Tesisat Dergisi 207. Sayı (Mart 2013)

TEKNİK TANITIM Tesisat Dergisi Sayı 207 - Mart 2013 113 Şahin BÜYÜKKAYA Johnson Controls İklimlendirme Sistemleri Satış Müdürü gruplarında kullanılabilecek motor tahrik alternatifleri; Elektrik motoru tahrikli santifuj kompresörlü soğut- ma grubu 1 Buhar türbünü tahrikli santifuj kompresörlü soğut- ma grubu 2 Gaz motoru tahrikli santifuj kompresörlü soğutma grubu 3 Şekil 1. Şekil 2. Soğutma grubu elektrik tüketiminin işletme- lerde büyük bir maliyet oluşturduğu bilinen bir gerçektir. York® santrifüj kompresörlü soğut- ma gruplarının düşük kule suyu sıcaklığında (12.8°) yüksek verimlilik sağlama özelliği yatı- rımcının işletme maliyetlerini azaltır. Şekil 1 ve Şekil 2 ’de kondensere giren kule suyu sıcaklığına bağlı kompresörün çalışma prensibi görünmektedir. Şekil 1 ’de görülen soğutma çevriminde; eva- porator sistemden çekilen ısıyı, kondenser sistemden atılan ısıyı gösterirken kompre- sörün yaptığı iş ‘head’ basma basıncı olarak tarif edilir. Su soğutmalı soğutma gruplarında kompresörün elektrik tüketimi kuleden soğuya- rak gelen ve kondensere giren suyun sıcaklığı ile doğru orantılı olarak değişmektedir. Şekil 2 ’de görüleceği gibi kondensere giren suyun sıcaklığının düşmesi ile kompresörün basma basıncı düser, kompresör yükünü azal- tır ve sistemin enerji tüketimi azalmış olur. Düşük kondenser sıcaklığı çalışma özelliği ile York® rakiplerini gerisinde bırakmıştır. Aşağıdaki tablo York ® soğutma gruplarınındüşük kule suyu sıcaklığında rakiplerine göre verimlilik üstünlüğü göstermektedir. 12.8°C kondenser giriş suyu sıcaklığında sorunsuz çalışarak sis- temin elektrik tüketimini azaltmaktadır. Frekans Inverter Starter Frekans invertörlü starter (VSD) opsiyonu ile sant- rifüj kompresörlü grupları ara yüklerde (NPLV) COP 1:12 verim değeri ile klasik yıldız-üçgen ve solid state starterlere (SSS) göre büyük bir verim farkı oluşturmaktadır. Frekans invertorlü starter kullanımı aynı zamanda soğutma gruplarının kalkış akımını da minimumda tutarak, trafo, je- neratör, kesme şalteri gibi sistemin elektriksel ilk yatırımında avantaj sağlamaktadır. Çok hassas harmonik değer gerektiren projelerde geliştirilmiş harmonik filtre opsiyonu mevcuttur. Endüstriyel ya da konfor amaçlı projelerde tercih edilen York ® YK su soğutmalı santrifüj kompresörlü soğutma grupları Johnson Controls’ün Teksas Amerika’da bulunan fabrikasında üretilmekte- dir. Teknolojik üretim hattına sahip bu fabrika- sında aynı zamanda uluslararası standartlara uygun test merkezi de bulunmaktadır. Fabrika testi istenen projelerde opsiyonel olarak tam yük testi, ara yük testi, run testi seçenekleri sunulmaktadır. Son dönemlerde Habom, Soyak Kristal Kule, Zorlu AVM, Zorlu Levent Ofis Binası, Gaziosmanpaşa Hastanesi, Tetrapak, Koksan Tekstil, Güven Tekstil, Socar Towers, Tezkim Fabrika, Naksan Fabrika projelerinde enerji verimliliğinde benzersiz özellikler sunan York ® YK su soğutmalı santrifüj kompresörlü soğutma grupları tercih edilmiştir.