Tesisat Dergisi 198. Sayı (Haziran 2012)

MAKALE 82 Tesisat Dergisi Sayı 198 - Haziran 2012 + Avrupa Standartları ve Ulusal Bina Yönetmelikleri Ulusal yönetmeliklerin Avrupa standartlarına atıf yapma çalışması bazı Avrupa ülkelerinde başarıyla yürütülmektedir. Standardizasyon ulusal yönetmelikleri aşağıdaki görev paylaşı- mı ile tamamlamaktadır: • Standardizasyon teknik kısmın yerini alır (tek tip bir değerlendirme metodu oluşturarak); • Ulusal yönetmelikler uyulması gereken şart- ların seviyelerini belirler. Standartlara, doğrudan ulusal standartlarca atıf yapılmalıdır. Standartlar üzerinde herhangi bir ilave veya değişiklik yapılmamalıdır. An- cak bu şekilde tek tip değerlendirme metot ve araçları (yazılım) oluşturulabilir. Yeniden düzenlenen BEPD (2010) Madde 8’de üye ülkelerin teknik bina sistemlerinin genel enerji performansı bakımından gerekli olan şartları belirlemelerini istenmektedir. Sistem- lerin uymaları gereken şartlar değişim ve mo- dernizasyon için ayrı ayrı belirleneceğinden bu şartlar ısıtma ve soğutma sistemleri pazarı üze- rine önemli etki yapacaktır. Rekabette herhangi bir bozulma olmaması için sistem şartlarının tanımı ve hesaplanmasının Avrupa’da tek tip olması çok önemlidir. Bu ürünlerin uluslararası düzeyde standardizasyonu esas olmalıdır. Bu standartlara dayanarak ulusal yönetmelikler daha sonra sistemlerin uymaları gereken şart- ların seviyelerini belirleyeceklerdir. Genel Olarak Enerji Kullanımının De- ğerlendirilmesine Isıtma ve Soğutma Sistemleri Nasıl Dâhil Edilirler? Genel yapı EN 15603 “Binaların Enerji Per- formansı- Genel enerji kullanımı ve enerji derecelendirmelerinin tarifleri” standardında belirtilmiştir. Hesaplama yönü ihtiyaçlardan kaynağa, yani binanın enerji ihtiyacından asıl kullanılan enerjiye doğrudur. Isıtma ve soğutma sistemlerinin enerji verim- liliği, sistemin ısıl kayıplarının ve yardımcı sis- temlerin enerji kullanımıyla hesaplanır. Isıtma standartları modüler yapıda oluşturul- muşlardır: • Isı üretimi, • Depolama, • Dağıtım, • Emisyon Bu yapı teknik bina sisteminin asıl yapısını takip etmektedir. Her bir modül için sadeleştirilmiş (örneğin: tablo haline getirilmiş değerler) veya ayrıntılı yöntemler gereken hassaslığa göre uygulana- bilir. Ancak, uygularken sonuçların bir sonra gelecek modülün hesaplamaları için uygun bağlantıları sağlayan o modülün belirlenen çıktısına karşılık gelmesi esastır. Metottan Araca Doğru- Isıtma ve Soğutma Sistemleri Yüksek Kaliteli ve Kolay Kullanılır Yazılım Araçlarına İhtiyaç Duyar Teknik bina sistemlerinin veri toplama ve per- formanslarının gelişme süreçlerinde karmaşık olma gibi bir şöhretleri vardır. Toplam enerji kullanımında teknik bina sistemlerinin etki- sinin, özellikle düşük enerji kullanan konut- lardaki gelişmelerle karşılaştırıldığında ikinci derecede yer aldığını kabul eden varsayım hatalıdır. Genel anlamda enerji kullanımıyla ilgili olarak ısıtma ve soğutma sistemlerinin katkısını daha ayrıntılı olarak değerlendiren yeni standartlar bunu gösterecektir! Bu stan- dartlara dayalı olarak, teknik bina sistemleri- nin daha kolay hesaplaması ve veri toplaması için yazılım araçları geliştirilmelidir. Gerekli Olan Yazılım Araçları Binaların enerji performansı için yazılım üze- rine Haziran 2009’da Brüksel Avrupa Stan- dartları Organizasyonu’nun (CEN) Toplantı Merkezi’nde uygulamalı bir çalışma organize edilmiştir. Çalışmanın esas amacı bina ener- ji performansı için tek tip bir Avrupa sistemi oluşturmanın getireceği yararları göstermektir. Uygulamalı çalışmanın konusu yüksek ön- celikli olarak değerlendirilmiş ve 17 ülkeden katılımcı iştirak etmiştir. Katılımcıların çoğun- luğu bu konuda Avrupa’da önde gelen yazılım firmalarının temsilcilerinden oluşmuştu. Standart oluşturanlarla binaların enerji per- formansı ile ilgi olarak standardı kullananlar (tasarımcılar, yükleniciler, belgelendirme birimleri) arasında bir bağlantı olarak yazı- lım geliştiricilerin önemi anlaşıldı. Yazılım geliştiriciler standartları okuması ve inşaat profesyonelleri için bunları yazılım araçlarına uygulamaları esas olarak kabul edildi. İkin- ci nesil BEPD standartlarının içeriği yazılım geliştiricilerin ihtiyaçlarına adapte edilmesi gerekti. İkinci direktifin gereklerini yerine getirme ça- lışmaları sürecinde ısıtma ve soğutma sistem- lerine ait standartları gözden geçirirken aşağı- daki hususlar önemli olarak ele alınmalıdır: • “Standartlar ne kadar “ayrıntılı” olmalı, • Veri toplama ve veri esasları. Hesaplama yönü (talepten kaynağa) Enerji yönü (kaynaktan talebe) Enerji talebi sonu (binanın sınırı) Isı talebi Üretim Depolama Dağılım Salım Esas Enerji Şekil 2.