Tesisat Dergisi 201. Sayı (Eylül 2012)

SÖYLEŞİ 116 Tesisat Dergisi Sayı 201 - Eylül 2012 işletmesi yapılıyor. Havalandırma ve Çökertme Havuzları belli dönemlerde bakıma alınıyor. Biri kapatılıyor, diğeri çalışıyor. Bu sayede dönüşümlü olarak pompa bakımları ve periyodik bakımları yapılıyor. Yüksek basınçlı çamur pompaları, ça- mur yoğunlaştırma havuzundan gelen çamurun sistemde sirkülasyonunu sağlıyorlar. Arıtma işle- mi sırasında ortaya çıkan çamur zaman zaman çamur depolarına alınıyor. Çamur pompalarıyla belt press’e aktarılan çamur, daha sonra sis- temden çekiliyor. Tesiste elektrik kesintisine karşı jeneratör kullanılıyor. Sisteme zaman zaman belli kimyasallar konularak gerekli dengelemeler yapılıyor. Tesisin alt katında, çamur pompaları dışında, tesiste atıksu sirkülasyonunu sağlayan atık su sirkülasyon pompaları, havalandırma havuzlarındaki blower’lara hava veren blower fan motorları yer alıyor. Ekipmanlar 20 yıllık ol- masına rağmen periyodik bakımları düzenli ya- pıldığından, gördüğünüz gibi halen ilk günkü gibi yeni görünüyorlar. Çekilen çamurlar belt press ile sıkıştırılıp, sistemden alınıyor. Sistemden alınan çamur, gübre olarak kullanılabiliyor. İleride ilave bir yatırım yaptıktan sonra, arı- tılmış suyu ayrıca depolayıp, Zekeriyaköy’de bahçe sulamasında, yol sulamasında kullanı- labilecek şekilde değerlendirme imkanı vardır. Suyu depolamak ve sulamada kullanmak için ilave yatırım yapılması gerekiyor. Bu yatırım yapıldığı takdirde, su tankında toplanan arıtıl- mış suyu tankerlere verebileceğiz. Dolayısıyla böyle bir hizmetle bölgede rahatlıkla bahçe ve çevre sulamaları için arıtılmış su kullanılabilir. Ancak şu anda başka detaylardan ötürü bek- lemedeyiz. Bu yıl İstanbul Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi çevre mühendisliği bölümü öğrencileri tesisimizi ziyaret ederek, tesiste hem teorik, hem de pratik ders aldılar. Bizde şirket olarak öğrencilerin okullarından tesise ulaşım- larını ve kumanyalarını sağlıyoruz. Bahçeşehir Üniversitesi ile de yeni bir işbirliği programına başlıyoruz. Dolayısıyla bu tesis onlar için de bir laboratuar olacak. Bunun için tesiste küçük bir derslik yaptık.Tesisin otomasyon bölümün- de, proses şeması yer alıyor. Tesisi ayrıca 24 saat kameralar aracılığıyla her yerden online izleyebiliyoruz. Tesise giren günlük atıksu mik- tarları eskiden manuel olarak kayıt ediliyordu, yapmış olduğumuz ilave bir yatırım ile artık atıksu debileri anlık olarak online kayıt yapılıyor. Böylece önceden günlük bazda kayıt yaparken, şimdi saniyede geçen su miktarının debisi öl- çülüyor. Bu konuda ayrıca bir proje çalışması yapacağız. Bu projede saatlere ve mevsimlere göre tesise gelen atıksu miktarları tespit edi- lecek, böylece Zekeriyaköy’ün atıksu profilini çıkaracağız. Bu değerler bize tesisin kullanım yoğunluğunu, Zekeriyaköy’deki kullanıcıların kanalizasyon atıksu üretim profilini verecek. Bu profil Zekeriyaköy’de oturan kişilere ve bunların yaşam şekline çok bağlıdır. Mesela yaz ayla- rında tatil döneminde düşüş bekliyoruz. Sabah ve akşam saatlerinde artış, diğer saatlerde ise daha az debi bekliyoruz. Hangi saatler nasıl bir kullanım olduğunu bu çalışma ile tespit edece- ğiz. Buna bağlı olarak sonrasında daha farklı şeyler geliştirilebiliriz. Burada yapılan araştırma ve çalışmaları başka siteler de örnek alabilirler. Ayrıca enerji verimliliği alanında da ileride bazı çalışmalar yapılabilir. Şuanda tesisin kapasitesi ne kadarlık bir villanın atıksuyunu arıtmaya uygundur? Bu tesis, 1994 yılından 2010 yılına kadar Garan- ti Koza şirketi tarafından işletildi. 