Tesisat Dergisi 200. Sayı (Ağustos 2012)

112 Tesisat Dergisi Sayı 200 - Ağustos 2012 MAKALE “Adreslenebilir” Kombine Tip Dinamik Balans Vanaları ile Uzaktan Devreye Alma ve Tek İstasyon Balanslama (TİB) Yöntemi Giriş “Uzaktan devreye alma” yöntemi; fan coil ve chiller beam sistemlerinin proje tasarımı, mon- taj, devreye alma ve çalışma adımlarıyla ilgili yeni bir sistemi tanımlamaktadır. Günümüzde pek çok havalandırma tesisatı, sistem ilk dev- reye alınırken balanslanmakta, ancak zaman içerisinde, bina içindeki yük dağılımının değiş- mesi ve bazı vanaların ayarlarının atlanması sonucunda performans ve verimliliğini kay- betmektedir. Bu amaçla ülkemizde, TAB (Test, Ayar, Balans) işlemlerini yerine getirmek, ileriki yıllarda bina verimliliğini kontrol etmek için çe- şitli firmalar faaliyet göstermeye başlamaktadır. TAB işlemleri sonucunda bina verimliliği ciddi oranda iyileşmekte ve uzun dönemde TAB ma- liyetlerinin çok üzerinde kazançlar sağlanmak- tadır. Ancak bu firmaların TAB işlemlerini yerine getirmesi, oldukça emek isteyen uzun süreli ve ilk maliyeti yüksek olan bir süreçtir. “Uzaktan devreye alma” yöntemi; fan coil ve chiller beam sistemlerinin proje tasarımı, montaj, devreye alma ve çalışma adımlarıyla ilgili yeni bir sistemi tanımlamaktadır. Günümüzde pek çok havalandırma tesisatı, sistem ilk devreye alınırken balanslanmakta, ancak zaman içerisinde, bina içindeki yük dağılımının değişmesi ve bazı vanaların ayarlarının atlanması sonucunda performans ve verimliliğini kaybetmektedir. Bu amaçla ülkemizde, TAB (Test, Ayar, Balans) işlemlerini yerine getirmek, ileriki yıllarda bina verimliliğini kontrol etmek için çeşitli firmalar faaliyet göstermeye başlamaktadır. TAB işlemleri sonucunda bina verimliliği ciddi oranda iyileşmekte ve uzun dönemde TAB maliyetlerinin çok üzerinde kazançlar sağlanmaktadır. Ancak bu firmaların TAB işlemlerini yerine getirmesi, oldukça emek isteyen uzun süreli ve ilk maliyeti yüksek olan bir süreçtir. “Uzaktan devreye alma” yöntemini olanaklı hale getiren “Adreslenebilir” Kombine Tip Balans Vanaları, TAB işlemlerinin bir bilgisayar ekranından yapılabilmesine, farklı istasyonlara giden debilerin kontrol edilmesine ve vana ayarlarının değiştirilebilmesine olanak tanır. Böylelikle TAB süreci kısalır ve maliyetler ciddi oranda düşürülür. Bina yöneticilerinin enerji verimliliğini yükseltmeleri, karbon emisyonlarını düşürmeleri gibi konularda ciddi baskı gördükleri günümüzde, uzaktan devreye alma metodolojisi, havalandırma tesisatının tepkisel, adapte edilebilir ve sistemin ömrü boyunca verimliliği koruyabilmesine olanak tanımaktadır. Bu yöntem, ayrıca yöneticilerin, mevcut tesisatlarda ciddi maliyet artışlarına yol açmadan ısı pompaları gibi düşük karbon teknolojileri kullanabilmesinde kolaylıklar sağlamaktadır. Doğuş Vana Ltd. Şti. Fabrika Müdür Yardımcısı Arcan HACIRAİFOĞLU ayarlarının değiştirilebilmesine olanak tanır. Böylelikle TAB süreci kısalır ve maliyetler ciddi oranda düşürülür. Uzaktan Devreye Alma Nedir? Geleneksel olarak, bir fan coil veya chiller beam sisteminin konfigürasyonunu değiştir- mek, tüm sistemi tekrar balanslamak demek- tir ki, bu çok maliyetli ve uzun bir süreçtir. Aynı zamanda bu işlem için şantiyeden ayrılmış olan kalifiye mühendisler binaya yeniden gel- mek ve asma tavanı açarak gerekli vana ayar- larını yapmak durumundadır. Modern çalışma ortamları artan bir şekilde esnek ve değişken olduğundan, bu durum bina yöneticileri için ciddi bir sorun teşkil et- mektedir. Maksimum verim, ancak ve ancak çalışma ortamlarında her değişiklik olduktan sonra (ofis alanlarının değiştirilmesi, konutsal amaçlı kullanılan dairelerin ofislere çevrilmesi, mevsime bağlı olarak daire yüklerinin değişim gösterdiği oteller, ısı kaynağı olan server/ma- kine vb. cihazların yerlerinin değiştirilmesi vb.) sistemin yeniden ayarlanması ile oluşabilmek- tedir. Fakat bu ayarlamanın getirdiği maliyet ve kargaşa pek çok kez bina yöneticilerini ayarları değiştirmeme eğilimine itmektedir. Sonuç, pek çok sistemin proje performansını yakalayama- masıdır. Bu durumun tersi bir şekilde, değişken hızlı sistemler (VRF), herhangi bir kargaşa yarat- madan ve minimum maliyetlerle merkezi bir bilgisayardan ayarlanabilmekte ve devreye alınabilmektedir. Fakat projeciler ve bina yö- neticileri genellikle soğutma suyunun dağılımı “Uzaktan devreye alma” yöntemini olanaklı hale getiren Adreslenebilir Kombine Tip Ba- lans Vanaları, TAB işlemlerinin bir bilgisayar ekranından yapılabilmesine, farklı istasyonla- ra giden debilerin kontrol edilmesine ve vana Resim 1.