Tesisat Dergisi 198. Sayı (Haziran 2012)

UYGULAMA 120 Tesisat Dergisi Sayı 198 - Haziran 2012 + bakarsak, her sertifikada iki referans değer olduğunu görürüz: yeni yapılan binalar için refe- rans değerler ve enerji bakımından yeniden do- natılan binalar için referans değerler. Bunlardan ikincisine ait referans değerler yeni inşa edilen- lere ait değerlerden %40 daha yüksektir. Şekil 2 ’de gösterilen sonuçlar belgelendirilmiş 39 Federal Bina için tipik değerlerdir. İzlenen tüm binaların 2007 yılında yayınlanan Enerji Tasarruf Yönetmeliği değerlerine göre oldukça yüksek enerji standardı gösterdikleri görül- mektedir. Bu husus özellikle vurgulanmaktadır, zira binalar 1995 yılında yayınlanan Alman Isıl Yalıtım Yönetmeliği şartları dikkate alınarak planlanmışlardı. Binalar genellikle daha katı enerji şartları getiren EnEV 2009 (1 Ekim 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir) bağlı kalarak ya- pılmaktadır. 2007 yılında yayınlanan Enerji Tasarruf Yö- netmeliği şartlarına göre, referans değerdeki alt sınır ölçüm aralığı özgül yıllık Primer Enerji talebinin (Qp) %20-60 arası ve ısı transferiyle yapılan özgül ısı akışının (Hr) %75’idir. Değişik binalarda yapılan planlama süreçlerinin sonucu olarak, yüksek bir sürdürülebilirlik ve enerji verimi elde edilmiştir. Bu stratejik çalış- manın temel prensibi en önemli görev olarak en etkin ve ekolojik enerji kavramının uygulanması sonrasında bir binanın enerji ihtiyacını en aza indirmesidir. Bazı ayrıntılı önlemler aşağıda ve- rilmiştir: l Normal kullanım için odalarda soğutma yap- mamak. (örneğin ofisler) l Sıcak su vermemek. l Gün ışığından yararlanmayı en üst düzeye çıkartmak. l Yenilebilir enerjilerin geniş kullanımını sağla- mak. l Kombine ısı ve elektrik enerjisi elde edilmesi- ni tercih etmek. l Kış ve yaz aylarında yüksek ısıl koruma sağ- lamak. Yukarıda belirtilen önlemelerin gerçekleşmesi- nin örneği olarak Alman Parlamento binası ve Spreebogen’deki Federal Şansölye (başbakan) ofis binası biraz daha ayrıntılı olarak anlatıla- caktır. Spreebogen’deki Alman Parlamento binalarında enerji temini fikrinin esası; toplam gücü 3200 MW olan 8 adet kombine ısı ve elektrik üreti- mi jeneratörünün kullanılmasıdır. Jeneratörler bio-yakıt kullanmaktadır ve tüm binalar üreti- len ısı ve elektriğin en iyi şekilde dağıtılmasını sağlamak için birbirlerine bağlanmışlardır. Bu kapsamda toplam enerji ihtiyacının %60’ını yenilenebilir enerjilerle karşılayan karşılaya- bilen değişik binaların çatılarında bulunan PV (fotovoltaik) sistemlerine (Tablo 1) ve toprakta (soğutma maksatlı 60 metre derinliği olan ve ısıtma maksatlı 300 metre derinliği olan) iki ayrı depo hacmi kullanılmasına ilave olarak, Fede- ral Şansölyenin çalışma binasında çatıdaki PV sistemlerle beraber çalışan kombine bir ısı ve elektrik üretim jeneratörü koyulmuştur. Yer al- tından Alman Parlamento Binalarıyla bağlantı mevcuttur ancak pratikte hiç kullanılmamıştır. Federal binalar içinde enerji verimliliği ve sür- dürülebilirlik bakımından çok önemli projelerden biri de Dessau kentinde yapılan Federal Çevre Ajansı merkez binası projesidir. Bu bina 10 yıl süren planlama ve inşa sonrası 2005 yılında işletmeye