Tesisat Dergisi 201. Sayı (Eylül 2012)

GÜNCEL 30 Tesisat Dergisi Sayı 201 - Eylül 2012 bu yönetmeliği değiştirme planı içersine girdik. Geri dönüp 37 maddeden oluşan, şu anda taslak olduğu için 1-1, 1+ ve 5 ekten oluşan bir çalışma yapılmış durumda. Yönetmeliğin amacı hafriyat toprağından başlayarak, inşaat yıkıntı atıklarına kadar genel çevre politikaları çerçevesinde bu atıkların çevreye zarar vermeden toplanması, biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması ve buna ilişkin teknik idari esasların belirlenmesini kapsamaktadır” diye sözlerini noktaladı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Cevat Yaman, “İstanbul’da Hafriyat ve İnşaat – Yıkıntı Atıkları” konulu sunumuyla davetlilere bilgi verdi. İstanbul’da hafriyat ve yıkıntı atıklarının taşınması, depolanması ve yönetilmesinin gerçekleştirilmesi konusunda yapılan çalışmalardan söz eden Yaman, 2010 yılı öncesi çöp depolar gibi izin verdiklerini; fakat 2010 yılında çıkan yönetmelikle birlikte sadece proje bazlı dökümlere izin verildiğini belirtti. Yönetmeliğin çıktığı süreçten sonra nihai döküme izin verilmediğini belirten Yaman, caydırıcı cezaların da verildiğini vurguladı. 2010 yılında yayınlanan orman kanununda belirtilen 16. Maddeye istinaden konuşan Varır, orman alanlarının hangi durumlar sonucunda döküm alanı olabileceğine açıklık getirdi. Ocak açılarak maden çalışmalarının yapıldığı alanların orman vasfını yitirdiğini kaydeden Dr. Varır; “Burada eğer maden bitmiş ya da ekonomik değilse; bu madeni çıkarmak, alanı maden çıkarmak için kiralayan maden ruhsatı sahibi artık orayı kullanmak istemediğini belirtiyor ve devrediyor. Biz de Maden İşleri Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğü ile yazışarak burasını yönetmelik sayesinde İBB bünyesine devralıyoruz. Biz İBB olarak bu alanları rehabilite ediyoruz ve bu çalışmayı da 2010’da çıkan orman kanununun 16. maddesinin uygulanabilirliliği çerçevesinde yapıyoruz. Bir de en son 2008 tarihindeki bir genelge olmakla birlikte, bu genelgeyle inşaat ve hafriyat yıkıntı atıklarının denetimini ve idari yaptırım gerekçesi bakanlık tarafından büyükşehir belediyesine verildi” dedi. “Harfiyat Atıklarını Düzenli Bir Şekilde Depolamaya Devam Ediyoruz” Önceki dönemde denetim ve idari yaptırım yetkileri olmadığı için bu atıkların İstanbul’a gelişigüzel atıldığını belirten Yaman, 2004 yılının mart ayında çıkan yönetmelikle birlikte denetim ve idari yaptırım konularında yetkilendirildiklerini belirterek; “Bu yönetmelik çıkana kadar inşaat ve hafriyat atıkları yönetmeliği olmadığı için bu atıklar İstanbul’da gelişi güzel bir şekilde dökülüyordu; çünkü bir denetim yetkisi yoktu. Bu yönetmelik çıktıktan sonra idari yaptırım yetkisi bize devredildi ve sonra biz bu denetimleri yaptık. Hatta denetimleri sıklaştırarak yeni sahalar oluşturduk ve hala hafriyat atıklarının düzenli bir şekilde depolamaya devam ediyoruz.” diye konuştu. Hafriyat ve inşaat yıkıntı atıklarını taşıyacak kamyonların Hafriyat Toprağı ve İnşaat/Yıkıntı Atıkları Taşıma İzin Belgesi almaları gerektiğine dikkat çeken Yaman; bu belgeyi alabilmeleri için araçların belirli niteliklere sahip olması gerektiğinin altını çizdi. Damperlerinin sarı renkte olması, Damperlerin yanlarında “Hafriyat Toprağı ve İnşaat/Yıkıntı Atıkları Taşıma Aracı” ile Plaka yazıyor olması ve Araçlarda “Araç Takip Kiti” bulunması gibi özelliklere sahip olunması gerektiğini kaydeden Yaman, Hafriyat Toprağı ve İnşaat/Yıkıntı Atıkları Taşıma İzin Belgeleri’nde geçerlilik süresi