Tesisat Dergisi 199. Sayı (Temmuz 2012)

MAKALE 58 Tesisat Dergisi Sayı 199 - Temmuz 2012 + yoğuşma etkisini azaltabilmek için düşük nemli yakıtlar kullanmak, duman gazı yollarına hava sızıntılarını önlemek ve kurum üfleme prosesi- ni olabildiğince minimize etmek gerekir. Yakıta çeşitli eklentiler eklemek de ayrı bir çözüm sunabilmektedir. Bu eklentiler, özel- likle büyük ölçekli FO yakan sistemlerde kul- lanılmaktadırlar. Bu gibi kimyasal eklentiler yakma sistemine, çevresel faktörlere ve kazan malzeme özelliklerine bağlıdır. Bu eklentilerle birlikte korozif gazların yoğuşma sıcaklıkları azaldığı için sistem verimi artar, partikül olu- şumu azaldığı için kazan yüzeylerinde daha az birikme ve daha az çekiş kaybı olur, temizleme periyotları azalır. Genelde MgO, AlO, Mn veya karışımları bu eklentilerin en fazla kullanılan- larıdır. [4] Kimyasal eklentilerin sülfürik asitin yoğuşma sıcaklığına olan etkisi Şekil 15 ’te görülebilmektedir. Ekipman Dizaynı ile İlgili Yöntemler Piyasada yaygın olarak bilindiğinin aksine düşük sıcaklık korozyonu duman gazı çıkış sıcaklığından ziyade boru metal sıcaklığına bağlıdır. Gaz sıcaklığı çok yüksek bile olsa eğer boru metal sıcaklığı korozif gazın yoğuşma sı- caklığının altındaysa kısmen de olsa cidarda yoğuşma ve korozyon görülür. Gerekli formü- lasyonlarla hesaplamalar yapıldığında gaz tarafındaki 200ºC’lik bir sıcaklık artışının boru metal sıcaklığını sadece 4-5ºC artırabildiği görülebilmektedir. [10] Dolayısıyla gaz çıkış sıcaklığını artırmak yerine boru içindeki su sıcaklığını arttırmak daha akılcı bir yöntemdir. Bu nedenle yakıt veya yanmada yapılabilecek iyileştirmelerin yanında ekonomizerlerin akış düzenlemelerinde de bir çok yöntem kullanıl- maktadır. Sonuç olarak asıl varılmak istenen, en düşük boru metal sıcaklığının korozif gazın yoğuşma sıcaklığından yüksek olmasıdır. Bu yöntemlerin en büyük dezavantajı su tarafının Şekil 13. Yakıttaki kükürt yüzdesine göre olması gereken boru metal sıcaklıkları [6] Şekil 15. Kimyasal eklentilerin ve hava fazlalığının asit yoğuşma sıcaklıklarına olan etkisi [4] Şekil 14. Sülfürik asit korozyonuna uğrayan boru örnekleri [7] Korozyon Belirtileri ve Önleme Yöntemleri Düşük sıcaklık korozyonuna uğrayan metal yüzeyler zaman içinde aşınırlar. Bazı du- rumlarda aşınma yüzey boyunca orantılı olabilmektedir. Bu gibi durumlarda ultrasonik yöntemlerle belirli periyotlarda kalınlık öl- çümleri yapmak gerekebilir. Bazı durumlarda da Şekil 14 ’te görüldüğü gibi pasa benzeyen bir görünüm ve pürüzlü yüzeyler oluşabil- mektedir. [7] Düşük sıcaklık korozyonunu önlemek veya azaltmak için başvurulabilecek yöntemler yanma prosesiyle ilgili ve dizaynla ilgili yön- temler olarak ikiye ayrılabilir. Yakma Prosesi ile İlgili Yöntemler Sülfürik asit korozyonunu azaltabilmek için yanmayı olabildiğince düşük hava fazlalık kat- sayısıyla gerçekleştirmek ve düşük kükürtlü yakıtlar kullanmak gerekir. Ayrıca fazla nemin Şekil 16. Harici bir eşanjör ile besi suyunun ön ısıtılması Şekil 17. Ekonomizer çıkış suyuyla giriş suyunun ısıtılması