Tesisat Dergisi 205. Sayı (Ocak 2013)

MAKALE 98 Tesisat Dergisi Sayı 205 - Ocak 2013 Y Check Valves for Fire-Protection Ser- vice Y Butterfly Valves for Fire-Protection Service • … 157; Kauçuk ve Contalar için Standart referans dokümanında yer alan kriterlere göre kauçuk ve elastomer malzemeler ayrıca test edilir. Elastomerik Malzeme için 4,6 m/s hıza sahip akış altında 1 saat bekletilerek güvenilirlik, dakikada maksimum 6 çevrim olacak şekilde 1.000 çevrim çalıştırılır. 1 çevrim tam kapalı + tam açık + tam kapalı çalışmayı içerir. Salmastra sistemi basınç altında değiştirilebilir olmalıdır. Yandaki tablo referans alınarak Elastomer Sitli Sürgülü Vanalar A sütununda yer alan tork değerlerinde kapatıldığında tamamen sızdırmaz olmalıdır. Bu test Sızdırmazlık Testi olarak adlandırılır. Test basıncı anma basıncının 1,5 katı olmalı ve uygulama vananın her iki yönünde yapılmalıdır. Yükselen Milli Sürgülü Vanalar için Mekanik Dayanım Testi için Tablo 2, B sütununda yer alan tork değerleri volandan uygulandığında vananın iç ve dış tüm parçaları uygulanan bu tork değerine dayanabilmelidir. Test sonunda ise sızdırmazlık sağlanmalıdır. Yükselmeyen Milli Sürgülü Vanalara Tablo 2, C sütununda yer alan tork değerleri kapama yönün- de uygulandığında vananın iç ve dış tümparçaları uygulanan bu tork değerlerine dayanabilmeli ve test sonunda sızdırmazlık sağlanmalıdır. Yük- selmeyen Milli Sürgülü Vanalar için Hidrostatik Dayanım testine göre anma basıncının 4 katı değerindeki basınç ile vana açık pozisyonda 5 dakika boyunca şartlandırılır. Ardından vana kapalı pozisyonda iken 1 dakika boyunca anma basıncının 2 katı değerindeki basınçla test edilir. FM Onay Sisteminde Hidrostatik Dayanım Testi Şekil 1. UL 0262’ye göre volan şematik gösterimi. Tablo 1. Vanalara ait FM ve UL Sistemi için Referans Doküman Numaraları Vana Tipi Standart No FM Onay Sistemi UL Onay Sistemi Sürgülü Vanalar FM 1120 UL 0262 Kelebek Vanalar FM 1112 UL 1091 Test & Drenaj Vanası FM 1625 UL 0258 Sürgülü Vanalar Hem FM ve hem de UL Onay Sisteminde Sürgülü Vanalar yer altı ve yer üstü uygulamalar için Yükselmeyen Milli ve Yükselen Milli olarak iki farklı tipte değerlendirilmiştir. Her iki vana tipi de UL Onay Sisteminde 12 inç ve daha düşük anma çapları için 175 psig (1.206 kPa), 14 inç ve üstü anma çapları için ise 150 psig (1.034 kPa) basınca göre dizayn edilirler. Sürgü tam açık pozisyonunda iken suyun geçiş çapı borunun anma çapına eşit veya daha büyük olmalıdır. Yükselen milli sürgülü vanalar bir volan ile, yükselmeyen milli sürgülü vanalar ise dört köşe anahtar somunu (indikatör post ile eş çalışabilecek) ile çalıştırılırlar. Volan dış çapı belirli bir tabloya göre dizayn edilir, anahtar somunu ise üzerindeki yazı ve ok yüksekliği dahil olmak üzere belirli geometrik ölçülerde üretilmelidir. Yükselmeyen milli sürgülü vanalar opsiyon olarak indikatör post’a bağlı için gerekli olarak flanş (indikatör post flanşı) da eklenerek üretilebilir. Bağlantı tipleri; vidalı, flanşlı veya yivli bağlantılı olabilir. Performans Kriterleri Her bir ürün yangın sistemleri için gerekli olan ağır testlerden geçmek zorundadır. UL Onay Sistemine göre gerekli olan ürün testleri şu şekildedir: Kauçuk malzeme için 15,2 MPa Çekme Dayanımı ve 60 °C’de Isıl Yaşlandırma Testi, Hava Yaşlandırma, Su Emme, Sodyum Klorid Emme, Sodyum Karbonat Emme ve Darbe Testleri yapılır. Bu kriterler FM Onay Sisteminde ASTM D 471; Kauçuk Malzeme için Standart Test Yöntemi – Sıvıların Etkisi ve ASTM D 572; Kauçuk Malzeme için ‘49sı ve Oksijenin Etkisi Test Yöntemi ve UL Onay Sisteminde ise UL Şekil 2. UL 0262’ye göre anahtar somunu şematik gösterimi. Şekil 3. Yükselen milli sürgülü vana testi. Şekil 4. Yükselen milli sürgülü vana testi. Tablo 2. UL 0262’ye göre Sürgülü Vanalara Uygulanacak Tork Değerleri DN Anma Çapı, inç _ A _ Sızdırmazlık Torku, Nm _ B _ Yükselen Milli Kapama Tork Değeri, Nm _ C _ Yükselmeyen Milli Kapama Tork Değeri, Nm 2-1/2 38,08 20,40 170,00 3 70,72 34,00 217,60 4 102,00 81,60 353,60 6 149,60 170,00 442,00 8 204,00 258,40 510,00 10 251,60 353,60 870,40 12 306,00 442,00 1.033,60 14 306,00 612,00 1.224,00 16 374,00 870,40 1.414,40