devam eden tüm araçların, belediyenin web sitesinden güncel olarak takip edilebileceğini dile getirdi. “Agregaların Tükenmesi Durumunda İnşaat Sektörü Zorlanacak” YTÜ İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Özgür Çakır, yaptığı sunumla geri kazanılmış atıkların nasıl değerlendirileceği hakkında bilgi verdi. Özellikle inşaat, yani katı atıkların ayrış- tırılması ve geri kazanımla nasıl kullanılacağı hakkında bilgiler veren Çakır, inşaat atıklarının genelinin beton olduğunu, betonun yapısında ise yüzde 80’lere varan bir seviyede “agrega” adını verdikleri malzemenin bulunduğunu belirtti. Agregaların doğal kaynak olduklarını açıklayan Çakır, yakın gelecekten agregaların tükenmesi durumunda inşaat sektörünün zorlanacağını ifade etti. Kentsel dönüşümün de başlanmasıyla yakın gelecekte agregaların depolanmasının çok mühim bir konu olduğunu belirten Çakır, gelişmiş ülkelerin doğal kaynaklarının olamamasına rağmen, geri kazanılmış malzemeyi çok iyi kul- lanabildiklerini söyledi. Katı atık depolama tesislerinin Büyükşehir Belediyesi tarafından çoğaltıldığını, hafriyat malzemelerinin daha uygun şartlarda depolan- dığını ve doğal çevreyle de uyumlu bir şekilde kullanıldığını anlatan Çakır, dünya genelinde ül- kelerin agrega tüketimleri ve elde edilen hafriyat malzemeleri hakkında istatistiksel bilgiler verdi. İtalya, Hollanda, Belçika ve Danimarka’nın şu anda AB Üyesi ülkeler arasında en yüksek geri dönüştürülmüş malzeme kullanan ülkeler olduğunu söyleyen Çakır, İstanbul’daki agrega üretimi ocakları hakkında bilgi verdi. Konuşma- sını geri kazanıma dönüştürülmüş agregaların kullanımı için, daha uygun ve kalite kontrolden geçişini sağlayacak bir sistemle daha siste- matik bir yöntemin geliştirilmesi gerektiğini anlatarak bitiren Çakır, Kentsel Dönüşümün başlanmasından ötürü yüksek miktarda atık beklediklerini, bu atıkların kesinlikle geri dönü- şüme hazırlanması ve bu hazırlıkların bir plan dahilinde yapılması gerektiğinin belirtti. Panelde son olarak konuşan DİSAN Başkanı Hayrettin Can , geri kazanılmış atıkların nasıl değerlendirileceği hakkında bilgi vererek, örnek uygulamalar eşliğinde geri kazanılan atıkların nasıl ayrıştırıldığını, nasıl geri kazanımla dönüştürüldüğünü, nasıl geri kullanıma hazır hale geldiğini anlattı. Görsel video ve fotoğraf- larla birlikte sunumuna devam eden Can, geri dönüşüme, binaların yıkımından önce başlan- dığını, yıkılmadan önce tahtaların, pencere ve kapıların, metal eşyaların, kabloların ve tehlikeli maddelerin öncelikle ayrıştırıldığını, ardından binanın sadece beton yığınını parçalayarak, ve beton parçalarından da agregaları ayrıştırarak dönüşüme hazır hale getirdiklerini anlattı. Geri dönüşüme hazırlanılan agregaların elde edilmesinin zahmetli bir iş olduğuna da değinen Can, geri kazanılmış atık sahalarının daha fazla yapılması gerektiğinin altını çizdi. Kent- sel dönüşümde en fazla bizlere geri dönüşüm sahalarının fazlalaştırılmasının önemini henüz kavrayamadığımız için, geri dönüşüme yeteri kadar yatırım yapılmadığına değinen Hayrettin Can, kendilerinin geri dönüşümü önemsedikle- rini, geri dönüşümde bu ülkenin ekonomisi için sermayalerin bulunduğunu belirtti. Programın ardından katılımcıların sorularıyla geri kazanılmış atıkların nasıl değerlendirileceği hak- kında yapılan soru-cevap kısmından sonra, Sek- törel Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Bulak programın çok dolu geçtiğini belirterek, programa destek veren Mimar ve Mühendisler Grubu’na ve katılımcılara da teşekkür etti.