Tesisat Dergisi 208. Sayı (Nisan 2013)

GÜNCEL  52 Tesisat Dergisi Say× 208 - Nisan 2013 6306 say×l× Afet Riski Alt×ndaki Alanlar×n Dönüütürülmesi Hakk×nda Kanun • Dünyan×n en aktif deprem bölgelerinden birisinde yer alan ülkemizde depreme yol açan, yaklaş×k 15.000 km’si ana aks olmak üzere, toplam 24.500 km. uzunluğunda canl× fay hatt× bulunmaktad×r. • Özellikle Kuzey Anadolu Fay Hatt×, doğu s×n×- r×m×zdan Çanakkale iline kadar uzanmakta ve bu fay hatt× üzerinde hem nüfus bak×m×ndan kalabal×k ve hem de ekonomimizin can da- mar× olan İstanbul, Bursa, Kocaeli, Sakarya, Erzincan, Bal×kesir ve k×smen Samsun gibi iller yer almaktad×r. • Nüfusumuzun % 98’i deprem aç×s×ndan tehlikeli bölgede yaşamaktad×r. • Yine, ülke varl×klar×m×z×n % 90’× ciddi deprem riski alt×dad×r. • Son 100 y×l içinde meydana gelen deprem- lerde ortalama her y×l milli gelirimizin % 1’i kaybedilmiştir. Ülkemizde son 60 y×lda meydana gelen doğal afetlerin yol açt×ğ× yap×sal hasarlar×n oranlar× şöyledir ( Grafik 1 ): • % 61 depremler • % 15 heyelanlar • % 14 su bask×nlar× • % 5 kaya düşmeleri • % 4 yang×nlar • % 1 ç×ğ, f×rt×na ve diğer afetler. 1. Ülkemizdeki Yap× Stoku Ülkemizdeki yap× stoku incelendiğinde; • Mevcut yap×lar×n büyük k×sm×n×n mühendislik hizmeti almadan inşa edildiği, Suna KOTAN Genel Müdür Yard×mc×s× Altyap× ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü İMSAD - Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin Levent, İstanbul’daki TOBB Plaza, Konferans Salonu’nda 4 Nisan 2013 tarihinde gerçekleştirdiği Nisan ay× Ekonomi Toplant×s×n×n konu başl×ğ× “2013 Y×l×nda İnşaat Sanayisi & Kentsel Dönüşüm”dü. Toplant×n×n ilk bölümünde katk×larla İMSAD taraf×ndan Türkiye inşaat piyasas× hakk×nda yeni sektörel rakamlarla Dr. Can Gürlesel taraf×ndan haz×rlanm׺ olan araşt×rma raporunun sunumu yap×ld×. İkinci bölümde ise “Ülkemizdeki Afet Gerçeği ve 6306 say×l× Afet Riski Alt×ndaki Alanlar×n Dönüştürülmesi Hakk×nda Kanun” ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanl×ğ×, Altyap× Ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdür Yard×mc×s× V. Suna Kotan bir sunum yapt×. Bu konuyla ilgili olarak Tektaş Mühendislik YK Başkan× Hakan Çatalkaya taraf×ndan da yasayla ilgili olarak yap×lmaya başlanm׺ olan uygulamalar hakk×nda çeşitli örnekleri de içeren bilgiler verildi. Suna Kotan’×n sunumunu konunun güncelliği ve önemi dolay×s×yla aşağ×da okurlar×m×zla paylaş×yoruz. • Yap×lar×n büyük çoğunluğunun yal×t×ms×z ve enerji verimliliği aç×s×ndan yetersiz olduğu, • Kentlerimizin altyap×s× eski ve yetersiz, • Büyük kentlerdeki yap×laşman×n büyük bir k×sm×n×n mevcut imar planlar×na ayk×r× ve kaçak olduğu görülmektedir. • Ülkemizde yaklaş×k 19 milyon yap× bulun- maktad×r. • Bunlardan yaklaş×k 5 milyonu 1999 depre- minden sonra yap×ld×ğ× için göreceli olarak daha iyi durumdad×r denilebilir. • Bu durumda, gözden geçirilmesi gereken 14 milyon yap× bulunmaktad×r. • Bu 14 milyon yap×n×n yaklaş×k yar×s×n×n riskli olduğu değerlendirilmektedir. 2. 6306 say×l× Afet Riski Alt×ndaki Alanla- r×n Dönüütürülmesi Hakk×nda Kanun 31.5.2012 tarihinde yürürlüğe konulmuş olan kanunun temel amac×; afet riski alt×ndaki alan- lar×n dönüşümünü ve riskli yap×lar×n y×k×m×n× sağlayarak, ülke genelinde, sağl×kl×, güvenli ve yaşan×labilir çevreler oluşturmakt×r. Heyelanlar 15% Su bask Õ n Õ 14% Kaya Dü ú mesi 5% Yang Õ n 4% Depremler 61% Ç Õ÷ , F Õ rt Õ na vb. 1% Depremler Heyelanlar Su bask Õ nlar Õ Kaya Dü ú meleri Yang Õ nlar Ç Õ÷ ,F Õ rt Õ na & Di ÷ erleri Heyelanlar 15 Õ , Õ rt Õ v . Depremler yelanlar l Õ Õ÷ ,F Õ rt Õ na & Di ÷ erleri Grafik 1. Ülkemizde son 60 y×lda meydana gelen doğal afetlerin yol açt×ğ× yap×sal hasarlar×n oranlar× Kanun kapsam×nda uygulama yap×labilmesi için, ya “riskli yap×”, ya “riskli alan” yada “rezerv yap× alan×” tespiti yap×lmas× gerekmektedir. 6306 say×l× Afet Riski Alt×ndaki Alanlar×n Dö- nüştürülmesi Hakk×nda Kanunda; 1. Riskli yap×: Riskli alan içinde veya d׺×nda olup ekonomik ömrünü tamamlam׺ olan veya y×k×lma veya ağ×r hasar görme riski taş×d×ğ× ilmî ve teknik verilere dayan×larak tespit edilen yap× olarak tarif edilmiştir. 2. Riskli alan: Zemin yap×s× veya üzerindeki yap×laşma sebebiyle can ve mal kayb×na yol açma riski taş×yan, Afet ve Acil DurumYönetimi Başkanl×ğ×’n×n görüşü de al×narak belirlenen ve Bakanl×ğ×n teklifi üzerine Bakanlar Kurulu’nca kararlaşt×r×lan alan×, ifade etmektedir. 3. Rezerv yap× alan×: Kanun uyar×nca gerçek- leştirilecek uygulamalarda yeni yerleşimalan× olarak kullan×lmak üzere, Maliye Bakanl×ğ×’n×n uygun görüşü al×narak Bakanl×kça belirlenen alanlar× ifade etmektedir. 3. Riskli Yap× Tespiti • Riskli yap×lar×n tespiti, yap× malikleri taraf×ndan, Bakanl×kça lisansland×r×lan kurum ve kuruluşlara yapt×r×lacak. • Maliklerce riskli yap× tespiti yapt×- r×lmad×ğ× takdirde, tespitler Bakanl×kça veya belediyelerce veyahutta il özel idarelerince yap×lacakt×r. • Riskli olarak tespit edilen yap×lar, tapu kütüğüne işlenmek üzere, ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.