Tesisat Dergisi 201. Sayı (Eylül 2012)

80 Tesisat Dergisi Sayı 201 - Eylül 2012 MAKALE 3. Ürün Standardı: TS EN 15650 TS EN 15650 standartı, yangın damperlerinden beklenen özellikleri, test metodunu ve norma uygunluk sağlayan damperlerin ne şekilde işa- retleneceğini, bununla ilgili dökümantasyonun nasıl yapılacağını belirten standarttır. Standartta yangın damperinin tanımı, yangın damperinden beklenen işlev anlatır. Yangın damperinden beklenen işlev, yangın esnasında klapesini kapatmasıdır. Yangın damperinin konstrüksiyonu, bünyesinde bulunması gereken termal kapama mekanizması, damper servomo- torunun özellikleri, maksimum kapama süresi vb konular da gene bu standartta tariflenir. Yangın damperine uygulanması gereken testler ve bu testler sonucunda yangın damperinin özelliklerinin tanımlanma prosedürü (etiketleme, dökümantasyon vb) de bu standartta anlatılır. Değerlendirme ve Sonuçlar Yukarıda içerikleri anlatılan üç standart, bir bütü- nün parçalarıdır. TS EN 1366-2 standardındaki yöntem ve koşullara göre yapılan yangın damperi testlerinde TS EN 13501-3 standardında yer alan yukarıdaki özelliklerin sağlanıp sağlanma- dığına ya da hangi ölçüde sağlandığına bakılır. Çıkan sonuçlara göre ise sırasıyla “test raporu” ve “sınıflandırma raporu” yazılır. Sınıflandırma raporu yazıldıktan sonra test raporu- nu inclemeye gerek kalmaz. Zira sınıflandırma ra- poru, test raporunda yer alan sayısal sonuçların ne anlama geldiğini metne döken bir rapordur. Diğer bazı standartlara uyumluluk belgelerinin aksine, EN’ye uygun yangın damperleri için tek sayfalık bir “uygunluk” belgesi verilmez. Yazılan raporda mutlaka damperin hangi indisleri ne kadar süre ile sağladığı belirtilir. “X”marka damper belirtilen tüm özellikleri “120” dakika boyunca sağlarken, “Y” marka damper sadece E–Bütünlük özelliğini “30” dakika boyunca sağlamış olabilir. Sonuçta her iki damper de EN’ye göre test edilmiş ve rapor almış- tır, ancak farklı sınıfta damperlerdir; “Y” damperi, “X” damperiyle aynı işlevi sağlamaz. Yukarıda bahsedilen testlerin tamamı bağımsız ve akredite laboratuvarlar tarafından yapılır ve ilgili raporlar da gene bu kuruluşlarca yazılır. Bu test ve raporların son ayağı ise üretilen her bir damperin tek tek etiketlenmesidir. Laboratuvar testleri sonucu yangın damperi “tipik” olarak hangi performans kriterlerini sağladığını ispatlamış olur. Ancak üretilen her bir damperin “tek tek” etiketlenmesi damper üreticisinin başka sorumlulukları da yerine getirmesini mecbur kılar. Damper üreticisi, banttan çıkan her bir damperin laboratuvarda test edilen damperlerle aynı özel- liklere sahip olduğunu, üretimin aynı standart ve kalitede yapıldığını ispatlamak yükümlülüğündedir. Bunun için üretim sahası ve koşulları da periyodik olarak kontrol edilmeye başlanır. Yukarıda anlatılan performans testlerine ilave olan bu kontroller CEN tarafından bu yetki verilmiş sayılı bağımsız kuruluş tarafından yapılır. Tüm kontrolleden, periyodik teslerden, tipik performans testlerinden geçen yangın damper- leri TS EN 15650 standardına göre CE etiketi ile işaretlenir. Hak kazanan her bir damperin üzerinde aşağıdaki benzer CE etiketi yapıştırılır. Etiketin üzerinde; Etiketi veren bağımsız ve akredite kuruluşun • kurum kodu Üretici f celendiği • Ürünün adı (tanımı) • Ürünün modeli • Ürünün dayanım sınıfı (indis ve dakika olarak • süresi ile) bilgileri bulunur.