Tesisat Dergisi 207. Sayı (Mart 2013)

110 Tesisat Dergisi Sayı 207 - Mart 2013 TEKNİK BİLGİ Buhar - Kondens İlişkisi Pnösan Kondensin biçimlenmesine ne sebep olur? Buhar daha serin bir yüzeyle karşılaştığı za- man ısısının birazını kaybeder. Bu ısı kaybı kondens olarak isimlendirilen küçük su dam- lacıklarının oluşmasına sebep olur. Buhar sis- teminin çok iyi yalıtılmış olduğu durumlarda bile, hat boyunda daima bir ısı kaybı vardır ve sonucunda kondens oluşur. Sistemdeki en alçak yerlerde su (kondens) birikir ve biriken bu su ısıyı muhafaza etmek ya da işlemdeki buharı mümkün olduğu kadar kuru tutmak için kondenstop tarafından boşaltılır. Kondens niçin çabucak ortadan kaldı- rılmalıdır? Kondensin çabucak ortadan kaldırılması kon- densin desteklenmesinin ve ısıtma yüzeylerin- de oluşan örtünün ısıtma işlemini yavaşlatıp ve ısıyı düşürmesinin önüne geçer. Isıyı işleyen sisteme terk edince buhar kondense dönüşür. Eğer biz bu kondensin birikmesine müsaade edersek, bunun sonucunda, kondens buharın olacağı alanını doldurur ve sıcak buharı, ısı alışverişinin olduğu yüzeylerden uzakta tutar. Bu şüphesiz, tamamen ısıtılana kadar prose- sin (işlemin) yavaşlamasına neden olur. Eğer bu ısıtma sargılarında olacak olursa, buhar ısıtılacak yüzeye ulaşamaz, bu da sargıların ısıtma kabiliyetlerini ciddi biçimde azaltır. Flanş buhar nedir? Daha düşük basınçlı bir alana boşaltılan sıcak kondensten oluşan buğu yada ikinci buhar- dır. Daha düşük basınç, daha fazla sıcaklık içeren kondensin aşırı kaynamasına neden olur. Flanş buhar çoğu kez oluştuğu suyun kapladığı hacmi kaplar. Örneğin 15 PSIG’den amosferik basınca akan sıcak kondens ta- rafından oluşturulmuş olan flanş buhar, neredeyse yüksek basınçlı sıcak suyun hacminin 1600 katına sahiptir. Eğer basınç arttırılırsa, hem kaynama noktası hem de kaynatma ısı içeriği (doyumu) artar. Aksine eğer kaynayan suyun basıncı azalırsa, bu su düşük basınca uygun olarak ısı doyumunu ve ısısını azaltır. Bu şu anlama gelir; bel- li miktardaki ısı salıverilmelidir ve bu aşırı sıcaklık (ısı) latent ısısı biçimin- de emilecektir ve su bir kısmının kısa süreliğine buhara dönüşmesine neden olacaktır. Flanş buhar bazı sanayi işlemlerinde değerli olabilir ve bir ekipman bu flanş buharla çalış- tırılabilir. Aynı zamanda, bu buhar bir boru ile daha düşük basınçlı bir işleme bağlanabilir ya da ısı değiştiricisi vasıtasıyla sıcak su teminini sağlar. Flanş buharın bu şekilde kullanımı için tek gereksinim, orijinal işlemden daha düşük basınçta olmalıdır. Örneğin, 100 PSIG kullanarak şekillenen kondens 50 PSIG’e boşaltılır ya da bir an gösterilir o zaman 50 PSIG kondens 25 PSIG’lik bir sisteme anlık gönderilir. Bu işlem, genellikle basıncın art arda gelmesi olarak isimlendirilir. Kondens atmosfere boşaltıldığında bu buharın flanş mı yoksa canlı buhar mı olduğunu söyle- mek oldukça kolaydır. Eğer güçlü bir jet ya da atlama boşaltma çizgisi bırakırsa, önce renk- sizse, canlı buhar mevcuttur. Sızdıran bir kon- denstopun belirtisi berrak olmayan, tamamen beyaz ise kondensle karışık flanş buhardır bu normal bir olaydır.