2010 Mayısın- dan bu yana da Koza Yönetim olarak işletiyoruz. Koza Yönetim, Garanti Koza’nın bina ve tesis yönetimi konusunda uzman şirketi olduğu için 2010 yılından itibaren tesisin işletilmesi Koza Yönetim tarafından yapılmaktadır. Özellikle son iki yılda tesiste geçmişe göre epey iyileştirme ve geliştirme yaptık. İlavelerden sonra tesisin ka- pasite etütlerini yaptırdık. Tesisin şuan ki kapa- sitesi 4000 m³/gün. Bugünkü fiili kullanımı ise ortalama 800 m³/gün’dür. Yani tesis halen yüz- de 20’si ile hizmet veriyor. Yaptığımız online debi ölçümleri ile pik zamanlardaki kullanımı bunun biraz daha üzerinde olabilir. Dolayısıyla tesisin pik zamanlarda kapasitenin ne kadarı ile ihtiya- cı karşıladığını görmemiz gerekiyor. O zamanlar bir Koç Grubu şirketi olan, Garanti Koza İnşaat tarafından tesisin yapıldığı dönemde oldukça emniyetli hesaplar yapılmış ve tesisin gele- cekteki ilave büyümeleri de öngörülerek büyük kapasiteli inşa edilmiştir. Nitekim, ilk proje 1000 dönüm üzerinde 850 villa ve işyerinden oluşan Garanti Koza Evleri projesi iken 3-4 yıl sonra Garanti Koza tarafından, 200 dönüm üzerinde 62 villadan oluşan Zekeriyaköy Konakları projesi yapılmış, bu villalar da bu tesise bağlanmıştır. Bunun dışında daha sonra yapılan küçüklü büyüklü bazı siteler de bu tesise bağlanmıştır. Tesis şu anda Zekeriyaköy’deki yeni projelerin de ihtiyacını rahatlıkla karşılayabilecek durum- dadır. Zaten IWES 2011’de sunmuş olduğumuz makalenin özü de tesiste elde ettiğimiz tecrübe ve deneyime dayalıdır. Biz, başlangıçta belki nüfusu çok yoğun olmayan ama gelecekte po- püler bir yerleşim bölgesi olacak, nüfusu yo- ğunlaşacak yerlerde her site için ayrı ayrı paket arıtma sistemleri kurmak yerine bu bölgeler için bölgesel bir merkezi arıtma sistemi kurmanın çok daha verimli ve etkili olacağını gördük. Çün- kü sitelerdeki paket arıtma tesisleri o konuda uzman olmayan kişiler, mesela güvenlik veya temizlik görevlileri tarafından işletilmekte, bun- lar için danışmanlık hizmeti alınmamakta, tesis değerleri düzenli kontrol edilmemekte, maalesef denetlenememektedir. Paket arıtma tesislerinin birçoğu 3-5 yıl içinde çürüyerek hurdaya dönüş- mekte ve çevre açısından iyi neticeler alınama- maktadır. Bu nedenle Zekeriyaköy Özel Evsel Atıksu Arıtma Tesisi gibi betonarme merkezi arıtma tesislerinin teşvik edilmesi gerekiyor. “İleride ilave bir yatırım yaptıktan sonra, arıtılmış suyu ayrıca depolayıp, Zekeriyaköy’de bahçe sulamasında, yol sulamasında kullanılabilecek şekilde değerlendirme imkanı vardır. Suyu depo- lamak ve sulamada kullanmak için ilave yatırım yapılması gere- kiyor. Bu yatırım yapıldığı takdirde, su tankında toplanan arıtılmış suyu tankerlere verebileceğiz.”