Tesisat Dergisi 208. Sayı (Nisan 2013)

92 Tesisat Dergisi Say× 208 - Nisan 2013  TEKNúK BúLGú Freecooling Soùutma Gruplar× ve Enerji Tasarrufuna Etkisi - Örnek Bir Uygulama 1. Giriü: Freecooling úhtiyac× Nas×l Doùar? Günümüzde artan enerji maliyetleri, mevcut enerji kaynaklar×m×z× gelecek nesillere yetecek şekilde kullanmak fikri ve yaşanan küresel ×s×n- man×n etkisini azaltmak gayretlerini destekleyen soğutma sistemleri üreticilerini bu cihazlar×n en verimli şekilde üretilmesine yönlendirmiştir. Özellikle dünyadaki enerji tüketiminin büyük bir k×sm×n× oluşturan büyük ekonomiler (ABD, Çin, Hindistan) h×zla tükenen enerji kaynaklar×n× daha verimli kullanmaya itmiştir. Enerji tüke- timi hiç kuşkusuz soğutma endüstrisinde de h×zla artan bir eğilim sergilemekte ve konfor soğutma sistemlerine k×yasla sistem salonlar×, veri merkezleri ve proses soğutma teknolojisi bu eğilimde öne ç×kmaktad×r. Özellikle sistem salonlar×nda ve bilişim tek- nolojilerinde (IT) harcanan enerjinin yaklaş×k %33’ünü d׺ üniteler (Soğutma gruplar×, Kuru soğutucular ve Kondenserler) oluşturur. Bu yüzden daha az enerji harcayan sistem salonlar× tasarlayabilmek için d׺ ünitenin harcad×ğ× enerjiyi mümkün mertebe azaltmak temel amaçlardan ilki olmal×d×r. Yukar×daki resimden de görüldüğü üzere IT sis- temlerinde toplam harcanan enerjinin yaklaş×k 3’te 1’i soğutma yükünden kaynaklanmaktad×r, ayr×ca IT ekipmanlar×n×n (Sunucu ve Network kabinleri, Rack vs) harcad×ğ× enerji miktar×n×n %30 olduğunu düşünerek en fazla enerjinin d׺ ünitelerin harcad×ğ×n× biliyoruz. IT sistemlerinin soğutulmas×n× diğer soğutma sistemlerinden farkl× k×lan diğer bir nokta ise soğutma ve/ veya hava şartland×rma işleminin süreklilik arz etmesidir. 2. Konfor Soùutma ve Teknik Soùutma farkl×l×klar× İklimlendirme sistem tasar×mlar× yap×l×rken genellikle standartlara dayal× hesaplamalar×n bir sonucu olarak aşağ×daki yaklaş×mlar esas al×n×r; 3. Freecooling Soùutma Gruplar× Çal×ü- ma Prensibi Freecooling soğutma gruplar× genellikle; sistem salonlar×, sunucu-network kabinleri ve kal×p soğutma gibi endüstriyel ve teknik soğutma sistemlerinde mekanik soğutma sürecini azal- t×p, serbest soğutma yaparak enerji tasarrufu yapan d׺ ortam soğutma cihazlard×r. Standart soğutma gruplar×nda bulunmayan ve ayn× gövdeye yerleştirilen freecooling bataryas× sayesinde d׺ hava s×cakl×ğ× set edilen su dönüş ûekil 1: IT sistemlerinde harcanan enerjide soğutman×n yeri Tablo 1: Farkl× Amaçla Kullan×lan Yap×lar×n Soùutma Suyu úhtiyac× Genel amaçl× ofis alanlar× soğutma yükü; 80-120W/ 1. m², soğutma suyu işleme s×cakl×ğ× ortalama (6-8°C) Bilgi Teknolojileri (IT) ve Yüksek yoğunluklu soğut- 2. maya ihtiyaç duyan alanlar×; soğutma suyu işleme s×cakl×klar× özellikle duyulur soğutmay× azaltmak için daha yüksek s×cakl×klarda tasarlan×rlar; ortalama soğuk su işleme s×cakl×ğ× (10-12°C) Yüksek işleme s×cakl×kl× sistemler; soğuk tavan 3. (Chilled Beam) ve süreç soğutma (Process Cooling) ortalama (13-15°C) su giriş s×cakl×ğ× ile tasarlan×r. Resim 1. Freecooling Soğutma Gruplar× Resim 2. Freecooling Soğutma Gruplar× / Ak×ll× Freecooling Modu A. Mekanik Soğutma + Serbest Soğutma B. Serbest Soğutma