Tesisat Dergisi 197. Sayı (Mayıs 2012)

TEKNİK BİLGİ 72 Tesisat Dergisi Sayı 197 - Mayıs 2012 Enerji Tasarrufu Sağlayan Havalandırma ve Klima Sistemlerinin Tasarımı - 1. Bölüm Yönetmelikte yer alan bazı konular düzenli inceleme ve kontrollerle ilgilidir ve en yüksek önem soğutma yüklerinin azaltılmasına veril- miştir. Sistemlerin kontrolleri profesyonellerce yapılmalıdır ve bu maksatla biz edindiğimiz bil- gileri toplayarak Nisan ayında “Enerji tasarrufu sağlayan havalandırma ve klima sistemleri” kılavuzunu yayınladık. Bunun basılı formu da temin edilebilir durumdadır. Bu kılavuzda; 1. İç ortam havalandırması, 2. Paket klimalar, 3. Fanlar, filtreler, 4. Isının geri kazanımı, dengelenmesi, 5. Talep kontrollü havalandırma, 6. Güneş ışığının gölgelenmesi, 7. Çiller üniteleri ve kontrol sistemleri, ile 8. Bina enerji kontrol sistemleri ayrıntılı olarak yer almaktadır. 1. İç Ortam Hava Kalitesi İç ortam hava kalitesi Avrupa Standartları’nda EN 15251:2007 beş yıl önce yer almıştır. Bu standart iç ortamhava kalitesindeki kriterleri, havalandırma oranları ve diğer parametreleri göstermektedir. Bu standartta havalandırma oranları için ilk kez iki kriter yer almıştır. Bunlardan birincisinde odadaki kişi sayısını, diğerinde ise bina ile ilgili emisyonları dikkate almıştır. Bunlar aşağıdaki denklemde verilmiş olup toplam havalandırma oranı bu iki denklemin toplamıyla ortaya çık- maktadır ( Tablo 1 ). Prof. Olli SEPPÄNEN REHVA Üyesi, ASHRAE Üyesi REHVA Avrupa HVAC Dergisi Başkanı Tablo 2. Tek Bir Ofis İçin Kategorilere Göre Havalandırma Oranları Bina veya mahal tipi Kategori Kat alanı m²/kişi Kullanım alanı m² i.in l/s q B , düşük emisyonlu bina için l/s, m² q A , düşük emisyonlu olmayan bina için l/s, m² Q toplam , düşük emisyonlu bina için l/s, m² Q toplam , düşük emisyonlu olmayan bina için l/s, m² Sigara içiliyorsa ilave l/s, m² Tek ofis I 10 1,0 1,0 2,00 2,0 3,0 0,7 II 10 0,7 0,7 1,4 1,4 2,1 0,5 III 10 0,4 0,4 0,8 0,8 1,2 0,3 Tablo 1. Emisyon Sınıfına Göre Toplam Havalandırma Değerleri Düşük emisyonlu bina (bina malzemelerinden emisyon yayılmıyor) Düşük emisyonu olmayan bina Kategori I 1,0 l/s, m² 2,0 l/s, m² Kategori II 0,7 l/s, m² 1,4 l/s, m² Kategori III 0,4 l/s, m² 0,8 l/s, m² q tot = n x q p + A x q B (n=odadaki işi sayısı, A = kat alanı) q p ise: Kategori I: 10 l/s, kişi, Kategori II: 7 l/s, kişi Kategori III: 4 l/s, kişiyi göstermektedir q B ise binanın emisyon sınıfına göre havalan- dırma oranını göstermektedir. Bu değerlerden üç kategoride bina için düşük emisyonlu binaların bu özelliği taşımayanlara yani standart malzeme kullananlara nazaran 2 kat daha fazla havalandırma ihtiyacı olduğu görülmektedir. Türk Tesisat Mühendisleri Derneği’nin 28 Nisan – 2 Mayıs 2012 tarihleri arasında düzenlediği “10. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu”nda çağrılı konuşmacı olarak davet edilen Rehva Temsilcisi ve bir önceki dönem Genel Sekreteri Prof. Dr. Olli Seppanen’in yaptığı “İklimlendirme ve Havalandırma Sistemlerinin Enerji Verimliliği” konulu sunumunun ilk bölümü aşağıda sunulmaktadır. Bu sunumun ikinci bölümü ise dergimizin gelecek sayısı olan Haziran 2012, sayı 198’de yayımlanacaktır. Bu da binamalzemelerindeki emisyonların kontro- lünün ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Tablo 2 ’de ise tek bir ofis için kategorilere göre havalandırma oranları gösterilmiştir. Bu tablolardan bina malzemelerinin iyi seçilme- siyle havalandırma ihtiyacının nasıl azalacağı açık olarak görülmektedir. Ancak havalandırma oranının üretkenlikle de bağlantısı vardır. Araştırmalardan havalandırma oranını kişi başına minimum 6,5l/s olmasının üretkenliği nasıl artırdığı şemadan görülmek- tedir. Kısaca iç hava kalitesinin, havalandırma oranının artması üretkenliği artırmakta ve bu da ofis maliyetlerine etki yapmaktadır. Aynı standart bize aynı zamanda ısıtma ve soğut- mada, kişilerin giyinme dereceleriyle ilgili bazı kategoriler de vermektedir. HVAC DOSYASI