Tesisat Dergisi 208. Sayı (Nisan 2013)

GÜNCEL + 34 Tesisat Dergisi Sayı 208 - Nisan 2013 19. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı-ICCI 2013’e katılan Uluslarara- sı Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Fatih Birol dünyadaki ve Türkiye’deki enerji politikaları hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. “Amerika petrolde Suudi Arabistan’ı geçecek” ICCI 2013 – 19. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı’nın son gününde bir sunum yapan Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekono- misti Fatih Birol Türkiye ve dünyada enerjiyle ilgili yaşanan son gelişmeleri paylaştı. Çarpıcı açıklamalar yapan Fatih Birol, Amerika Birle- şik Devletleri’nin kısa zamanda petrol üretimi alanında Suudi Arabistan’ı geçerek dünyanın en çok petrol çıkaran ülkesi haline geleceğini belirtti. ABD’nin kaya gazı üretiminde de iler- leme kaydettiğini vurgulayan Birol, ‘Şu anda Amerika’da doğalgaz fiyatı, Fransa’daki doğal- gaz fiyatının 5’te biri daha ucuz” diye konuştu. Birol konuşmasında dünya enerji piyasalarının alt üst olma döneminden geçtiğini, Avrupa’daki enerji denkleminin değiştiğini, ve Türkiye’nin çevresindeki ülkelerle enerji bazlı ilişkilerinde gelecek 5 yılın çok kritik olduğunu aktardı. Fatih Birol’un konuşmasından önemli sa- tış başları şöyle: “Dünyanın enerji denklemi değişiyor ” “Enerjide ezberler bozuluyor. Gelişmeleri takip edemeyen şirketler zararlı, analiz ve strateji değiştirenler de kazançlı çıkacak. Dünya enerji denkleminin değişmesinin 3 ana sebebi var. Birincisi, Amerika, Kanada ve Avustralya gibi ülkelerin petrol ve doğal gaz üretiminde çok ciddi artış göstermesi. İkincisi, Fukuşima’dan sonra Avrupa’daki nükleer enerji politikalarının değişmesi. “İklim değişikliği gündemden düşüyor” Bu ülkelerde nükleerin toplam enerji içindeki payı azalacak, diğer enerji kaynaklarının payı artacak. Üçüncü neden ise, enerji verimliliğiyle ilgili ciddi uygulamaların hayata geçmesi. Yaşa- nan bu değişiklikler ülkelerin ekonomik ve rekabet gücünü etkiledi. Ülkelerin ekonomilerinin özellikle dış ticaret dengelerini negatif etkiledi. Avrupa gündeminin ana maddelerinden iklim değişikliği, yavaş yavaş gündemin üst sıralarından alt sıra- larına kayıyor. Bu oldukça kötü bir haber. “Amerika petrolde Arabistan’ı geceçek” Gelecek 5 yıl içinde Amerika’nın Suudi Arabistan’ı geçerek dünyanın en büyük petrol üreticisi olma- sını bekliyoruz. Amerika ayrıca kaya gazı üreti- minde artış gösteriyor ve Rusya’yı geçerek dün- yanın en büyük doğalgaz üreticisi olma yolunda. “Amerikan gazı 5 kat ucuz” Avrupa’daki gaz fiyatları kaya gazından önce Amerika’daki gaz fiyatları hemen hemen bir- birine eşitti. Şu anda Avrupa’daki doğalgaz fiyatları Amerika’daki gaz fiyatlarının ortalama 5 misli daha pahalı. Japonya’daki gaz fiyatları da, Amerika’daki gaz fiyatlarından 8 kat daha pahalı. Bana hiçbir başka uluslararası bir me- tal söyleyemezsiniz ki, küresel fiyatlarında bu kadar büyük farklar olsun. “Avrupa kömüre dönüyor, Almanya birinci” Geçen yıl dünyada kömür tüketimini en faz- la arttıran Çin idi, ikinci ise Avrupa oldu. Amerika’da kaya gazı başlamadan önce, kö- mürün Amerika’daki üretimdeki payı, yüzde 50 idi. Kaya gazı sonrasında kömür pahalı hale geldi ve gaz Amerikan elektrik üretiminde rol almaya başladı. Kömürün payı 4 sene içinde yüzde 50’den yüzde 35’e düştü. Amerika’da birçok kömür altın haline geldi, Amerika bunu ihraç etmeye başladı, ihraç edince Avrupa’daki birçok yerde kömür fiyatlarında büyük bir düşüş oldu. Avrupa, Amerika’dan ciddi olarak ve ucuz fiyata kömür almaya başladı. Avrupa’da geçen yıl kömürde çok ciddi bir büyüme yaşandı. Bu ülkelerin ba- şında da, çevre konusunda duyarlı Almanya geliyor. Almanya’da şu anda 6 GW’lık yeni kömür santralleri inşa halinde. “Çin’e dikkat etmeliyiz” Tüm gelişmeler Türkiye’yi yakından ilgilendiri- yor çünkü Türkiye, dünyadaki enerji oyunun bir parçası. Kömür ve doğal gaz arasındaki rekabet artıyor. Japonya doğalgaz ve yenilenebilir enerji ciddi büyüme gösterecek. Avrupa’da doğalgaz ve yenilenebilir, Amerika’da yine yenilenebilir enerji büyüyecek. Yeşil enerjinin büyümesinin ana nedeni, o ülkelerin hükümetlerinin verdiği sübvansiyonlar. Eğer sübvansiyon politikala- rında değişme olursa, gördüğünüz yeşil renkler daha kısa hale gelecek. Hindistan Çin’in göl- gesinde kalıyor. Ama Çin olmasaydı, Hindistan Çin olurdu. Hindistan kısa zamanda dünyanın en büyük kömür ithalatçısı haline gelecek ve kömür piyasalarında fiyatların oluşmasında çok ciddi rol oynayacak. Ve hepimizin çok dikkatle izlemesi gereken bir ülke; o da Çin. Çin’deki bü- yüme inanılmaz. Çin, 20 yıl içinde ilave edeceği elektrik kapasitesi, mevcut Amerikan elektrik santrali kapasitesi artı Japonya. 20 yıl içinde Çin, bir Amerika ve bir Japonya’yı kendi mevcut sistemine dahil edecek. “Avrupa’daki fabrikalar Amerika’ya taşınıyor ” Enerji maliyetlerinin toplam maliyet içinde ciddi bir rol oynadığı endüstride Amerika ile rekabet edilemiyor. Birçok Avrupalı ağır sanayi şirketleri Amerika’ya göç ediyor. Almanya’nın bir numaralı petrokimya, dün- yanın sayılı şirketlerinden, Amerika’ya git- meye karar verdi. Avusturya’nın bir numaralı Fatih Birol Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti “Enerji Politikalarında Önümüzdeki 5 Yıl Türkiye İçin Çok Kritik”