Tesisat Dergisi 208. Sayı (Nisan 2013)

138 Tesisat Dergisi Say× 208 - Nisan 2013 TEKNúK BúLGú Endüstriyel Yang×n Söndürme Sistemlerinde Uygulama Yang×n Güvenliùindeki Hedefler • Can güvenliği (NFPA 101), • Sürdürülebilirlik – k×ymetli malzeme-yap×lar×n korunmas×, • Üretim süreçlerindeki kayb× önleme, • Çevreyi koruma, Çözüm Kriteri ve Yaklaü×m • Yönetmelik ve standartlar minimum hedef olup, daha iyi güvenlik ortam×n× yakalamak hedeflenmelidir! • Güvenlik yat×r×m×ndan ekonomi sağlamak hedefi olamaz, yap×l×rsa da sonuçta daha riskli ve pahal× sonuçlar muhtemeldir! Yang×n Söndürme Ak×ükanlar× • Sulu söndürme (dolap, sprinkler, su perdesi- drencher, su sisi), • Gazl× söndürme (CO 2 , inert gazlar FM200, İnergen, Novec1230 vb.), • Köpüklü söndürme (lansl×, aç×k/kapal× sprinkler vb.), • Kimyasallar (Toz, s×v×) ile söndürme. CO 2 Söndürme Sistemleri • İnsanlar×n bulunduğu mekanlarda «ölümcül» risk oluşturmaktad×r. • Art×k b×rakmamas× nedeniylemakine içinde veya üzerinde lokal söndürme de tercih nedenidir. Ancak: İnsan tahliyesi(gecikmeli söndürme), uyar× sistemi, etiketleme ve doğru havaland×r- ma çok önemlidir. Su Sisi (Watermist) Sistemleri • Suyun yüksek bas×nçla atomize edilerek çok daha verimli kullan×m× ile minimum su hasar× ile söndürmenin amaçlanmas×, • Aç×kl×klar×n olduğu yerlerde, • Gazl× söndürme yerine tercih edilmesi, • Lokal(bölgesel) söndürme sistemi olarak makinalar×n, egzoz kanallar×n×n, tesisat galerilerinin korunmas× . Endüstriyel Yang×n Koruma Plan×nda Dikkat Edilecek Baül×klar-Tasar×m • Risk tan×m×n×n doğru yap×lmas× (yan×c× ortam×n iyi saptanmas×; parlay×c×, patlay×c×, boğucu vb. parametreler), • Risk s×n×f×n×n doğru tan×mlanmas× (hafif, orta, yüksek vb.) • Yang×n zonlar×n×n iyi tan×mlanmas×, ayr×lma- s×, üretim alan× ile depolama tesisi, enerji merkezi veya yan×c×-parlay×c× deposu fiziki yang×n bölmelemenin iyi yap×lmas×, • Yang×n riskinin yüksek olduğu makina veya bölgelerin tespiti ve özel bölge olarak ele al×nmas×, • Tesisin , insan ve canl×lar ile makinan×n korunmas× ayr×m×n×n yap×lmas×, • İşletme ve prosesin sürdürebilirliğinin irde- lemesi, üretim süreci ve zincirinde yang×n×n olas× etkilerinin irdelenmesi. • Yeterli havaland×rma ve otomasyon: patlama tehlikesini önlemek için gaz kaçak ve co detektörleri kullan×m×, ön uyar× ile havalan- d×rma yapmak! • Ex proof tesisat ve uygun fan kullan×m×, • Yan×c× malzeme ile riskli ortam× ay×rma tutuş- turucu kaynağ× ile yan×c× ayr×m× oluşturma • Pasif yang×n önlemleri: elektrik ve mekanik şaft ve geçişlerin yang×n yal×t×m×, • Kompartman oluşturma: Yang×n× kontrol edi- lebilir alanda s×n×rlama(su perdeleri vb.), • Yap× malzemelerin doğru seçilmesi-(yang×n dayan×m× yüksek olan malzemelerin tercihi). Örneğin: taş yünü vb. kullan×m×, • Duman uzaklaşt×rma(egzoz) sisteminin kurulmas×. Yang×n Güvenliùindeki Uygulama ve Tasar×m Sorunlar× • Yap× tasar×m×ndaki uyumsuzluk/eşgüdüm eksikliği Mimari – inşai –mekanik – elektrik disip- linlerinin bütünleşik sağlanmamas× .(Yang×n dan׺man eksikliği ve kopuk tasar×mlar) • Uzman tasar×mc× ve dan׺madan olmadan yap×lan uygulamalar • Ulusal veya uluslararas× standartlar× esas al- mayan rastgele yap×lan niteliksiz tasar×mlar. úrfan ÇELúMLú* YAPI TEKNOLOJµ DOSYASI