimler fakültelerin- de ‘iklimlendirme teknolojisi mühendisliùi’ bölümü aç×l- mas× tart×ü×lmal×d×r. Kan×mca bu tür ayr×m ülkemiz için erken say×l×r. Tesisat mühendisliùi ile aralar×nda yetki ve görev sorunlar×na yol açabilir. Bunun yerine ‘yap× teknolojisi mühendisliùi’ bölümü açarak multidisipline lisans üstü bir eùitim vermek daha saùl×kl×d×r. “ eùitimi gerekir. Aksi halde verilen eùitim bilgisi yetmez mühendisler yetersiz kal×r. Mimaride de tasar×m ve uygulama ayr×d×r. Her mimar dizayn yapamaz. Bu nedenle binlercemimar içinden ger- çek dizayn×rlar parmakla say×labilir. ÖzellikleMimar Sinan, Frank Loyd, Corbüsiyo, Alto gibi mimarlar dünya tarihinde nadiren görülürler. Araüt×rmac× mühendisler de eùitimci ve tasar×mc×lar×n çok üstünde hizmet verirler. Bu ekip daha çok Ar-Ge’de göze çarpar. Eùitimden ziyade bilimsel uygulamaya yönelik hizmet verirler. tasar×m, üretim, uygulama, iületme, müüavirlik ve dan×ümanl×k alanlar×nda hizmet verirler. Aralar×nda çok bilgili, deneyimli, ehil insanlar bulunmakla birlikte genelde usta-ç×rak iliükisi ile yetiümiü s×radan teknik elemanlard×r. Üniver- sitelerin uygulamal× teknik bilimler fakültelerinde ‘iklimlendirme teknolojisi mühendisliùi’ bölümü aç×lmas× tart×ü×lmal×d×r. Kan×mca bu tür ayr×m ülkemiz için erken say×l×r. Tesisat mühendisliùi ile aralar×nda yetki ve görev sorunlar×na yol açabilir. Bunun yerine ‘yap× teknolojisi mühendisliùi’ bö- lümü açarak multidisipline lisans üstü bir eùitim vermek daha saùl×kl×d×r. Bu nedenle zamanla HVAC, plumbing, sanitary, fire, energy, hastane teknolojisi, temiz oda, medikal gaz, mutfak, çamaü×rhane, doùalgaz, buhar dallar×nda uzman mühendislik hizmetleri doùabilir. Bu amaçla daha saùl×kl× bir yaklaü×m üniversite, fakülte bölüm ve yüksek okullarda sertifika amaçl× programl× seminerler verilip, gerekli teknisyen, tekniker, usta ve ç×rak yetiütirilmelidir. Konu bu yönleri ile ele al×nmal×, YÖK düzeyinde deùerlendirilmelidir. Sektörün teorik bilgiler yerine temel bilgileri içeren uygulama bilgilerine ve bu alanda yeterli teknik elemanlara ihtiyac× bulunmaktad×r. Bu tür semi- nerler akademisyenler, tasar×mc×lar, uygulay×c×lar, iületme, bak×m ve yat×r×m, uzmanlar× taraf×ndan verilmelidir. Bu elemanlar sektörden seçilebilir. Uygulama sistemleri olarak bat×da uygulanan yöntemler aynen al×nabilir. fiyat×na gitmektedir. Bu sorun tesisat mühen- dislerinin huzur ve refah×ndan öte kalitelerini etkilemekte, ihtisaslaüma ve uzmanl×k ortadan kalkmaktad×r. Konuyu bu yönleri ile ele al×rsak mühendislikte ihtisaslaüman×n önlenmesi çok büyük bir sorundur. Bu durummühendisleri usta ve teknisyen haline sokmakta. Ancak deneyimli konularda iü yapabilmekteler. Dolay×s×yla dene- yimsiz konularda ise iüi yanl×ü yaparlar. Bunu önlemek meslek içi eùitim ve sertifikalanma ile mümkündür. Mühendislikte en büyük sorun insan×n yapt×ù× iüin sorumluluùunu almas×d×r. Özellikle kontrol mühendisleri ve müüavirler bu noktaya dikkat etmelidir. Çoùu kez rasgele yap×lan kontroller birkaç y×l sonra ayn× kiüi önüne geldiùinde es- kisinden bambaüka bir tarzda incelemeye tabi tutularak proje eksikleri ortaya konulmaktad×r. Bu yönleri ile projenin doùru olup olmad×ù× uz- manl×k bak×ü× ile incelenerek bulunabilir. Ülke- mizde proje tasarlayandan çok projeyi inceleyen mühendisin olduùu görülür. Diùer bir deyimle mühendislikte dizayn×ndan çok kontrol etmek insana cazip gelmektedir. Öyle ki kollektör alt×na süzgeç koymam×ü diyerek, proje