açılmıştır. Binanın planlama aşama- sında çok kapsamlı bir kontrol programı uygu- lanmıştır. Binanın enerji verimliliği bakımından kontrolü yoğun olarak işletmeye girişinin ilk yılında Federal Enerji Komiserliğince yapılmıştır. Enerji temin konsepti ve binanın görüntüsü Şe- kil 3 ’te gösterilmektedir. Bina esas olarak bölge ısıtmasıyla ısıtılmakta- dır. Ancak ısı üretimini destekleyen bazı yardım- cı sistemler de bulunmaktadır. Havalandırma sistemi yüksek verimde ısı geri kazanım siste- miyle donatılmıştır ve dışarıdan gelen havaya ön-ısıtma veya ön-soğutma uygulamak için büyük (5.000 m 2 alanlı) bir toprak eşanjörü kullanılmıştır. İlave olarak monte edilen bir gü- neş enerjisi kolektörü adsorpsiyon sistemiyle çalışan bir chiller için esas olarak gereken ısı- yı temin etmektedir. Bu chiller sistemi gerekli olan soğutmanın %40’ını temin etmektedir. Soğutma ihtiyacının yaklaşık %50’si serbest soğutma sistemleriyle (örneğin: chiller ile aynı anda kullanılmayan yeniden soğutma tesisle- rinde) ve %10 süreden daha az devrede kalan bir kompresyon chilleri vasıtasıyla karşılan- maktadır. Elektrik esas olarak bir PV-sistemiyle tamamlanan ve pik gücü 32 kW olan genel bir tesisattan sağlanmaktadır. Gaz özel olarak ayrı bir bina olan personel lokantasında yemek pi- şirmek, ısı ve sıcak su üretmek maksadıyla kullanılmaktadır. Binanın işletilmesinin ilk yılının kontrolünü bir- çok küçük başarı ancak bazı kusurlar da etki- ledi. Binanın beklenen çevre parametreleriyle beklenen kararlı çalışmayı göstermesi 3 yıl aldı. İlk olarak 2008 yılında 100 kWh (m 2 yıl) esas enerji (primer enerji) tüketimi gerçekleşti. Ancak birçok iyileştirmelerle yapılan kontrol süreçleri sonuç verdi, zira 2008 den beri belirtilen enerji referansının alt kullanım sınırında sürekli bir azalma meydana gelmektedir. Projenin özel bir fonksiyonu da toprak-hava eşanjörü ile ısı geri kazanım sisteminin karşılıklı Şekil 1. Federal Binalarda Enerji Komiserliği görevi- nin 20. Yılında Başarılı çalışma örnekleri Şekil 2. Jackob-Kaiser-Haus ve Alman Parlamento- su binalarının enerji sertifikaları. (Kaynak: Federal Bina, Şehircilik ve Mekan Geliştirme Enstitüsü) AsılKullanım/Bina kategorisi AlmanParlamentosuBinası Özelbölge: Adres: PlatzderRepublic, BinaBölümü: Parlamentobinası Yapımyılı: 1894 Isıtma tesisatı: 1998 Klima tesisatı: 1998 Net alanı: 40,047m² Konut dışı binalar için ENERJİ KİMLİĞİ Enerji tasarrufu mevzuatı Md. 16’ya uygun Geçerlik tarihi: 14.06.2019 Bina Yenibinalar için istenendeğer Modernize edilmiş binalar için istenendeğer Bubina için 168,6 kWh (m². yıl) AsılKullanım/Bina kategorisi AlmanParlamentosuBinası Özelbölge: Adres: Dorotheenstrasse 100/101, BinaBölümü: Jackob-Kaiser-Haus Yapım yılı: 2001 Isıtma tesisatı: 2001 Klima tesisatı: 2001 Net alanı: 98,487m² Konut dışı binalar için ENERJİ KİMLİĞİ Enerji tasarrufu mevzuatı Md. 16’ya uygun Geçerlik tarihi: 14.06.2019 Bina Primer enerji kullanımı “Genel enerji verimi” Yenibinalar için istenendeğer Modernize edilmiş binalar için istenendeğer Bubina için 168,6kWh (m². yıl) Genel kullanım Primerenerjisi Son enerji Soğutma venemlendirme Havalandırma Aydınlatma Sıcaksu Isıtma Hazırlayanlar 15.6.2009