geri çevrilebil- mektedir. Bu anlamda formaliteler kontrollüùün kolayl×ù× ve cazibesi ortaya ç×kmaktad×r. Kolay hizmet iüin basitliùi ile baülam×üt×r. Öncelikle zanaatkarlar aras×nda baülayan bu çaba zamanla uzmanl×ùa dönüümüü zanaatkarlar aras×nda localar kurulmuütur. Localar kanal×yla becerisini kan×tlayan iü yapanlar k×sa bir süre içinde uzmanl×k payesi kazanarak hizmeti en iyi tarzda yapmaya baülam×ülard×r. Öyle bir durum ortaya ç×km×üt×r ki geliüen teknoloji ile hizmet sanata dönüümüü gerçek uzmanl×klar ortaya ç×km×üt×r. Bu anlamda uzmanl×k belgelenir, sertifikalaüt×r×l×r. Uzman olanlar her yapt×ù× iüin profesyoneli say×l×rlar. Ülke ekonomisi ile birlikte uzmanl×ù×n k×ymeti artar. Hizmet sektörünün geleceùi geniüler ve hedefleri belirlenir. Her hizmet bilgi ve deneyimle yap×l×r. Hizmetlerin de kolay ve zor olanlar× mevcuttur. Zor iülerde uzmanl×k gerekir. Uzmanl×k ise bilgi, deneyim ile kazan×l×r. Sektörde Ara Eleman ve Mesleki Eùitim Mühendislik hizmetlerinde ara eleman; ihtisas veya ihtisas d×ü× genel hizmetlerde çal×üan teknisyen, tekniker, ustabaü×, usta gibi teknik elemanlar×n tan×m×d×r. Bunlar×n belirli bir temel eùitimden geçirilmesi ve yetkililerce sertifikalan×p hizmetlerinde teknik sorumluluk almas× gerekir. 1954 y×l×na kadar tesisat sektörü teknik hizmet- lerini yap× ile uùraüan mimar, inüaat mühendisi, teknisyen, tekniker, kalfa, usta ve iüçilerle yaparken MMO kurulmas× ile hizmet makina mü- hendisliùi aù×rl×kl× olmuü, hizmetlerde sorumluluk için diploma aranm×üt×r. Bugüne kadar geçen 58 y×l içinde tesisat sektörü mühendislerini makina mühendisi diplomal× tesisat mühendisi olarak tan×mlanm×üt×r. Dolay×s×yla üniversitelerde ve yüksek okullarda ayr× bir tesisat mühendisliùi diplomas× verilmemektedir, verilmemesi de doùrudur. Dolay×s×yla tesisat mühendisliùi makina mühendisliùinin bir ihtisas dal×d×r. Yap× teknolojisinde ‘mekanik tesisat mühendisliùi’ diye adland×r×lmaktad×r. Yap× teknolojisinde mekanik tesisat ×s×tma, havaland×rma, klima, s×hhi tesisat kapsam×nda olup, yang×n, otomasyon, yüzme havuzu, bahçe sulama, mutfak, çamaü×rhane, hastane teknolojileri özel tesisat baül×ù×nda yap×l×r. Bu hizmetler uzman mühendislerin sorumluluùu alt×nda yap×lmal×d×r. Bütün tesisat iülerinin sorumluluùu uzman mühendislere aittir. Uzman mühendis hizmetlerinin çoùunluùu baüta makina tesisat mühendisi olmak üzeremühendis diplomas× profesyonel mühendisleri taraf×ndan yap×lmaktad×r. Ara eleman hizmetleri ise uzman profesyoneller d×ü×nda tesisat ekip iülerinde yap×lan üretimde gerek duyulan mühendisler, teknisyen ve teknikerler, usta, kalfa, ressam gibi elemanlard×r. Ülkemizde bunlar×n eùitimi tam anlam×nda olmay×p, görev ve yetkileri de belirlenmemiütir. Eùitim, yat×r×m, proje yönetim, Hizmette Sektörün Geleceùi Mühendislik hizmetlerinde sektörün geleceùi maalesef iyi görünmemektedir. Akademisyen, tasar×mc×, taahhüt edici olanlar×n mümessil, imalatç×, sat×ü mümessili olanlara göre durumu hiç iç aç×c× deùildir. Özellikle müteahhitler ve ta- sar×mc×lar iüverenlerden paralar×n× alamamak- tad×rlar. Buna son s×ralarda devlet kurumlar× da kat×lm×üt×r. TOKú gibi büyük yat×r×mc×lar iüleri Asbuild olarak ihale etmekte dolay×s×yla müte- ahhitler rasgele projelerle taahhüdü yapt×rmak- ta, ayr×ca proje hizmet bedeli sürekli deùiümekte ve çoùu kez de ödenmemektedir. Hizmet gerek devlet, gerekse odalar×n asgari ücret bedellerine hiçbir iü al×nmamakta, çoùunlukla ihaleler ¼